Orrel: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Inligting bygewerk
Holder (besprekings | bydraes)
k corr using AWB
Lyn 71:
ʼn Vermindering in die aantal vulstemme en tongwerke, die uitbreiding van die aantal 8- en 4- voetregisters, 'n verhoging van die winddruk en die gebruik van wyer mensure het egter bygedra tot ʼn afname in die kragtigheid van die orrelklank. Ander minder geslaagde invloede was die uitvinding van die pneumatiese kegellaai en die elektriese speelaksie. Gunstige uitsonderings op hierdie tendense was die orrels van Eberhard Friedrich Walcker (1794- 1872) en, in Frankryk, die van Aristide Cavaillé-Coll (1811-1899), wat voortgebou het op die ou tradisies van die Franse en Spaanse orrelboukuns.
 
Na 1900 het die orrelboukuns ʼn laagtepunt bereik met die verskyning van fabrieksvervaardigde orrels waarvan die kwantiteit omgekeerd eweredig was aan die kwaliteit. Aan die begin van die 20e eeu het die leiers van die orrelhervorming in Eisas – Albert Schweitzer en E. Rupp - stand punt ingeneem teen die onverfynde, lomp mensure en hoe winddruk . Hulle was ten gunste van die hetrogene klank van die Barokorrel. Aanvanklik is ou instrumente sorgvuldig gerestoureer en in 1921 het die meganiese sleeplaai opnuut sy verskyning gemaak.
 
Op die oomblik is die toonaangewende Europese orrelbouers Marcussen (Denemarke), Van Vulpen en Flentrop (Nederland), Metzler ([[Switserland|Switzerland]]), König en Gonzalez ([[Frankryk]]), Von Beckerath (Duitsland) en Hradetsky ([[Oostenryk]]). Orrelmusiek het gedurende die Renaissance van verwerkings van vokale stukke tot selfstandige komposisies ontwikkel. Die bloeityd van orrelmusiek was gedurende die Barokperiode, met komponiste soos Sweelinck, Frescobaldi, F. Couperin, Buxtehude en J.S. Bach. Na 'n eeu van geringe belangstelling in die orrel het daar in die middel van die 19e eeu 'n herlewing ontstaan. Dit was hoofsaaklik te danke aan Mendelssohn en veral Liszt. Die belangrikste romantiese orrelkomponiste was Franck en Reger, terwyl belangrike 20e-eeuse orrelkomponiste Hindemith en Messiaen is.