Wysiging soos op 18:06, 13 Februarie 2020 wysig Pynappel (besprekings \| bydraes) Koppelvlakadministrateurs, Administrateurs 39 987 edits Gebruikliker spelwyse ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 21:13, 18 Februarie 2020 wysig maak ongedaan Pynappel (besprekings \| bydraes) Koppelvlakadministrateurs, Administrateurs 39 987 edits AWS Nuwer wysiging →
Lyn 23: [[Lêer:Pangolin defending itself from lions (Gir Forest, Gujarat, India).jpg\|duimnael\|260px\|'n Opgerolde ietermago wat homself teen leeus probeer beskerm.]] Die '''ietermago''' (ook '''ietermagog''' of '''ietermagô''') is 'n [[soogdier]] in die [[orde (biologie)\|orde]] ''Pholidota''. Daar is slegs een oorgeblewe [[familie (biologie)\|familie]] (''Manidae'') en een [[genus]] (''Manis''), wat uit agt [[spesie]]s bestaan. Daar is ook 'n aantal uitgestorwe taksonomiese groepe. ~~Ietermagoë~~Ietermagos is die enigste soogdiere wat harde skubbe op hulle vel het. Hulle word in die tropiese streke van [[Afrika]] en [[Asië]] aangetref. Die ietermago word soms met die [[Amerika]]anse [[gordeldier]] vergelyk, maar dié het 'n beenagtige dop en word onder 'n ander familie en orde geklassifiseer. Die naam "ietermago" is waarskynlik afkomstig van [[Tswana]]: ''machocho'' ("mier") of ''magogwe'' ("ratel"). Die woordvorming van "ietermago", asook die habitat en rol van die dier in die bygelowe van inheemse Suid-Afrikaanse stamme, ondersteun dié herkoms van die woord. ~~Ietermagoë~~Ietermagos is nagdiere en gebruik hulle goed ontwikkelde reuksintuig om insekte te vind. == Voorgeskiedenis == ~~Ietermagoë~~Ietermagos het reeds miljoene jare gelede voorgekom en was vroeër meer wydverspreid as vandag. Ietermagofossiele wat uit die [[Oligoseen]] en [[Mioseen]] dateer is in [[Europa]] gevind. Ook in Asië, waar die dier tans nog voorkom, is fossiele gevind wat uit die [[Pleistoseen]] dateer. In Afrika is daar slegs een [[fossiel]] gevind, moontlik dié van ''[[Suider-Afrikaanse ietermagog\|Manis temminckii]]'', in die Nelsongrot naby [[Plettenbergbaai]]. Dié fossiel dateer uit die Laat-Pleistoseen. Lyn 59: Die verskillende spesies lyk baie op mekaar en verskil net bietjie in bou en lengte. Die algemene ietermago het 'n langwerpige liggaam, met 'n rug, pote en stert wat met geelbruin, grysbruin of donkerbruin skubbe bedek is. Dié skubbe is gemaak van keratien (ook bekend as "horingstof"), dieselfde materiaal waarvan 'n mens se vingernaels en die kloue van [[viervoeter]]s gemaak is. 'n Pasgebore ietermago se skubbe is sag, maar verhard namate die dier ouer word. Die skubbe oorvleuel mekaar. Slegs die kop, keel, pens en binnekant van die pote is nie met skubbe bedek nie, maar met hare. 'n Ietermago het 'n klein, silindriese kop met swakontwikkelde, beweegbare kake. Die dier het geen tande nie, maar wel 'n lang, klewerige rekbare tong, wat tot in die buikholte strek. Groot ~~ietermagoë~~ietermagos kan hulle tonge sover as 40 cm na buite strek. Ietermaggogge se uitwendige ore is baie klein, of heeltemal afwesig; hulle [[gesigsvermoë]] is beperk, maar hulle het goed ontwikkelde reuk-, smaak- en gehoorsintuie. Die voorpote is aansienlik kleiner as die agterpote en het sterk kloue waarmee mier- en termietneste oopgebreek kan word. Die voorpote is egter te klein om die dier se gewig ten volle te ondersteun en 'n ietermago hardloop dus op sy agterpote. Boombewonerspesies besit 'n stert wat langer is as die liggaam self. Die stert het 'n kaal strook aan die einde wat as 'n klou- of grypledemaat gebruik kan word tydens boomklim. Grondbewoners het nie hierdie kaal strook nie en hulle sterte is heeltemal met skubbe bedek, asook 'n bietjie korter as die liggaam self.

Ietermago: Verskil tussen weergawes