Covid-19-pandemie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Interne skakel
Etiket: 2017-bronwysiging
staat van inperking
Lyn 25:
Simptome kan [[koors]], hoes en kortasemigheid insluit.<ref>''Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)'' | CDC. U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 10 Februarie 2020. Besoek 11 Februarie 2020.</ref> Komplikasies kan [[longontsteking]] en akute respiratoriese noodsindroom insluit. Daar is tans geen entstof of spesifieke antivirale behandeling nie, hoewel navorsing nog gedoen word. Pogings is gerig op die hantering van simptome en ondersteunende terapie. Aanbevole voorkomende maatreëls sluit gereelde handewas in, handhawing van afstand van siek mense, monitering en selfisolasie vir veertien dae vir mense wat vermoed dat hulle besmet is.<ref>"Q&A on coronaviruses". World Health Organization (WHO). 11 Februarie 2020. Besoek 24 Februarie 2020.</ref>
 
Openbare gesondheidsreaksies in China en regoor die wêreld sluit in reisbeperkings, kwarantyn en instel van 'n [[grendelstatusstaat van inperking]]. Dit sluit in die afsluiting van Hubei en verskeie maatreëls in China; die kwarantyn van die Britse vaartuig ''Diamond Princess'' in Japannese waters; sowel as afsluitings in Italië.<ref>''Coronavirus: Shanghai neighbour Zhejiang imposes draconian quarantine''. South China Morning Post. 6 Februarie 2020. Besoek op 8 Februarie 2020.</ref> Sommige lughawens en treinstasies het siftingsmetodes soos temperatuurmeting en gesondheidsverklaringsvorms ingestel.<ref>"''Coronavirus Update: Masks And Temperature Checks In Hong Kong''". Nevada Public Radio. Besoek op 26 Januarie 2020</ref>. Verskeie lande het advies uitgereik wat waarsku teen reis na streke met voortgesette oordrag in die gemeenskap, soos Sentraal-China, [[Italië]] en [[Iran]].<ref>"''Coronavirus Disease 2019 Information for Travel''". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 3 Februarie 2020. Argief op 30 Januarie 2020. Besoek op 6 Februarie 2020.</ref><ref>Deerwester, Jayme; Gilbertson, Dawn. "''Coronavirus: US says 'do not travel' to Wuhan, China, as airlines issue waivers, add safeguards''". USA Today. Besoek op 26 Januarie 2020.</ref><ref>
"''Coronavirus Live Updates: Europe Prepares for Pandemic as Illness Spreads From Italy''". The New York Times. 26 Februarie 2020. Besoek 26 Februarie 2020.</ref> Skole is vir minstens 1,2 miljard kinders gesluit, insluitend alle skole en verskeie universiteite in China, Iran, [[Japan]] en Italië.<ref>{{cite news |last=Wang |first=Vivian |url=https://www.nytimes.com/2020/03/04/world/coronavirus-schools-closed.html |title='When Can We Go to School?' Nearly 300 Million Children Are Missing Class. |date=4 Maart 2020 |work=[[The New York Times]] |access-date=5 Maart 2020 |last2=Inoue |first2=Makiko |issn=0362-4331 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200519040519/https://www.nytimes.com/2020/03/04/world/coronavirus-schools-closed.html |archive-date=19 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite news |last=Palermo |first=Angela Giuffrida Lorenzo Tondo in |url=https://www.theguardian.com/world/2020/mar/04/italy-orders-closure-of-schools-and-universities-due-to-coronavirus |title=Italy orders closure of all schools and universities due to coronavirus |date=4 Maart 2020 |work=The Guardian |access-date=5 Maart 2020 |last2=Beaumont |first2=Peter |issn=0261-3077 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200508134146/https://www.theguardian.com/world/2020/mar/04/italy-orders-closure-of-schools-and-universities-due-to-coronavirus |archive-date=8 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web |url=https://english.kyodonews.net/news/2020/02/c3c57bbce11d-breaking-news-govt-will-ask-all-schools-in-japan-to-shut-for-virus-fears-abe.html |title=PM Abe asks all schools in Japan to temporarily close over coronavirus |publisher=Kyodo News |website=Kyodo News+ |access-date=5 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200417115752/https://english.kyodonews.net/news/2020/02/c3c57bbce11d-breaking-news-govt-will-ask-all-schools-in-japan-to-shut-for-virus-fears-abe.html |archive-date=17 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web |url=https://en.radiofarda.com/a/iran-announces-closure-of-universities-schools-to-fight-coronavirus/30449711.html |title=Iran Announces Closure Of Universities, Schools As Coronavirus Death Toll Rises |website=RFE/RL |access-date=5 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200515011641/https://en.radiofarda.com/a/iran-announces-closure-of-universities-schools-to-fight-coronavirus/30449711.html |archive-date=15 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
Lyn 189:
Op 15 Maart 2020 het President Cyril Ramaphosa ‘n nasionale ramptoestand afgekondig om ‘n gekoördineerde en geïntegreerde rampbestuurstelsel te implementeer. Dit sal help om die virusuitbreking te bestuur en die regering in staat stel om nooddiensentrums op te laat rig. 'n Reisverbod is verder ingestel vanaf 18 Maart 2020 op reisigers van Italië, Iran, Suid-Korea, Spanje, Duitsland, die VSA, die Verenigde Koninkryk en China.<ref>{{cite web |last=van Heerden |first=Suné |title=Koronavirus:President kondig maatreëls aan |website=Maroela Media |date=15 Maart 2020 |url=https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/koronavirus-president-kondig-maatreels-vir-sa-aan/ |access-date=15 Maart 2020 |language=af |archive-url=https://web.archive.org/web/20200420191532/https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/koronavirus-president-kondig-maatreels-vir-sa-aan/ |archive-date=20 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
 
President Ramaphosa het op 23 Maart aangekondig dat die regering 'n [[Grendelstatusstaat van inperking|algehele nasionale inperking]] (''lockdown'') vir 21 dae instel vanaf middernag op 26 Maart. Die [[Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag]] (SANW) is ook ontplooi om die polisie en ander staatsdepartemente by te staan in die toepassing van die afsluiting.<ref>{{cite web |title=South Africans brace for 21-day lockdown as virus cases rise |website=Al Jazeera |date=24 Maart 2020 |url=https://www.aljazeera.com/news/2020/03/south-africans-brace-21-day-lockdown-virus-cases-rise-200324073801136.html |access-date=24 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200430104131/https://www.aljazeera.com/news/2020/03/south-africans-brace-21-day-lockdown-virus-cases-rise-200324073801136.html |archive-date=30 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Almal moet binnenshuis bly, behalwe werkers in die noodsaaklike dienste, aan wie permitte uitgereik is vir sodanige werk. Die nasionale grendelstatusstaat van inperking is tot 30 April verleng.<ref>"WATCH LIVE: Ramaphosa extends Covid-19 lockdown by 14 days". ''[[The Citizen]].'' 9 April 2020. Besoek op 9 April 2020.</ref> Op 10 April, het Mkhize aanbeveel dat die algemene publiek gesigsmaskers gebruik in publieke areas.<ref>"''Minister Zweli Mkhize confirms 24 deaths and total of 2003 cases of Coronavirus COVID-19''". Department van Gesondheid. 10 April 2020. Besoek op 11 April 2020.</ref>
 
In April was die polisie en weermag se gelyktydige padblokkades in al die provinsies daarop gemik om ontduikers van die inperkingsmaatreëls te identifiseer.<ref name="dan1">{{cite news |last1=Daniel |first1=Luke |title=Watch: ‘Operation lockdown’ brings Joburg’s M1 highway to a standstill |url=https://www.thesouthafrican.com/news/lockdown-traffic-johannesburg-m1-highway/ |access-date=16 April 2020 |agency=The South African |publisher=thesouthafrican.com |date=8 April 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200412042437/https://www.thesouthafrican.com/news/lockdown-traffic-johannesburg-m1-highway/ |archive-date=12 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> By die blokkade van die M1-hoofweg in Johannesburg is daar gelet op die geldigheid van reis- en noodsaaklike werkspermitte, en die vervoer van verbode goedere.
Lyn 331:
== Globale sosio-ekonomiese invloed ==
[[Lêer:Ntuc super store, Singapore (49505410793).jpg|duimnael|links|Koronavirus-vrese het gelei tot paniekaankope van noodsaaklikhede in [[Singapoer]] en elders, soos toiletpapier, droë/kitsnoedels, brood, rys en groente]]
[[Lêer:COVID-19 Outbreak lockdowns.svg|duimnael|400px|Kaart van lande wat 'n [[grendelstatus]]staat verkondigvan inperking afgekondig het:
{{sleutel|#003380|Nasionale grendelstatusstaat van inperking}}
{{sleutel|#80b3ff|Subnasionale grendelstatusstaat van inperking}}
{{sleutel|#0044aa|Omstrede gebied ([[Wes-Sahara]])}}
{{sleutel|#c0c0c0|Geen grendelstatusstaat van inperking nie}}]]
[[Lêer:COVID-19 Outbreak World Map-GlobalTravelBan.svg|duimnael|400px|Kaart van lande wat 'n wêreldwye reisverbod afgekondig het]]
[[Lêer:COVID-19 school closures.svg|duimnael|400px|Kaart van lande wat hul skole gesluit het:
Lyn 342:
{{sleutel|#1f78b4|Geen skoolsluitings nie}}
{{sleutel|#c0c0c0|Onbekend}}]]
Verskeie tekorte van gesondheids- en verbruikersgoedere word aan die koronavirus-uitbraak toegeskryf, weens die wêreldwye toename in die gebruik van toerusting om die siekte te beveg, paniekaankope en die ontwrigting van fabrieke en logistieke bedrywighede. Die Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) waarsku oor tekorte aan medisyne en mediese toerusting weens 'n groter vraag in die mark en ontwrigting van verskaffers se produksie.<ref>{{cite web |url=http://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-supply-chain-update |title=Coronavirus (COVID-19) Supply Chain Update |last=Commissioner |first=Office of the |date=28 Februarie 2020 |website=FDA |access-date=1 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200513163002/https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/coronavirus-covid-19-supply-chain-update |archive-date=13 Mei 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Verskeie lande, soos die Verenigde State,<ref>{{cite web |url=https://www.usatoday.com/story/money/2020/02/28/coronavirus-2020-preparation-more-supply-shortages-expected/4903322002/ |title=Coronavirus fears empty store shelves of toilet paper, bottled water, masks as shoppers stock up |last=Tkyo |first=Kelly |date=29 Februarie 2020 |website=USA Today |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200418135615/https://www.usatoday.com/story/money/2020/02/28/coronavirus-2020-preparation-more-supply-shortages-expected/4903322002/ |archive-date=18 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Italië<ref>Sirletti, Sonia; Remondini, Chiara; Lepido, Daniele (24 Februarie 2020). "Virus Outbreak Drives Italians to Panic-Buying of Masks and Food". Bloomberg L.P. Besoek 26 Februarie 2020.</ref> en Hongkong<ref>"Viral hysteria: Hong Kong panic buying sparks run on toilet paper". CNA. Besoek op 26 Februarie 2020.</ref> ondervind paniekaankope wat lei tot leë winkelrakke van veral [[voedsel]], toiletpapier en gebottelde water.<ref>Rummler, Orion. "Household basics are scarce in Hong Kong under coronavirus lockdown". Axios. Besoek op 26 Februarie 2020.</ref> Die tegnologiebedryf het gewaarsku oor vertragings met die vervoer van nuwe elektroniese goedere.<ref>Strumpf, Dan (31 Januarie 2020). "Tech Sector Fears Supply Delays as Effects of Virus Ripple Through China". [[The Wall Street Journal]]. ISSN 0099-9660. Besoek op 26 Februarie 2020.</ref> Volgens die WGO se direkteur-generaal, Tedros Adhanom, het die vraag na persoonlike beskermingstoerusting 100-voudig gestyg en het hierdie vraag gelei tot prysstygings van tot twintig keer die normale prys. Vertragings met die verskaffing van mediese items kan vier tot ses maande beloop.<ref>swissinfo.ch, S. W. I.; Corporation, a branch of the Swiss Broadcasting. "Procura por máscaras aumenta 100 vezes e prejudica luta contra o coronavírus". SWI swissinfo.ch (in Portuguese). Besoek op 12 Februarie 2020.</ref><ref>Boseley, Sarah (7 Februarie 2020). "WHO warns of global shortage of face masks and protective suits". [[The Guardian]]. ISSN 0261-3077. Besoek op 12 Februarie 2020.</ref> Dit het ook wêreldwyd 'n tekort aan persoonlike beskermende toerusting veroorsaak, met die WGO wat waarsku dat dit gesondheidswerkers in gevaar sal stel. Voorts het die uitgebreide instelling van grendelstatus'n staat van inperking in baie lande gedurende 2020 weens die pandemie [[Kokonvorming (sosiale verskynsel)|kokonvorming]], 'n gedwonge realiteit vir miljarde mense wêreldwyd geraak.
 
'n Aantal administrateurs op provinsiale vlak van die [[Kommunistiese Party van China]] (KPC) is in die pad gesteek oor hul hantering van die kwarantynpogings in Sentraal-China, 'n teken van ontevredenheid met die politieke instelling se reaksie op die uitbreek in daardie streke. Sommige kommentators het voorgestel dat publieke uitsprake oor die siekte kan dui op 'n seldsame protes teen die KPC. Boonop het protesoptogte in die spesiale administratiewe streek [[Hongkong]] verskerp weens die vrees vir immigrasie uit die vasteland van China. [[Taiwan]] het ook sy kommer uitgespreek oor die feit dat hy deel is van 'n reisverbod wat die Volksrepubliek China betrek as gevolg van die 'een-China-beleid' en die betwiste politieke status van Taiwan. 'n Paar lande het die pandemie gebruik om politieke brûe met China te bou, en sodoende beskuldigings geopper dat hierdie lande, waaronder [[Kambodja]] onder andere, politiek voor gesondheid plaas, en probeer om die uitbraak te gebruik om hulde te bring aan die KPC.<ref>{{cite web |url=https://foreignpolicy.com/2020/02/21/hun-sen-is-more-worried-about-beijing-than-the-coronavirus/ |title=Hun Sen Is More Worried About Beijing Than the Coronavirus |last=Wilson |first=Audrey |website=Foreign Policy |access-date=3 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200425082937/https://foreignpolicy.com/2020/02/21/hun-sen-is-more-worried-about-beijing-than-the-coronavirus/ |archive-date=25 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref> Daar word vermoed dat die bestaande spanning tussen die VSA en China 'n gekoördineerde poging om die uitbreek in Wuhan te bestry, vertraag het.<ref>{{cite web |url=https://www.atlanticcouncil.org/event/peering-around-the-corner-the-geopolitics-of-the-coronavirus/ |title=Peering around the corner: The geopolitics of the coronavirus |website=Atlantic Council |access-date=3 Maart 2020 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200405013219/https://www.atlanticcouncil.org/event/peering-around-the-corner-the-geopolitics-of-the-coronavirus/ |archive-date=5 April 2020 |url-status=live|df=dmy-all}}</ref>