Die dood van Iwan Iljitsj: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Lyn 54:
In 1984 het die filosoof Merold Westphal gesê dat die verhaal "die dood as 'n vyand uitbeeld wat, (1) daartoe lei dat ons onsself mislei en in ontkenning leef, (2) ons van die betekenis van die lewe ontneem en, (3) ons in afsondering plaas." In 1997 skryf die sielkundige Mark Freeman:
 
{{Aanhalingskas|Tolstoi se boek handel oor baie dinge: die tirannie van burgerlike kleinighede en beuselagtighede, die verskriklike swakhede van die menslike hart, die vooropstelling en die ontbloting van die dood. Maar meer as alles, sou ek sê, gaan dit oor die gevolge van 'n lewe sonder betekenis, dit wil sê sonder 'n ware en volgehoue verbinding met 'n mens se "lewe" ... (384)<ref>{{cite journal|last=Freeman|first=Mark|title=Death, Narrative Integrity, and the Radical Challenge of Self-Understanding: A Reading of Tolstoy's 'Death of Ivan Ilyich'|journal=Ageing & Society|date=Julie 1997|volume=17|issue=4|pages=373–398|doi=10.1017/S0144686X97006508}}</ref>}}
Die alledaagse uitbeelding van Iwan se lewe, tesame met die dramatisering van sy lang en uitmergelende stryd met die dood, blyk inderdaad die teorieë van Tolstoi oor die [[Etiek|morele lewe]] op direkte wyse te weerspieël, welke hy grotendeels tydens sy sabbatsverlof in 1877 geformuleer en opgedoen het. In sy lesings oor Russiese letterkunde argumenteer die Russies-gebore romanskrywer en kritikus [[Vladimir Nabokov]] dat 'n sondige lewe (soos die van Iwan) vir Tolstoi die morele dood beteken. Daarom is die dood, die terugkeer van die siel na God, vir Tolstoi 'n morele lewe. Om Nabokov aan te haal: "Die [[Leo Tolstoi|Tolstoiaanse]]<nowiki/>formule is: Iwan het 'n slegte lewe geleef, en aangesien die slegte lewe niks anders is as die dood van die siel nie, het Iwan 'n lewende dood gelewe; en aangesien God se lewende lig anderkant die dood is, het Ivan as't ware in 'n nuwe lewe in doodgegaan- die Lewe met hoofletter L."
 
Die alledaagse uitbeelding van Iwan se lewe, tesame met die dramatisering van sy lang en uitmergelende stryd met die dood, blyk inderdaad die teorieë van Tolstoi oor die [[Etiek|morele lewe]] op direkte wyse te weerspieël, welke hy grotendeels tydens sy sabbatsverlof in 1877 geformuleer en opgedoen het. In sy lesings oor Russiese letterkunde argumenteer die Russies-gebore romanskrywer en kritikus [[Vladimir Nabokov]] dat 'n sondige lewe (soos die van Iwan) vir Tolstoi die morele dood beteken. Daarom is die dood, die terugkeer van die siel na God, vir Tolstoi 'n morele lewe. Om Nabokov aan te haal: "Die [[Leo Tolstoi|Tolstoiaanse]]<nowiki/> formule is: Iwan het 'n slegte lewe geleef, en aangesien die slegte lewe niks anders is as die dood van die siel nie, het Iwan 'n lewende dood gelewe; en aangesien God se lewende lig anderkant die dood is, het Ivan as't ware 'in 'n nuwe lewe in doodgegaan'- die Lewe met 'm hoofletter L."
[[Dood|Die dood]] kom alomteenwoordig in die diskoers op 'n realistiese en absorberende manier voor, maar die werklike liggaamlikheid van die dood is slegs aanwesig in die vroeë hoofstukke. In plaas daarvan lei die verhaal die leser deur 'n nadenkende, metafisiese ondersoek na die rede vir die dood en wat dit beteken om werklik te leef. Tolstoi was 'n man wat baie met self-twyfel en geestelike besinning gesukkel het, veral toe hy in 1910 naby sy eie dood genader het. <ref>{{Cite web|url=http://www.online-literature.com/tolstoy/|title=Biography of Leo Tolstoy|last=Merriman|first=C. D.|date=2007|website=The Literature Network|publisher=Jalic Inc.|access-date=February 23, 2016}}</ref> In sy boek ''<nowiki/>'n Belydenis'', skryf Tolstoi:
 
[[Dood|Die dood]] kom alomteenwoordig in die diskoersvertelling op 'n realistiese en absorberende manier voor, maar die werklike liggaamlikheid van die dood is slegs aanwesig in die vroeë hoofstukke. In plaas daarvan lei die verhaal die leser deur 'n nadenkende, metafisiese ondersoek na die rede vir die dood, en wat dit beteken om werklik te leef. Tolstoi was 'n man wat baie met self-twyfel en geestelike besinningbesinnings gesukkel het, veral toe hy in 1910 naby sy eie dood genaderbegin nader het. <ref>{{Cite web|url=http://www.online-literature.com/tolstoy/|title=Biography of Leo Tolstoy|last=Merriman|first=C. D.|date=2007|website=The Literature Network|publisher=Jalic Inc.|access-date=February23 23,Februarie 2016}}</ref> In sy boek ''<nowiki/>'n Belydenis'', skryf Tolstoi:
Hierdie persoonlike epifanie het 'n beduidende geestelike omwenteling in die lewe van Tolstoi veroorsaak, waardeur hy die [[Russies-Ortodokse Kerk]], [[seksualiteit]], opvoeding ens. bevraagteken het. <ref name="The Big Read 2006–2011">{{Cite web|title=The Death of Ivan Ilyich: About the Author|publisher=The Big Read (2006–2011)}}</ref> Die letterkunde wat Tolstoi gedurende hierdie tydperk geskryf het is van sy mees kontroversiële en filosofiese werk, soos ''Die Dood van Iwan Iljitsj'' en ander beroemde kortverhale soos ''Die Kreutzer Sonate'' en ''Die Duiwel'' . Vanuit 'n biografiese oogpunt is dit dus moontlik om ''Die Dood van Iwan Iljitsj'' te interpreteer as 'n manifestasie van Tolstoi se omhelsing van die dood en die betekenis van sy eie lewe gedurende sy laaste jare. <ref>{{Cite web|url=http://thegemsbok.com/art-reviews-and-articles/book-reviews-tuesday-tome-the-death-of-ivan-ilyich-leo-tolstoy/|title=Proximity to Death: Authentic Living and Authentic Dying in Leo Tolstoy's The Death of Ivan Ilyich|last=Podgorski|first=Daniel|date=October 20, 2015|website=The Gemsbok|series=Your Tuesday Tome|access-date=February 23, 2016}}</ref> Met ander woorde, deur 'n bepaalde soort lewenstyl en die ondraaglike agteruitgang daarvan te dramatiseer, kan Tolstoi sy filosofie oordra dat sukses soos dit deur die samelewing beoordeel word, soos die van Iwan Ijitsj, teen 'n groot morele koste kom, en indien 'n mens besluit om die koste te betaal, sal die lewe hol en onsinnig wees en daarom erger as die dood.
 
Hierdie persoonlike epifanie het 'n beduidende geestelike omwenteling in die lewe van Tolstoi veroorsaak, waardeur hy die [[Russies-Ortodokse Kerk]], [[seksualiteit]], opvoeding ens. bevraagteken het. <ref name="The Big Read 2006–2011">{{Cite web|title=The Death of Ivan Ilyich: About the Author|publisher=The Big Read (2006–2011)}}</ref> Die letterkunde wat Tolstoi gedurende hierdie tydperk geskryf het is van sy mees kontroversiële en filosofiese werk, soos ''Die Dood van Iwan Iljitsj'' en ander beroemde kortverhale soos ''Die Kreutzer Sonate'' en ''Die Duiwel'' . Vanuit 'n biografiese oogpunt is dit dus moontlik om ''Die Dood van Iwan Iljitsj'' te interpreteer as 'n manifestasie van Tolstoi se omhelsing van die dood en die betekenis van sy eie lewe gedurende sy laaste jare. <ref>{{Cite web|url=http://thegemsbok.com/art-reviews-and-articles/book-reviews-tuesday-tome-the-death-of-ivan-ilyich-leo-tolstoy/|title=Proximity to Death: Authentic Living and Authentic Dying in Leo Tolstoy's The Death of Ivan Ilyich|last=Podgorski|first=Daniel|date=October20 20,Oktober 2015|website=The Gemsbok|series=Your Tuesday Tome|access-date=February23 23,Februarie 2016}}</ref> Met ander woorde, deur 'n bepaalde soort lewenstyl en die ondraaglike agteruitgang daarvan te dramatiseer, kankon Tolstoi sy filosofie oordra dat sukses soos dit deur die samelewing beoordeel word,; soos die van Iwan Ijitsj,; teen 'n groot morele koste kom, en indien 'n mens besluit om die koste te betaal, sal die lewe hol en onsinnig wees, en daarom erger as die dood.
[[Martin Heidegger]] se ''magnum opus'', ''[[Sein und Zeit]]'' (1927), verwys na die novella as 'n illustrasie van om na die dood te gaan. <ref>{{Cite journal|last=Kaufmann|first=Walter|title=Existentialism and Death|pages=75–93}}</ref>
 
[[Martin Heidegger]] se ''magnum opus'', ''[[Sein und Zeit]]'' (1927), verwys na die novellanovelle as 'n illustrasie van 'om na die dood' te gaan. <ref>{{Cite journal|last=Kaufmann|first=Walter|title=Existentialism and Death|pages=75–93}}</ref>
 
== Engelse vertalings ==