Omsk-oblast: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Uitgebrei |
|||
Lyn 29:
'''Omsk-oblast''' ([[Russies]]: О́мская о́бласть, ''Omskaja oblast'') is ’n [[Deelgebiede van Rusland|deelgebied]] van [[Rusland]]. Dit lê in die [[Siberiese Federale Distrik]] en die hoofstad is [[Omsk]].
Die oblast het ’n oppervlakte van 139 700 km<sup>2</sup> en het volgens die Russiese [[sensus]] van 2010 altesaam 1 977 665 inwoners.<ref name="Sensus">{{ru}}[http://akstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/akstat/resources/c313ce8042e6e96f889ded553db9bdfa/%D0%A3%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C.htm Оценка численности населения на 1 января 2014 года и в среднем за 2013 год] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151019101214/http://akstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/akstat/resources/c313ce8042e6e96f889ded553db9bdfa/%D0%A3%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B6%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%B0%D1%8F+%D1%87%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C.htm |date=19 Oktober 2015 }}</ref>
==Geskiedenis==
Volgens [[argeologie]]se bewyse word die gebied al die afgelope 14 000 jaar bewoon. [[Neolitikum|Neolitiese]] gemeenskappe het hier bestaan deur [[Hengel|vis te vang]] en te [[jag]]. Sowat 3 000 jaar gelede het [[landbou]] gevestig geraak. ’n Been van die [[Man van Oest-Isjim]], wat 45 000 jaar gelede geleef het, is in 2008 in Omsk-oblast ontdek.<ref name="MaxPlanck">{{cite web|url=http://www.mpg.de/8710423/genome-earliest-modern-human|title=Earliest modern human sequenced |date=22 Oktober 2014 |website=Max-Planck-Gesellschaft |access-date=30 Oktober 2014}}</ref>
Verskeie [[Turkse volke|Turkse state]] het die gebied deur die [[Middeleeue]] oorheers, waarvan die belangrikstes die Wes-Turkse Khaganaat en die [[Siberiese Khanaat]] was. Siberiese [[Tatare]], [[Mongoolse Ryk|Mongole]], [[Chanto-Mansië|Chanti- en Mansi-stamme]] en ander het die gebied bewoon.
===Verkenning van Siberië===
Die Russiese geskiedenis van Omsk het in 1584 begin met die aankoms van ’n [[Kosak]]mag onder [[Jermak]] wat die plaaslike heersers verslaan en nominale Russiese beheer oor die gebied gevestig het. Om verdere uitbreiding te verseker het die [[tsaar]]s [[Fjodor I van Rusland|Fjodor I]] en [[Boris Godoenof]] gefortifiseerde nedersettings en militêre buiteposte in die suide van Siberië laat bou om die burgers teen aanvalle deur [[Nomade|nomadiese]] stamme te beskerm en gesag oor die plaaslike bevolkings uit te oefen, veral oor die Tatare, wat heffings betaal het. Die eerste permanente Russiese nedesetting in die streek, die stad [[Tara]], is in 1594 gestig. Dit het gou ’n belangrike rol gespeel in die pelshandel wat Rusland met [[Sentraal-Asië]] en [[China]] verbind het.
In 1716 is ’n fort by die samevloei van die [[Om]]- en [[Irtisj]]rivier laat bou en dit het die kern gevorm van die ontwikkeling van die toekomstige stad Omsk. Teen die tweede helfte van die 18de eeu was die fort die grootste gebou in die oostelike deel van Rusland.
Namate die Russiese nedersettings in die 18de eeu om die [[Jenisei]], [[Tobol]] en Irtisjrivier begin versprei het, het die Omsk en die omliggende gebied ontwikkel. In 1764, toe die Siberiese provinsies van Rusland in twee goewernate georganiseer is, met die hoofstede in [[Irkoetsk]] en [[Tobolsk]], het die stad Tara en die fort van Omsk in laasgenoemde geval. In 1780 is die fort op bevel van [[Katharina II van Rusland|Katharina die Grote]] aan die Koliwan-oblast oorgedra.
===Russiese Ryk===
In 1804 is die gebiede om Omsk in die Omsk-okroeg georganiseer. Die stad het belangrik geword toe Siberië in 1822 weer herorganiseer is en Omsk die administratiewe hoofstad van die Goewernaat van Oos-Siberië geword het. Dit het daarna verskeie naamsveranderings ondergaan voordat dit in 1918 die Omsk-goewernaat geword het.
In die 19de eeu het Omsk vanweë sy sterk stelsel van grensforte berug geword as die bestemming van politieke bannelinge en gevangenes uit die [[Europa|Europese]] deel van die Russiese Ryk. [[Desembriste]], [[Pole|Poolse]] rebelle, [[Frankryk|Franse]] oorlogsgevangenes en [[politiek]]e aktiviste het almal in Siberië beland. Een van hulle was [[Fjodor Dostojefski]], wat vier jaar in die Omsk-tronk deurgebring het (van 1850 tot 1854).<ref>{{cite web|url=http://omskobl.ru/his/ |title=История Омской области |publisher=Omskobl.ru |accessdate=2012-08-13}}</ref>
In die vroeë 19de eeu het [[nywerheid]] in die stad en die res van die Irtisj-bekken vooruitgegaan. Die Siberiese Kosakleër se hoofkwartier was ná 1808 in Omsk en hulle het bygedra tot die ontwikkeling van die stad. In die 18de en 19de eeu het baie [[Duitsers]] na die gebied getrek, vanaf beide die [[Wolga]]streke en oorsee.
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
==Skakels==
{{CommonsKategorie-inlyn|Omsk Oblast}}
{{vertaaluit| taalafk = en | il = Omsk Oblast}}
{{Koördinate|56|13|N|73|16|O|aansig=titel}}
{{Deelgebiede van Rusland}}
| |||