Katedraal van Vilnius: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
Anrie (besprekings | bydraes)
k →‎Argitektuur: proeflees
Lyn 41:
Die reliëf in die geweldriehoek beeld Noah se dankoffer ná die ark-redding uit. Die drie beeldhouwerke op die gewel is tussen 1786 en 1792 deur die beeldhouer Karol Jelski geskep en beeld Sint Stanislaus (die beskermheilige van Pole, links), Sint Kasimir (die beskermheilige van Litaue, regs) en Sint Helena (middel, met 'n groot kruis in haar hand) uit. Hulle is deur Michael Schulz op die gewel geplaas en vanweë hul reusagtige afmetings eintlik buite alle proporsie. Die figure is in 1950 deur die Sowjet-bewindhebbers verwyder. Ná lang debatvoering is die kunswerke in 1997 teruggeplaas.
 
Aan die katedraal se linkerkant is 'n sakristie bygevoeg wat dieselfde barokstyl-voorkoms het soosas die Kasimir-kapel - sodoende het die katedraal uiteindelik die simmetriese vorm gekry wat in die oorspronklike klassisistiese ontwerp beplan was. Daarnaas is die grafkapelle uit die 16de en 17de eeu van eenderse buitemure voorsien, hul vensters aan die onderkant vergroot en van 'n reeks Doriese suile voorsien.
 
=== Binneruimte ===
[[Lêer:Arkikatedros-interjeras.jpg|thumb|right|250px|Die katedraal se binneruimte]]
Die klassisistiese styl is ook in die binneruimte bybehoubehou. Die pilare, wat oorspronklik deel uitgemaak het van die 15de eeuse Gotiese kerk, is net soos die gewelwe van klassisistiese elemente voorsien. Die hoogaltaar is by die Doriese orde van die buitekant aangepas - sy fries word deur swart marmersuile gedra, en 'n geweldriehoek is daaroor aangebring sodat dit aan 'n tempelfront herinner.
 
Die skildery in die middel oor die altaar is in 1797 deur Pranciškus Smuglevičius (Pools: Franciszek Smuglewicz) geskep en beeld die maarteldoodmarteldood van Sint Stanislaus uit. Die tabernakel op die 18de eeuse altaar is 'n waardevolle kunswerk uit die ateljee van Matthias Walbaum, 'n Augsburgse goudsmid, en hetis tussen 1623 en 1625 ontstaangeskep. Die reliëfs op die deure beeld die "Laaste Nagmaal" en die "Preek in die Olyftuin" uit. Die krusifiks op die altaar word deur die standbeelde van Sint Stanislaus en Sint Kasimir ingeraam.
 
In die vroeë 16de eeu is regs van die hoofaltaar die sogenaamde "biskops-kapelbiskopskapel" aangebou. Dit het sy naam te danke aan die feit te danke dat Vilnius se biskoppe later onder sy vloer ter ruste gelê is. Oor die tabernakel, waarin vandag die allerheiligste bewaar word (die kapel se amptelike naam is dan ook "Kapel van die Allerheiligste"), hang 'n skildery van Gonzaga Nuñez wat in 1877 ontstaangeskep hetis.
 
Die syskepe se mure is met sestien skilderye versier wat deur Constantino Villani geskep is en uit die tweede helfte van die 18de eeu dateer. Tonele uit die Nuwe Testament aan die noordelike kant kontrasteer met tonele uit die Ou Testament aan die suiderkantsuidekant. Die skilderye aan die altaar se kant ("Die voeding van die vyfduisend" en "Die offer van Melgisedek", 1785) is net soos die skildery ("Petrus doop die soldaat in die gevangenis", 1801) en die uitbeeldings van apostels tussen pilare in die middelskip (1785) deur Franciszek Smuglewicz geskep.
 
=== Kloktoring ===
Lyn 57:
Die vrystaande kloktoring was oorspronklik 'n ronde verdedigingstoring uit die tweede helfte van die 14de eeu wat deel uitgemaak het van die [[Grootvorstepaleis van Litaue|Grootvorstepaleis]] se Laer Kasteel. Sy mure was vier meter dik. Die skietluike aan die buitekant is nog steeds sigbaar. Die toring se fondamente is intussen 1,2 meter diep in die grond. Daar word aangeneem dat die toring reeds in die 15de eeu as kloktoring gedien het en met 'n aghoekige verdieping in die Gotiese styl verhoog is.
 
In die 16de eeu (omstreeks 1550 en in 1598<ref>[http://ldmuziejus.mch.mii.lt/Muziejusirpadaliniai/Arkikatedra.htm ''ldmuziejus.mch.mii.lt: Arkikatedros požemiai: Vilniaus arkikatedra (in Litaus)'']</ref>) is twee bykomende verdiepings gebou. Tydens die brand in die jaar 1610 is ook die kloktoring beskadig en vervolgens herstel. Die huidige horlosies dateer uit die 17de eeu, die koepeldak uit die jaar 1897. Vanweë sy ouderdom en die sagte grond, waarop hy gebou is, het die toring intussen begin oorleun. Dit het tans 'n hoogte van 52 meter sonder en 57 meter met kruis. Die toring is in 2002 van ses nuwe klokke voorsien.
 
Op 23 Augustus 1989 - presies vyftig jaar na die ondertekening van die geheime ooreenkoms tussen [[Adolf Hitler]] en [[Josef Stalin]] - was die suidelike eindpunt van die sogenaamde Baltiese Pad, 'n menseketting wat oor 'n afstand van 650 kilometer dwarsdeur die [[Baltiese lande]] tussen Vilnius en [[Tallinn]] gevorm is, tussen die katedraal en die kloktoring geleë. 'n Gedenksteen met die inskrif ''Stebuklas'' (Litaus: "Wonder") herinner aan hierdie historiese gebeurtenis waartydens twee miljoen mense vreedsaam teen die Russiese besetting en oorheersing betoog het.