Leonidas I: Verskil tussen weergawes

'''Leonidas''' ([[Grieks]]: '''Λεωνίδας''', ''Leōnidas'', letterlik: van, of soos 'n leeu) was 'n koning van [[Sparta]], die 17de in die [[Agiade]]-stamlyn, en een van die seuns van Koning [[Anaxandridas II]] van Sparta, wat mitologies beskou is as 'n afstammeling van [[Herakles]], van wie hy krag en heldemoed sou geërf het. Alhoewel dit vasgestel is dat Koning Leonidas van Sparta in Augustus, 480 v.C., met die [[Veldslag van Thermopylae]] gesterf het, is min bekend omtrent sy geboortejaar, of van sy vormende jare. [[Paul Cartledge]] het die geboortejaar van Koning Leonidas nagespeur na om en byomstreeks 540 v.C. nagespeur.

Leonidas was een van drie broers. Sy ouer broer was DorieusDorieos en sy jonger broer KleombrotusKleombrotos, wat na Leonidas se dood vir 'n tyd die posisie van regent ingeneem het, voor die regentskap oorgeneem is deur [[Pausanias (generaal)|Pausanias]], die seun van KleombrotusKleombrotos. Leonidas het sy halfbroer [[Kleomenes I]] opgevolg, moontlik in 489 of 488 v.C., en was getroud met Kleomenes se dogter, [[Gorgo, Koningin van Sparta|Gorgo]]. Sy naam het heldestatus verwerf weens die gebeure by die [[Veldslag van Thermopylae]].

[[ImageLêer:Leonidas statue1b.jpg|thumb|300px|Standbeeld van Koning Leonidas van Sparta]]

[[ImageLêer:Leonidas evlahos.jpg|thumb|300px|Standbeeld van Koning Leonidas - ThermopylaeThermopylai]]

{{Hoof|Veldslag van ThermopylaeThermopylai}}

:''Òf, as dit nie sou wees nie, die hele land van LakedaemonLakedaimon

In Augustus 480 v.C. het Leonidas die magte van [[Ahasveros]] by ThermopylaeThermopylai tegemoetgegaan met 'n klein mag van 300, waar die magte van ander Griekse stadstate hul by hom geskaar het, en hulself onder sy bevel geplaas het om 'n mag van tussen 4&nbsp;000 en 7&nbsp;000 sterk te vorm. Hy het slegs 300 Spartane geneem, want om die hele Spartaanse mag op te roep, sou hy die instemming van die Raad benodig, wat hy oortuig was nie met hom sou akkoord gaan nie. Daarom het hy 'n klein getal gekies, en gesê dat dit sy persoonlike keuse was, en nie verteenwoordigend van Sparta in enige opsig nie. Hierdie mag is saamgeroep in 'n poging om die bergpas van Thermopylae te verdedig teen 'n kolossale Persiese mag van tussen 80&nbsp;000 en 290&nbsp;000 bewapendes wat Griekeland uit die noorde binnegeval het onder aanvoering van [[Ahasveros]]. Leonidas het slegs sy persoonlike lyfwagte geneem,<ref>{{cite book | last = Macgregor Morris | first = Ian | title = Leonidas: Hero of Thermopylae | publisher = The Rosen Publishing Group | date = 2003 | page = 63 | url = http://books.google.com/books?id=01HXrckm_2cC&pg=PA64&dq=Leonidas%2BIan+Macgregor+Morris&source=gbs_selected_pages&cad=0_1#PPA63,M1 }}</ref> en nie die weermag nie, want die meerderheid van die Spartaanse mag het saamgewerk met Griekse vlootmagte wat saamgetrek het teen die Persiese vloot. Dit sou dan teenstrydig wees met die siening dat die Spartaanse weermag weens geloofsvoorskrifte nie afgevaardig kon word nie.

Ahasveros het sy magte vier dae opgehou voor die aanval, in die hoop dat die Griekse magte sou verdaag. Uiteindelik, op die vyfde dag, het hulle aangeval. Leonidas en sy manne het die Persiese frontaanvalle vir hierdie vyfde en sesde dag gestuit, waardeur ongeveer 20&nbsp;000 vyandige troepe gesterf het, met die verlies van 2&nbsp;500 van hul eie. Die Persiese elite-eenheid wat aan die Grieke bekend was as "[[Persiese onsterflikes|die onsterflikes]]" is teruggehou, en twee van Ahasveros se broers, Abrokomes en Hyperanthes, het in die konflik gesterf.<ref>{{cite book | last = Herodotos | coauthors = George Rawlinson, ed. | title = The History of Herodotus | publisher = D. Appleman and Company | date = 1885 | location = New York | pages = bk. 7 | url = http://www.shsu.edu/~his_ncp/Herother.html }}</ref> Op die sewende dag, 11 Augustus, het 'n [[Maliane (Griekse stam)|Maliaanse Griek]]se verraaier genaamd [[Ephialtes van Trachis|Ephialtes]] die Persiese generaal [[Hydarnes]] gelei na 'n bergpaadjie wat gelei het na die Griekse ommesy.<ref>{{cite book | last = Herodotos | coauthors = Henry Cary, ed. | title = The Histories of Herodotus | publisher = D. Appleton and Company | date = 1904 | location = New York | page = 438 | url = http://books.google.com/books?id=QsIcxGrq6QAC&printsec=frontcover&dq=History+of+Herodotus&ei=oN3zSbC6BaDCzQT5soXLDQ#PPA438,M1 }}</ref> Hierop het Leonidas alle Griekse troepe weggestuur en die pas beset met sy 300 Spartane, 900 [[Helote]] en 700 [[ThespiaeThespiai|ThespianeThespiërs]] wat geweier het om te verdaag. Nog 400 [[ThebesThebe, Griekeland|ThebaneThebers]] is deur Leonidas aangehou as gyselaars. Die ThespianeThespiërs het uitsluitlik uit eie [[wil (filosofie)|wil]] aangebly, en het verklaar dat hulle nie vir Leonidas en sy volgelinge sou versaak nie. Hul leier was [[DemophilusDemophilos van ThespiaeThespiai|DemophilusDemophilos]], seun van Diadromes, en soos [[Herodotos]] skryf: "Daarop het hulle met die Spartane gelewe en met hulle gesterwe."

{{Succession box|titel=[[Agiade koningAgiadekoning van Sparta]]|voor=[[Kleomenes I]]|na=[[PleistarchusPleistarchos]]|jare=489&ndash;480 v.C.}}

{{reflistverwysings}}