Staatsdoema (Russiese Ryk)
Die Staatsdoema, ook bekend as die Keiserlike Doema, was die laerhuis van die regerende senaat in die Russiese Ryk, terwyl die hoërhuis die Staatsraad was. Dit het sy vergaderings in die Taurispaleis in Sint Petersburg gehou, en het tussen 27 April 1906 en die val van die ryk in Februarie 1917 vier keer byeengekom.
Die eerste en tweede doema was demokratieser en het 'n groter aantal nasionale tipes verteenwoordig as die daaropvolgendes.[1] Die derde doema is deur mense van die deftige stand, grondbesitters en sakemanne oorheers. Die vierde doema het vyf sessies gehou; dit het bestaan tot 2 Maart 1917 en is op 6 Oktober 1917 amptelik ontbind.
Geskiedenis wysig
Nadat druk op Nikolaas II van Rusland uitgeoefen is ná die Russiese Rewolusie van 1905 het Sergei Witte, wat deur Nikolaas aangestel is in beheer van die vredesonderhandelings met Japan ná die Russies-Japannese Oorlog) op 6 Augustus 1905 'n manifes uitgereik oor die stigting van die doema. Dit sou aanvanklik 'n bloot raadgewende liggaam wees. In die daaropvolgende Oktobermanifes het die keiser belowe om nog burgerlike vryhede toe te laat, wat deelname aan die nuwe staatsdoema ingesluit het. Die staatsdoema sou die laerhuis van 'n parlement wees en die staatsraad die hoërhuis.
Nikolaas was egter vasbeslote om sy outokratiese mag te behou. Op 23 April 1906 het hy wette uitgevaardig wat aan hom die titel "opperste outokraat" besorg het. Hoewel geen wet gemaak kon word sonder die toestemming van die doema nie, kon die doema geen wette goedkeur sonder die toestemming van die staatsenaat (van wie die helfte adellikes was wat deur die keiser aangestel is) nie, en die keiser self het 'n veto behou.
Kragtens die wet kon ministers nie deur die Doema aangestel word en was hulle nie aan die Doema verantwoordbaar nie, en dus kon verantwoordelike regering nie op uitvoerende vlak plaasvind nie. Nikolaas II het verder die mag gehad om die Doema te verdaag net wanneer hy wou en om nuwe verkiesings aan te kondig; artikel 87 het hom toegelaat om tydelike wette af te kondig. Al dié magte en voorregte het verseker dat die regering van Rusland in die praktyk steeds nieamptelik 'n absolute monargie was. Dit was in dié omstandighede dat die Duma vier dae later, op 27 April 1906, geopen het.[2]
Voorsitters van die Staatsdoema wysig
- Sergei Moeromtsef (1906)
- Fjodor Golowin (1907)
- Nikolai Chomjakof (1907-1910)
- Aleksander Goetsjkof (1910-1911)
- Michail Rodzianko (1911-1917)
Verwysings wysig
- ↑ Harold Whitmore Williams (1915), Russia of the Russians, p. 82
- ↑ Walter Gerald Moss (1 Oktober 2004). A History Of Russia: Since 1855. Anthem Press. pp. 97–106. ISBN 978-1-84331-034-1. Besoek op 24 Mei 2010.
Skakels wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
