The Big Sleep

The Big Sleep

literêre werk

Naam van werk	The Big Sleep
Afgeleide werk	The Big Sleep, The Big Sleep, Q92492208
Voorafgegaan deur	Perchance to Dream
Opgevolg deur	Farewell, My Lovely, Perchance to Dream
Form of creative work	roman
Genre	noir fiction, misdaadfiksie
Het uitgawe	The Big Sleep, Q126660275
Outeur	Raymond Chandler
Uitgewer	Alfred A. Knopf
Plek van publikasie	Columbia
Land van oorsprong	Verenigde State
Taal van werk of naam	Amerikaanse Engels
Publikasiedatum	1939
Ligging van verhaal	Los Angeles
Pryse ontvang	Le Monde se 100 boeke van die eeu
Karakters	Philip Marlowe

Die groot slaap (oorspronklike Engelse titel: The Big Sleep) is 'n strakke speurverhaal deur Raymond Chandler, gepubliseer in 1939. Dit is die eerste roman waarin Chandler die karakter Philip Marlowe bekendstel. Die titel is 'n eufemisme vir die dood; dit verwys na 'n bepeinsing oor die "slaap van die groot slaap" in die laaste bladsye van die boek.

Skermfoto van die film voorprent vir The Big Sleep, met Humphrey Bogart

Die boek is twee keer verfilm: eers as die film noir The Big Sleep (1946), gevolg deur die hermaakte The Big Sleep (1978). In 1999 is die boek as 96ste van Le Monde se 100 boeke van die eeu aangewys. In 2005 is dit ingesluit in Time-tydskrif se "Lys van die 100 beste romans".

Storielyn Opsomming

Die storie vind plaas in Los Angeles en is merkwaardig as gevolg van die kompleksiteit daarvan, met baie intrige en onverwagte kinkels.

Privaat speurder Philip Marlowe word gehuur deur General Sternwood, 'n ryk, verlamde man wat aan Marlowe vertel dat hy sy hulp wil hê omdat sy dogter Carmen afgepers word deur Arthur Gwynn Geiger, 'n boekhandelaar. Marlowe aanvaar die opdrag. Voor sy vertrek word hy deur Vivian, die tweede dogter van die generaal, gestop. Sy dink hy is gehuur om haar man, Rusty Regan, te vind wat die maand vantevore sonder spoor verdwyn het. Marlowe gaan na Geiger se boekwinkel en ontdek dat dit 'n uitleenbesigheid vir pornografiese boeke is.

Marlowe spoor Geiger op. Dit is 'n reënerige nag en hy volg die man na sy huis met sy motor. Hy sien dat Carmen Sternwood binne is. Skielik is daar 'n flits (van 'n kamera), gevolg deur 'n skree van Carmen. Marlowe nader Geiger se huis om te sien wat gebeur het, en drie skote weerklink, gevolg deur die vinnige voetspore van die ontsnapende skieter. Hy vind Carmen binne. Sy sit in 'n stoel voor 'n kamera, bedwelmd en naak, met die liggaam van Geiger aan haar voete wat fotos van haar geneem het. Die film is egter uit die kamera geneem. Marlowe bring die meisie na haar huis toe, maar as hy terugkom, het Geiger se lyk verdwyn. Die volgende dag het die polisie hom laat weet dat die Sternwoods-motor gevind is, waar dit van 'n kaai in die oseaan bestuur is, met die lyk van die chauffeur, Owen Taylor, nog in die motor. Die polisie vra ook of Marlowe op soek is na Regan.

Marlowe gaan dan voort met sy ondersoek, wat baie kompleks sou wees. Marlowe hou die boekwinkel dop en sien die voorraad word na Joe Brody se huis verskuif. Vivian kom by sy kantoor en sê Carmen word met die nuutste fotos van die vorige nag afgepers. Sy noem ook dobbelary by die casino van Eddie Mars en se ook dat Eddie se vrou, Mona, met Rusty weggeloop het. Marlowe besoek Geiger se huis en vind Carmen probeer om in te kom. Hulle soek na die fotos, maar sy se niks van die vorige aand nie. Eddie Mars kom skielik in. Hy sê hy is Geiger se verhuurder en is op soek na hom. Mars vereis om te weet hoekom Marlowe daar is; maar Marlowe steur hom nie daaraan nie en sê hy is nie 'n bedreiging vir Mars nie.

Marlowe gaan na Brody se huis en vind hom saam met Agnes Lozelle, die boekwinkelklerk. Hy vertel hulle dat hy weet dat hulle die uitleenbiblioteek oorneem en Carmen met die naakfotos afpers. Carmen dwing haar weg in met 'n vuurwapen en eis die fotos, maar Marlowe vat haar wapen weg en dwing haar daaruit. Marlowe ondervra Brody verder en sit 'n storie bymekaar: Geiger het Carmen afgepers; die familiebestuurder, Owen Taylor, het nie daarvan gehou nie, en hy het by Geiger ingesluip en hom vermoor. Daarna het hy die film van Carmen geneem. Brody het ook die huis dopgehou en die bestuurder agtervolg, hom uitgeslaan, die film gesteel, en moontlik die motor van die kaai af gestoot. Skielik lui die deurklok en Brody word doodgeskiet; Marlowe jaag die persoon en vang Geiger se manlike minnaar, Carol Lundgren. Caro het Brody geskiet omdat hy gedink het hy het Geiger doodgemaak. Hy het ook Geiger se liggaam weggesteek, sodat hy sy eie besittings kon verwyder voordat die polisie van die moord te wete kom.

Die saak is opgelos, maar Marlowe wonder steeds oor Regan se verdwyning. Die polisie aanvaar dat hy eenvoudig met Mona Mars weggegaan het, aangesien sy ook weg is, en aangesien Eddie Mars nie die risiko sou aangaan om 'n moord te pleeg waarin hy die voor die hand liggende verdagte sou wees nie. Mars nooi Marlowe na sy casino en blyk onbekommerd te wees oor alles. Vivian is ook daar, en Marlowe voel aan daar is iets tussen haar en Mars is. Hy neem haar huistoe en sy probeer hom verlei, maar hy verwerp haar poging. As hy by die huis kom, vind hy Carmen het in sy bed maar hy verwerp haar ook.

'n Man genaamd Harry Jones, wat Agnes se nuwe vennoot is, nader Marlowe en vertel hom waar Mona Mars haar bevind. Marlowe beplan om hom later te ontmoet, maar Mars se handlanger Canino is agterdogtig oor Jones en Agnes se voornemens en maak Jones eerste dood. Marlowe slaag daarin om Agnes te ontmoet en bekom inligting. Hy gaan na Realito, 'n herstelwinkel met 'n huis in die agterplaas, maar Canino, met die hulp van Art Huck, die moterhawe werker, veras hom en slaan hom uit. Wanneer hy ontwaak, is hy vasgebind, en Mona Mars is by hom. Sy sê sy het nie Rusty in maande gesien nie; sy het net bloot verdwyn om Eddie te help en dring daarop aan dat hy nie Rusty doodgemaak het nie. Sy bevry hom, en hy skiet en dood Canino.

Die volgende dag besoek Marlowe General Sternwood, wat nuuskierig bly oor Rusty se bewegings, en bied Marlowe 'n bykomende VS$ 1 000 fooi aan as hy hom kan opspoor. Op pad uit, gee Marlowe Carmen se wapen aan haar terug, en sy vra hom om haar te leer hoe om te skiet. Hulle gaan na 'n verlate veld, waar sy hom probeer doodmaak, maar hy het die wapen met blanks gelaai en net vir haar lag. Die skok veroorsaak dat Carmen 'n epileptiese aanval kry. Marlowe bring haar terug en vertel vir Vivian hy het die waarheid geraai: Carmen het by Rusty aangelê en hy het haar geweier, so het sy hom doodgemaak. Eddie Mars, wat Geiger ondersteun het, het Vivian gehelp om dit te verberg deur eers Rusty se lyk te versteek, 'n storie op te maak oor hoe sy vrou met Rusty weggegaan het en haar dan self afpers. Vivian sê sy het dit gedoen om alles van haar pa te weerhou, sodat hy nie sy eie dogters sou verag nie en sy beloof dat sy Carmen sal institusionaliseer. Met die saak nou afgehandel, gaan Marlowe na 'n plaaslike kroeg en bestel verskeie dubbele whiskies. Terwyl hy drink, begin hy dink oor Mona Mars. Hy sien haar nooit weer nie.

Verdere leeswerk

• Phillips, Gene D. (2000). Creatures of Darkness: Raymond Chandler, Detective Fiction, and Film Noir. Lexington, KY: University of Kentucky. ISBN 0-8131-9042-8.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.