The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring (rolprent)
The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring is 'n 2001-fantasierolprent deur die regisseur Peter Jackson. Dit is die eerste aflewering van die The Lord of the Rings-rolprenttrilogie en is gebaseer op die gelyknamige eerste volume van J. R. R. Tolkien se epiese letterkundige fantasie, The Lord of the Rings. Jackson het die projek in 1995 begin as 'n twee-delige verwerking van Tolkien se werk. Oor die volgende ses jaar het die projek uitgebrei tot drie rolprente wat oor 'n 15-maand periode in Nieu-Seeland verfilm is. Tussen aanhangers word die titel van die rolprent dikwels verkort tot "FotR".[2]
The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring | |
---|---|
Regisseur | Peter Jackson |
Produksieleier | Peter Jackson Barrie M. Osborne Tim Sanders Fran Walsh |
Draaiboek | Roman: J. R. R. Tolkien Draaiboek: Frances Walsh Philippa Boyens Peter Jackson |
Met | Elijah Wood Viggo Mortensen Ian McKellen Sean Bean Orlando Bloom John Rhys-Davies Cate Blanchett Christopher Lee en ander |
Musiek deur | Howard Shore |
Kinematografie | Andrew Lesnie |
Redigeerder | John Gilbert |
Verspreider | - VSA - New Line Cinema - Elders - verskeie verspreiders |
Uitgereik | 19 Desember 2001 |
Speeltyd | Oorspronklik: 178 min. Verlengde weergawe: 208 min. |
Land | Nieu-Seeland / VSA |
Taal | Engels Sindarin (Elf) |
Begroting | VS$ 93 miljoen |
Bruto wins | VS$ 870 761 744[1] |
Opgevolg deur | The Lord of the Rings: The Two Towers |
Amptelike webtuiste | |
IMDb-profiel |
Die Donker Heer, Sauron, is op soek na die Een Ring, wat gebruik kan word om "Middle-earth" (Afrikaans: Middel-aarde) te verower. Die Ring het in die hande van die klein hobbit, Frodo Baalens, beland en hy moet dit vernietig om sodoende ook Sauron en sy magte te vernietig. Die lot van Middel-aarde is op die spel soos Frodo en sy agt kamerade die genootskap, of "fellowship" van die ring vorm. Hulle begin hul reis na Mount Doom in die land Mordor: dit is die enigste plek waar die Ring vernietig kan word.
Die rolprent is op 19 Desember 2001 uitgereik en het byval by beide kritici en rolprentgangers gevind. Dit was 'n lokettreffer en het wêreldwyd meer as $871 miljoen verdien: dit was die rolprent wat die tweede meeste verdien het in 2001 (na Harry Potter and the Philosopher's Stone). Tans is die rolprent 14de op die lys van rolprente wat wêreldwyd die meeste geld verdien het. Dit het vyf Bafta's gewen, waaronder ook Beste Rolprent en Beste Regisseur. In 2007 was The Fellowship of the Ring aangewys as nommer 50 op die American Film Institute se lys van 100 beste Amerikaanse rolprente.
Storielyn
wysigBederwingswaarskuwing: Die storielyn of storie se einde volg hieronder.
Die voorwoord, vertel deur Galadriel, wys die Donker Heer Sauron besig om die Een Ring te smee. Met dié Ring kan hy die lande van Middel-aarde verower deur die verknegting van die draers van magiese ringe wat aan individue van die verskeie rasse gegee is: die elwe, die dwerge en die mense. 'n Laaste bondgenootskap word tussen die elwe en mense gevorm om Sauron en sy magte aan die voet van Mount Doom teen te staan. Die seun van Elendil, Isildur, gryp egter sy pa se swaard en kap na Sauron se hand. Die hou sny Sauron se vingers af, wat hom van die Ring skei en sy magte tot niet maak. Aangesien Sauron se lewe egter tot die Ring gebind is, is hy self nie verslaan totdat die Ring self vernietig is nie. Isildur neem die Ring en swig onder die verleiding en beloftes wat die Ring die draer bied. Hy weier om dit vernietig, maar word later tydens 'n verrassingsaanval deur gedrogte of orcs vermoor. Sy liggaam val in 'n rivier en die Ring gaan verlore.
Twee en 'n half millenniums later word die ring weer gevind deur die skepsel, Gollum, wat dit, danksy die "onnatuurlike lang lewe" wat die Ring bied, vir die volgende vyfhonderd jaar in besit neem. Die Ring verlaat hom egter en word gevind deur die hobbit, Bilbo Baalens, tot die ontsteltenis van Gollum. Bilbo keer terug na sy tuiste in die Shire en die verhaal spring sestig jaar voorwaarts.
Tydens sy 111de verjaarsdag gee Bilbo die ring aan sy nefie en aangenome erfgenaam, Frodo Baalens. Die towenaar, Gandalf, kom gou agter dat dit die Een Ring is en stuur Frodo na die dorpie, Bree, saam met Frodo se vriend, Samwise Gamgee, met planne om hom binnekort weer daar te ontmoet. Gandalf vertrek na die vesting, Isengard, om met die hoof van sy orde, Saruman, te vergader. Saruman openbaar dat die Nazgûl, spookagtige ridders in diens van Sauron, reeds uit Mordor vertrek het om die Ring te vind en enigeen wat dit in sy besit het dood te maak. Saruman openbaar homself ook as 'n bedrieër: hy het 'n volgeling van Sauron geword en neem Gandalf gevange bo-op die toring, Orthanc.
Frodo en Sam verkry die geselskap van twee ander hobbits, Meriadoc Brandybuck (Merry) en Peregrin Took (Pippin). Na 'n noue ontsnapping van een van die Nazgûl bereik hulle die dorpie, Bree, waar hulle 'n Mens ontmoet met die naam Strider. Strider stem in om hulle na Rivendell, die tuiste van die Elwe te neem, aangesien Gandalf nie opgedaag het nie. Tydens die reis oornag hulle op 'n heuwel genaamd "Weathertop", waar hulle aangeval word deur die Nazgûl. Strider probeer die hobbits te beskerm, maar Frodo word ernstig beseer met 'n vervloekte swaard. Die tog na Rivendell word allerhaas voortgesit, aangesien Frodo eers daar genees kan word. Hulle ontmoet die elf Arwen en Frodo word in haar sorg oorgelaat. Met die Nazgûl op haar hakke, jaag sy te perd na Rivendell, waar Frodo deur haar vader, Elrond, genees word.
In Rivendell ontmoet Frodo vir Gandalf, wat sy gevangeneming en ontsnapping by Isengard aan Frodo verduidelik. Elrond vergader 'n raad wat moet besluit wat met die Ring sal gebeur. Die Ring kan slegs vernietig word in die vuur of lawa van Mount Doom, waar dit gesmee is. Dié berg is in Mordor geleë, naby Sauron se vestiging, Barad-dûr, en dit sal dus 'n baie gevaarlike missie wees. Frodo bied aan om die ring na die berg te neem, terwyl die ander stry oor wie die missie moet aanvaar. Frodo se aanbod word aanvaar en hy word vergesel deur sy hobbit vriende, Gandalf en Strider, wie blykbaar eintlik Aragorn, die geregtigde erfgenaam van die troon van die Mense-koninkryk, Gondor, is. Die Elf, Legolas, en die Dwerg, Gimli, sluit ook by hulle aan, sowel as die Mens, Boromir, die seun van Denethor II, die waarnemer van Gondor.
Die Genootskap begin hul reis, maar hulle word by die berg, Caradhras, stopgesit deur die bose Saruman se towerspreuke. Hulle word geforseer om onderdeur die berg te reis deur die Moriamyne. Halfpad deur die myne gee Pippin per ongeluk hulle posisie weg aan 'n aantal gedrogte. By die Brug van Khazad-dûm het die Genootskap 'n ontmoeting met die Balrog, 'n antieke demoon van vuur en skaduwee. Gandalf konfronteer die Balrog op die brug, wat die ander toelaat om uit die myne te ontsnap, terwyl Gandalf saam met die Balrog in die peillose diepte onder die brug val.
Die groep vlug na die elfgebied, Lothlórien, waar die heersers van die gebied, Galadriel en haar man, Celebron, hulle beskerm en toevlug bied. Na 'n rustydperk sit die Genootskap hulle reis voort op die Anduin-rivier oppad na Parth Galen. Tydens hulle vertrek gee Galadriel aan elke lid van die Genootskap 'n geskenk, waaronder die Botteltjie van Galadriel, wat sy aan Frodo skenk. Na hulle voet aan wal gesit het by Parth Galen, probeer Bormir die Ring van Frodo neem. Frodo slaag daarin om te ontsnap deur die ring aan te sit en onsigbaar te word. Frodo besef dat die versoeking wat die Ring bied te sterk sal wees vir die res van die Genootskap en besluit om hulle te verlaat en alleen na Mordor te reis. Die Genootskap word deur Uruk-hai-vegters aangeval, maar Merry en Pippin trek hulle aandag af sodat Frodo kan ontsnap. Boromir snel die twee hobbits te hulp, maar word dodelik gewond deur die aanvallers se bevelvoerder, Lurtz, en Merry en Pippin word gevange geneem. Aragorn, Legolas en Gimli ontdek 'n sterwende Boromir, wat spyt is dat hy die Ring probeer steel het. Na Boromir sterf besluit die drie om die gedrogte agterna te sit en Merry en Pippin te red. Sam sluit by Frodo aan voordat hy vertrek en die twee sit saam die reis na Mordor voort.
Rolverdeling
wysig-
Elijah Wood as Frodo Baggins: 'n hobbit wat die Een Ring van sy oom, Bilbo Baalens, kry. Hy word deur sy reis vergesel deur sy beste vriend, die hobbit, Samwise Gamgee.
-
Viggo Mortensen as Aragorn: Aragorn, ook genoem Strider, is 'n Dúnedain veldwagter en die erfgenaam van die troon van Gondor. Hy reis saam met die Genootskap op hulle tog na Mordor. Hy is onseker oor sy rol as koning, na die faling van sy voorganger, Isildur, en dié se weiering om die Ring te vernietig.
-
Sean Astin as Samwise Gamgee: Samwise, beter bekend as Sam, is 'n hobbit tuinier en een van Frodo se vriende. Na hy uitgevang word as 'n luistervink, word hy aangewys as Frodo se metgesel en word hy baie lojaal aan Frodo.
-
Sir Ian McKellen as Gandalf: 'n Towenaar en raadgewer van Frodo Baalens, wat hom help besluit wat om met die Ring te doen. Hy word die leier van die Genootskap van die Ring, na dit besluit is dat die Ring na Mordor geneem moet word om vernietig te word.
-
Dominic Monaghan as Meriadoc Brandybuck: Meriadoc, beter bekend as Merry is 'n hobbit en een van Frodo se vriende. Hy help Frodo om 'n roeiboot te vind tydens 'n ontsnapping van die Nazgûl en reis met die Genootskap na Mordor, saam met sy beste vriend, Pippin.
-
Billy Boyd as Peregrin Took: Peregrin, beter bekend as Pippin, is 'n hobbit en een van Frodo se vriende. Hy reis met die Genootskap op hulle tog na Mordro, saam met sy beste vriend, Merry. Hy is lojaal, maar 'n bietjie van 'n grapjas en is dikwels 'n ergenis vir Gandalf.
-
Sean Bean as Boromir: Boromir is 'n prins van die Waarnemers van Gondor en reis saam met die Genootskap na Mordor. Hy word egter in die versoeking gebring deur die mag van die Ring. Hy glo dat Gondor nie 'n koning benodig nie, maar word wel bevriend met Aragorn.
-
Orlando Bloom as Legolas: 'n Prins van die Elwe se Woudgebied en 'n vernuftige boogskutter wat by die Genootskap aansluit vir die reis na Mordor.
-
John Rhys-Davies as Gimli: 'n Dwerg wat by die Genootskap aansluit op hulle reis na Mordor, na hulle vertrek by Rivendell. Hy het 'n vreemdelingehaat teen Elwe.
-
Christopher Lee as Saruman: Die gevalle hoof van die Istari-orde van towenaars, wat geswig het onder die verleiding van Sauron se mag deur sy palantír ('n soort kristalbal). Na hy Gandalf gevange geneem het, skep hy 'n leër van Uruk-hai om die Ring te vind en van die Genootskap af te neem.
-
Sala Baker is Sauron: Die hoofvyand en titelkarakter van die verhaal. Hy het die Een Ring geskep in 'n poging om Middel-aarde te verower. Hy verloor egter die ring aan Isildur en is nou op soek daarna om sy heerskappy oor Middel-aarde te verseker. Na die verlies van die ring verloor hy sy fisieke vorm en word spiritueel geïnkarneer as die Oog van Sauron.
-
Hugo Weaving as Elrond, die heerser oor die Elwe by Rivendell en leier van die Raad van Elrond. Hy neem die uiteindelike besluit om die Een Ring te vernietig. Elrond het vertroue in die Mens verloor, na hy 'n getuie van Isildur se faling 3000 jaar gelede was.
-
Cate Blanchett as Galadriel, een van die heersers van Lothlórien en 'n magtige Elf, saam met haar man, Heer Celeborn. Sy wys aan Frodo 'n moontlike verloop van gebeure in haar towerspieël en gee aan hom die Lig van Eärendil.
-
Ian Holm as Bilbo Baalens, Frodo se oom. Bilbo gee die Ring aan Frodo, na hy besluit om by Rivendell af te tree. By Rivendell gee hy vir Frodo sy swaard, Sting, wat die nabyheid van ongediertes kan bespeur.
-
Lawrence Makoare as Lurtz, die bevelvoerder van die Uruk-hai wat deur Saruman gestuur is om die Ring van die Genootskap af te neem.
Elijah Wood was die eerste akteur om gekies te word op 7 Julie 1999.[3] Voor die verfilming begin het op 11 Oktober 1999 het die betrokke akteurs vir ses weke lank swaardgeveg geoefen, asook perdry en hoe om met 'n boot te vaar. Jackson het gehoop dat met sulke aktiwiteite die akteurs 'n band sou ontwikkel, wat dan op film sou deurskemer.[4] Gevolglik het Sean Astin, toe 'n vader van een, homself oor die 18-jarige Wood ontferm.[4] Hulle moes ook oefen om Tolkien se versies korrek op te sê.[5]
Stuart Townsend is oorspronklik gekies om die rol van Aragorn te vertolk. Peter Jackson het egter agterkom dat hy te jonk was en dat 'n ouer akteur vir die rol benodig word. Die soektog het begin en Viggo Mortensen is binne drie dae gevind en vir die rol aangestel. Die produksieleier, Mark Odesky, het Mortensen in 'n toneelstuk gesien[6] en dit was Mortensen se seun, 'n groot aanhanger van die boek, wat hom oortuig het om die rol te speel.[4] Mortensen het die boek op die vliegtuig gelees, 'n spoedkursus in swaardgeveg geneem en met die verfilming van die toneel by Weathertop begin.[7] Weg van die kameras het hy steeds sy swaard met hom saamgedra.[4]
Vergelyking met bronmateriaal
wysigBederwingswaarskuwing: Die storielyn of storie se einde volg hieronder.
Jackson, Walsh en Boyens het talle veranderings aan die verhaal aangebring, in 'n poging om die tempo en karakterontwikkeling vir die rolprentmedium aan te pas. Jackson het gesê dat sy hoofbegeerte was om die rolprent hoofsaaklik op Frodo en die Ring te fokus en dat enigiets anders 'n afleiding is.[8] Die voorwoord kondenseer die geskiedenis van die verhaal soos deur Tolkien weergegee: die Laaste Bondgenootskap se sewe jaar lange beleg van die Barad-dûr word verkort tot 'n enkele veldslag, waar Elendil eenvoudig deur Sauron verslaan word. Sauron se nederlaag is 'n vinnige hou van Isildur met sy vader se gebroke swaard, Narsil. In die film ontplof Sauron, terwyl Tolkien se boek slegs meld dat sy gees vlug.[9] In die boek behou Isildur die Een Ring as 'n herdenking, maar hy word nie deur die Ring korrup gemaak, soos in die rolprent weergegee word nie. Hy word aanbeveel om die Ring te vernietig, maar daar is geen melding van die toneel in die rolprent waar Isildur en Elrond by Mount Doom is en Isildur weier om die Ring te vernietig nie.[10]
Gebeurtenisse aan die begin van die boek word in die film gekondenseer of weggelaat. 'n Groot verskil is die feit dat Gandalf nie bewus is van Bilbo se planne om die Shire te verlaat nie. In die boek is daar 'n 17 jaar lange periode tussen die oomblik wat Gandalf die Ring in Frodo se sorg laat en sy terugkeer om die gravering daarvan te openbaar. Die tydperk word vir tydsduur en speeltyd in die rolprent verkort.[11] In die bronmateriaal spandeer Frodo ook 'n paar maande aan voorbereiding vir sy vertrek na Bree: in die rolprent word dit verkort na een dag, om dramatiese spanning te verhoog. Die verhaal tot en met Frodo en Sam se vertrek vanaf Bag End en hulle ontmoeting met Merry en Pippin is ook in die rolprent verkort. Sommige karakters, soos Tom Bombadil, is geheel en al uitgelaat vir vereenvoudiging van die storielyn, asook om plek te maak vir tonele wat die bedreiging van die Nazgûl uitbrei. Dié dele is ook verkort of uitgehaal om die karakter van Saruman voor te stel, aangesien die karakter slegs in terugflitse in die boek verskyn tot en met volume twee, The Two Towers.
Die gevangeneming van Gandalf word ook in die rolprent uitgebrei met 'n vegtoneel tussen Gandalf en Saruman. Saruman se rol word self ook uitgebrei: hy is verantwoordelik vir die sneeustorm op die berg, Caradhras, terwyl 'n bose gees daarvoor verantwoordelik was in die boek.
'n Aansienlike toevoeging aan die rolprent is Aragorn se onsekerheid oor sy rol as koning. Hierdie element is nie in die boek teenwoordig nie: daar beplan Aragorn om die troon op 'n geskikte tydstip te eis. In die boek laat hy die gebreekte swaard, Narsil, opnuut smee sodra hy by die Genootskap aansluit, maar in die rolprent word dit uitgestel tot en met die derde deel, The Return of the King.
Hierdie veranderings was alles te danke aan Jackson se vereiste van "karaktergroei"; die idee dat elke karakter moet verander of iets leer deur die loop van die verhaal. Die Elf, Arwen, het ook 'n groter rol in die rolprent as in die boek: sy neem die rol van Glorfindel oor in die toneel waar Frodo van die Nazgûl gered word. Die rol van Elrond is ook anders as sy ewebeeld in die boek; in die rolprent twyfel hy aan die krag van die Mens om sonder die leiding van 'n koning te oorleef.
Die gedrukte verhaal, The Fellowship of the Rings, het 'n skielike einde in terme van dramatiese struktuur, siende dat die verhaal, The Lord of the Rings, 'n verhaal is wat slegs in drie dele uitgegee is. Om 'n klimaks aan die einde van die rolprent te bewerkstellig, het Jackson die slagveld voorgestel waarin hy ook die nuutgeskepde en onbenaamde karakter, Lurtz, vir die eerste keer voorstel. In die boek word die geveg wat tot Boromir se dood lei in terugflitse in die tweede volume verhaal, maar die geveg is na die eerste rolprent verskuif en gebeur in die rolprent se huidige tyd. In 'n poging om die einde meer bevredigend te maak, is Aragorn bewus van Frodo se vertrek, terwyl die Genootskap in die boek in chaos verkeer.
Produksie
wysigJackson het in Augustus 1997 begin om saam met Christian Rivers die beelddraaiboek vir die trilogie te skep. In hierdie tyd het hy ook Richard Taylor en Weta Workshop genader, en hulle het begin om Jackson se interpretasie van Middel-aarde te skep.[12] Jackson het hulle gevra om die Middel-aarde so geloofwaardig moontlik te maak en om daaraan op 'n geskiedkundige wyse te dink.[13]
In November het Alan Lee en John Howe die primêre konsepontwerpers vir die trilogie geword.[13] Beide het ervaring as illustreerders van boeke en verskeie ander koppelprodukte gehad. Lee het met die kunsafdeling plekke soos Rivendell, Isengard, Moria en Lothlórien geskep. Vir die elwe se wonings het Howe meestal van art niveau-styl gebruik gemaak, terwyl hy geometriese vorms gebruik het vir die dwerge se wonings.[13][14] Hoewel Howe bygedra het tot die ontwerp van Bag End en die Argonath,[13][14] het hy gefokus op die ontwerp en ontwikkeling van die wapenrusting, aangesien dit 'n area is wat hy sy lewe lank bestudeer het.[15] Weta Workshop en die kunsafdeling het aangehou met hul konsep ontwerpe, terwyl Grant Major die ontwerpe verwesenlik het. Dan Hennah het plekbepalings vir toekomstige verfilming gemaak.[13]
Op 1 April 1999 het Ngila Dickson by die bemanning aangesluit as kostuumontwerper.[6] Saam met 40 ander naaldwerksters het hulle uiteindelik 19 000 kostuums geskep: 40 weergawes vir elke spesifieke kostuum van elke akteur of aktrise en hulle dubbelgangers. Die kostuums moes deur verskeie prosesse gaan om dit ouer te laat voorkom.[16]
Buiteopnames
wysig'n Lys van die buite-opnames, volgens hulle verskyning in die rolprent:
Fiktiewe ligging |
Spesefieke plek in Nieu-Seeland |
Algemene area in Nieu-Seeland |
---|---|---|
Hobbiton | Matamata | Waikato |
Gardens of Isengard | Harcourt Park | Upper Hutt |
Die Shire-woude | Otaki Gorge Road | Kapiti Coast District |
Bucklebury Ferry | Keeling Farm, Manakau | Horowhenua |
Woud naby Bree | Takaka Hill | NelsonNelson |
Trollshaws (Trollebos) | Waitarere Forest | Horowhenua |
Drif van Bruinen | Arrowtown Recreational Reserve | Queenstown |
Rivendell | Kaitoke Regional Park | Upper Hutt |
Eregion | Mount Olympus | Nelson |
Dimrill Dale | Lake Alta | The Remarkables |
Dimrill Dale | Mount Owen | Nelson |
Lothlórien | Lake Wakatipu | Queenstown |
Anduin-rivier | Rangitikei-rivier | Rangitikei District |
Anduin-rivier | Poet's Corner | Upper Hutt |
Parth Gale] | Paradise | Glenorchy |
Amon Hen | Mavora Lakes | Milford Sound |
Verwysings
wysig- ↑ "The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring (2001)" (in Engels). Box Office Mojo. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Julie 2019. Besoek op 5 Februarie 2009.
- ↑ "Abbreviations". elvish.org (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 November 2019. Besoek op 17 Augustus 2006.
- ↑ "Offical Frodo Press Release!" (in Engels). The One Ring.net. 9 Julie 1999. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Oktober 2007. Besoek op 15 Oktober 2006.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 The Fellowship of the Cast (DVD). New Line Cinema. 2002
- ↑ Sibley, Brian (2001). The Lord of the Rings: Official Movie Guide. Harpercollins. pp. bl. 100-101. ISBN 0-00-711908-9.
- ↑ 6,0 6,1 Brian Sibley (2002). The Lord of the Rings: The Making of the Movie Trilogy. Harpercollins. ISBN 0-00-713567-X
- ↑ Cameras in Middle-earth: Filming The Fellowship of the Ring (DVD). New Line Cinema. 2002.
- ↑ From Book to Screen (DVD). New Line Cinema. 2002.
- ↑ Tolkien, J.R.R. (1981). The Letters of J. R. R. Tolkien. Houghton Mifflin. ISBN 0-618-05699-8.
- ↑ Phil Eskew. "The Fellowship of the Ring" (in Engels). The Nitpicker's Guide to the Lord of the Rings. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2017. Besoek op 18 Maart 2007.
- ↑ Peter Jackson, Fran Walsh, Philippa Boyens (2002): Director/Writers Commentary (DVD). New Line Cinema.
- ↑ Russell, Gary (2003). The Art of the Two Towers. Harper Collins. p. 8. ISBN 0-00-713564-5.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Designing Middle-earth (DVD). New Line Cinema: 2002.
- ↑ 14,0 14,1 Big-atures (DVD). New Line Cinema: 2002.
- ↑ Sibley (2001), bl.90
- ↑ (2002). Costume Design [DVD]. New Line Cinema.
Eksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring (rolprent).
- (en) The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring op IMDb