Toevoer/afvoer
In rekenaarwetenskap is toevoer/afvoer (Engels: Input/Output of I/O) die versameling van koppelvlakke tussen verskillende funksionele eenhede (substelsels) van 'n inligtingsverwerkingstelsel wat gebruik word om met mekaar te kommunikeer of die seine wat deur daardie koppelvlakke gestuur word. Toevoerte is daardie seine wat deur 'n eenheid ontvang word en afvoerte is daardie seine wat daarvandaan gestuur word. Die term kan ook gebruik word om 'n aksie te beskryf; om 'n toevoer/afvoer-bewerking uit te voer. Toevoer/afvoer-toestelle word deur 'n persoon (of 'n ander stelsel) gebruik om met 'n rekenaar te kommunikeer. Sleutelborde en muise word as toevoertoestelle van 'n rekenaar beskou. Tipiese toestelle vir die kommunikasie tussen rekenaars doen beide toevoer- en afvoerbewerkinge, soos modems en netwerkkaarte.
Dit is belangrik om waar te neem dat die benaming van toevoer- of afvoertoestelle kan verander wanneer 'n mens se perspektief verander. Muise en sleutelborde neem byvoorbeeld die fisiese beweging van die menslike gebruiker as 'n toevoer en skakel dit om na afvoerseine wat die rekenaar kan verstaan. Die afvoer van hierdie toestelle word as toevoer deur die rekenaar hanteer. Op soortgelyke wyse kan drukkers en monitors toevoerseine aanvaar wat die afvoer van die rekenaar se kant af is. Hulle skakel dan hierdie seine om na karakters wat die menslike leser kan verstaan of lees.
In rekenaarargitektuur word die kombinasie van die SVE (Engels: Central Processing Unit of CPU) en die hoofgeheue (dit wil sê die geheue waarna die SVE direk na kan lees en skryf met behulp van indiwiduele instruksies as die hart van die rekenaar beskou en enige beweging van inligting van of na daardie kompleks, byvoorbeeld na of vanaf die hardeskyf, word as toevoer/afvoer beskou. Die SVE en sy ondersteunende stroombane verskaf toevoer/afvoer-metodes wat in laevlak-rekenaarprogrammering gebruik word tydens die implementering van toestelaandrywers.
Hoëvlak-bedryfstelsels en -programmeerfasiliteite span afsonderlike en meer abstrakte begrippe en primitiewe bewerking van toevoer/afvoer in. Bedryfstelsels verskaf byvoorbeeld programmatuur met die begrip van lêers. Die programmeertaal, C, definieer funksies wat programme toelaat om toevoer/afvoer-bewerkinge deur middel van strome (Engels:streams) uit te voer, soos byvoorbeeld om data daarna te lees en te skryf.
'n Skaars alternatief tot spesiale primitiewe funksies is die toevoer/afvoer-monades wat programme toelaat om slegs die toevoer/afvoer te beskryf en die aksies word dan buite die program uitgevoer.