Die Tuinstad was 'n nuwe konsep van stadsbeplanning waarmee die Britse stadsbeplanner Sir Ebenezer Howard (1850–1928) in sy werk Tomorrow: A Peaceful Path to Social Reform in 1898 na vore gekom het. Howard se konsep het voorsiening gemaak vir beplande en selfonderhoudende stedelike nedersettings wat in funksionele residensiële, industriële en landboukundige sones onderverdeel en deur groen gordels omring sou word. Howard se "nuwe stad" sou 'n oplossing bied vir 'n verskeidenheid knellende vraagstukke wat met die ongekende en onbeplande groei van stedelike nedersettings sedert die nywerheidsomwenteling verbind is - oorbevolking, verkeersopeenhopings, substandaardbehuising, lae lewensgehalte en sosiale ellende aan die een, en die ontvolking van die platteland aan die ander kant.

Sir Ebenezer Howard se Tuinstadkonsep het voorsiening gemaak vir residensiële nedersettings wat kringvormig rondom 'n kernstad geleë is en met dié sentrale nedersetting deur paaie, spoorweë en 'n moltreinnetwerk verbind word, met 'n bykomende kringvormige padnetwerk wat die satellietstede met mekaar verbind

Howard se boek, wat in 1902 onder die titel Garden Cities of To-morrow herdruk is, is geïnspireer deur die Amerikaanse joernalis en skrywer Edward Bellamy (1850–1898) se utopiese roman Looking Backward: 2000–1887, wat in 1888 gepubliseer is, en die Amerikaanse politieke ekonoom en joernalis Henry George (1839–1897) se werk Progress and Poverty (1879). Howard se geïdealiseerde tuinstad met 'n kenmerkende konsentriese uitleg en oop ruimtes, openbare parke en ses radiale lane met 'n wydte van 120 voet (37 m) wat vanuit die stadskern sou loop, sou 'n bevolking van 32 000 op 'n oppervlakte van 6 000 akkers (2 400 hektaar) huisves.

Elke tuinstad is as selfvoorsienende gemeenskap beplan. Sodra dit sy maksimale bevolking sou bereik, sou 'n nuwe tuinstad in die nabyheid ontstaan. 'n Vol-ontwikkelde nuwe stad sou volgens Howard uit enkele tuinstede bestaan wat as satellietstede rondom 'n sentrale nedersetting met 58 000 inwoners geleë was en deur paaie en spoorweë met mekaar verbind is. In 1903 is die eerste tuinstad ontwikkel wat op Howard se konsep berus het. Letchworth, wat sowat 30 myl noord van Londen in die Engelse graafskap Hertfordshire ontstaan het, was 'n sukses. In 1920 is 'n tweede tuinstad, Welvyn Garden City, naby Letchworth gevestig.

Howard se konsep, waarin stedelike en landelike elemente in 'n beplande stad met 'n voorafbepaalde grootte en inwonertal gekombineer is, het aanklank gevind by stadsbeplanners en bewoners en die beplanning van latere nuwe stede grootliks beïnvloed. Enkele van Howard se kernbeginsels - die skepping van groen gordels rondom woongebiede en die beperking van bevolkingsdigthede - het 'n integrale bestanddel van moderne stads- en voorstadbeplanning geword. In Suid-Afrika is die uitleg van Pinelands, 'n voorstad van Kaapstad, deur Howard se konsep beïnvloed.

Eksterne skakels

wysig