Ulsted

Ulsted is ’n plek in die Deense Noord-Jutlandstreek van die Aalborg-munisipaliteit. Daar bly 1074 inwoners (2012).

Ulsted
Ulsted
Koördinate: 57°4′N 10°15′O
Land	Denemarke
Streek	Noord-Jutland
Munisipaliteit	Aalborg
Bevolking
• Totaal	1 085

Die naam is waarskynlik afgelei van die mansnaam "Ulv" (Wolf) of "Ulf". Die dorpsnaam kan moontlik ook afkomstig wees uit die bewering dat Ulsted die laaste plek in Denemarke is waar wolwe verdryf is (verskeie ander plekke voer ook dieselfde aan). Die laaste wolf is in die 1700's verdryf. Daar is steeds op die heuwel naby die kerk 'n graf wat as wolfval gebruik is. Die wolf kan op al die dorp se bakens gesien word. In 1941 is daar 'n beeld van 'n wolf opgerig.

Ulsted se ligging in Noord-Jutland

Ulsted-kerk se interieur

Ulsted lê noord van die Limfjord in Vendsyssel se suidoostelike deel. Tot die munisipale hervorming in 1970 bly Ulsted met sy randgebied (Ulsted Parogie) 'n onafhanklike munisipaliteit, waarna die dorp deel geword het van Hals Munisipaliteit. Sedert 2007, Aalborg Munisipalteit. Voorheen was die kerklike lewe naas die parogiekerk gekenmerk deur 'n sterk leekmansgebaseerde arbeid verbind met die Indre Mission van die Sendinghuis en privaatwonings. Vandag is die sendinghuis verkoop.

Bevolkings- en ekonomiese toestande

Ulsted Mølle

In 1899 kry Ulsted spoorverbinding deur die Sæbyspoorlyn met Nørresundby in die suidooste en met Sæby/Frederikshavn in die noorde. Dit het ontwikkeling aangespoor. Die nuwe stasie is 'n klein stukkie van die ou dorpie rondom die dam en daar was 'n nuwe gebou in die rigting van die stasie opgerig. Op die tydstip was Ulsted hoofsaaklik gekenmerk deur landbou. Aan die einde van die 19de en vroeë 20ste eeu bly 'n toenemende aantal mense in die landbou werksaam, insluitend deur verbouing op die voormalige heideland in die oostelike deel van die munisipaliteit en deur die totstandkoming van kleinboere.

In Ulsted was daar in die 1900's 'n groot aantal winkels en ambagsondernemings.

Een van Denemarke se grootste sonverwarmingsaanlegte (tans tweede grootste) te vinde in Ulsted

Na 1950 kom landboumeganisering en later struktuurverandering, sodat baie klein plaaseiendomme begin saamsmelt het. Dit het gelei tot 'n groot afname in die aantal mense wat in diens van die landbou was. Terselfdertyd is daar baie winkels gesluit nadat die eienaars begin aftree het. So vandag bestaan die dorpsake uit 'n paar kruidenierswarewinkels en 'n paar groot spesialiteitswinkels. Hierdie veranderinge het daartoe gelei dat minder mense in die landbou en die bestuur van plaaslike ondernemings doenig was. Tergelykertyd met die ontvolking van die plase het meer inwoners verstedelik, sodat die gemeente sy bevolkingstal behou het. Die bevolking word vandag gekenmerk deur baie afgetredenes en baie wat buite Ulsted werk, nie alleen in Aalborg nie. Die baie veranderinge het daartoe gelei dat die spoorlyn in 1967 gesluit is, asook die melkery. Die gebou is gesloop. Vandag staan Ulsted Mølle nog, as teken van die ondernemings en ingenieurswese van vroeër. Maar die dorp bevat ook voorbeelde van moderne tegnologie. Op die randgebied van die dorp is Denemarke se tweede grootste sonkragaanleg opgerig, wat 'n groot bydrae tot dorpsverwarming lewer.

Kuns in Ulsted

Ulsted Wolfbeeld

In die afgelope paar jaar is die wolfbeeld in die aanleg in Jyllens Dam deur 'n verskeidenheid kunswerke uit Ulsted se kontrei aangevul. Dit is geskenk deur die Sparekassen (Bank) en deur Marius Andersen. Van hierdie beelde sluit in:

• Die beeld "Ploven" deur Bent Hagedorn-Olsen
• Waterkuns deur Erik Heide 1982
• Mosaïekwerk op die skool se gewel deur Peter Lange
• "Fuglen Jonathan" deur Palle Mørk 1999
• Die beeld "Haven" deur Knud Erik Christensen
• Die beeld "Sammenhold" deur Lene Rasmussen 1986
• Die beeld "Ulven" deur Palle Mørk 1999

Bekendes

Die voormalige minister Frank Jensen, die huidige sosiaaldemokratiese oorburgemeester in Kopenhagen, is in Ulsted gebore.

Eksterne verwysings

• http://www.ulstedby.dk/om_ulsted/ Geargiveer 13 Maart 2010 op Wayback Machine