Von Brandis (kiesafdeling)

Von Brandis was 'n kiesafdeling van die Suid-Afrikaanse Volksraad in die middestad van Johannesburg vanaf die eerste algemene verkiesing ná Uniewording in 1910. Die kiesafdeling is voor die verkiesing van 1977 afgeskaf.

In 1910 wen die Unionisteparty se E. Nathan die setel met 'n meerderheid van 601 stemme teen 'n onafhanklike. Hy wen ook in 1915, dié keer met 568 stemme teen die Arbeidersparty se W.J. McIntyre, en in 1920 teen die Arbeidersparty se T.G. Jones met 539 stemme. In 1921 klop Nathan, toe kandidaat van die Suid-Afrikaanse Party nadat die Unioniste by die S.A.P. ingelyf is, die Arbeider M.J. Green met 789 stemme. Nathan wen in 1924 die vierde keer (met 'n meerderheid van 331 teen J.M. Colans van die Arbeidersparty). In 1929 wen hy die vyfde en laaste keer agtereenvolgens toe hy 444 stemme meer as G.A. Hay van die Arbeiders-Hoofbestuur kry.

Vermoedelik is hy voor die volgende verkiesing oorlede, want in die tussenverkiesing in Von Brandis op 27 Januarie 1932 wen T.F. Allen die kiesafdeling vir die S.A.P. met 'n meerderheid van 981 teen die Arbeider J.G. McQuade. Allen bly net tot aan die verkiesing van 1933 L.V. vir Von Brandis, want toe wen die Verenigde Party se J.W. Higgerty met 1 631 stemme teen B.D. Coplans van die Sentrale Party (ondersteuners van adv. Tielman Roos).

Higgerty behou die setel in die 1938-verkiesing met 'n meerderheid van 2 845 teen die Dominiumparty se G.S. Cope en in die 1943-verkiesing met 'n meerderheid van 5 653 stemme teen die onafhanklike R. Sheffield-Webb, wat net 355 stemme kon kry. Higgerty word dan ook in 1948 en 1953 onbestrede verkies, maar in 1958 sê die onafhanklike P.B. Bekker hom die stryd aan en verloor met 5 522 stemme. In die volkstemming oor republiekwording in 1960 stem Jeppes oorweldigend teen die republiek, met net 2 319 kiesers ten gunste en 7 131 daarteen. In die verkiesing die volgende jaar word Higgerty weereens onbestrede verkies.

In 1966, die sesde en laaste verkiesing waaraan Higgerty deelneem en wat hy wen, kry die Nasionale Party se W.P. du Plessis 2 373 stemme vergeleke met Higgerty se 5 064. In 1970 wen I.F.A. de Villiers die setel vir die V.P. met 'n meerderheid van 2 632 stemme teenoor die N.P. se J. de Villiers se 2 303. In 1974 behou De Villiers die setel vir die V.P. met 'n meerderheid van 2 998 stemme toe net 36,7% van die kiesers gestem het. Sy teenstander was P.R. Randall van die Sos. Dem. Party, wat 995 stemme op hom verenig het.

Partye en kandidate gewen wysig

Bronne wysig

  • Amptelike Jaarboek van die Republiek van Suid-Afrika 1983. 1983. Johannesburg: Chris van Rensburgpublikasies.
  • Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.