Wynsteen

chemiese verbinding

Wynsteen is 'n belangrike neweproduk van die wynbedryf.

Struktuur van kaliumwaterstoftartraat.
Kommersieel geproduseerde wynsteensuur.
Ongesuiwerde wynsteensuur, geskei van druiwesap.

Kaliumwaterstoftartraat wysig

Die wynsteensuur in druiwe kan verbind met die kalium in wyn. In hierdie proses word die suur kaliumsout wynsteen (wetenskaplik bekend as kaliumwaterstoftartraat) in die vorm van kristalle gevorm wat dan deel vorm van die afsaksel in 'n wynbottel of neerslaan op die kurkprop. Dit gebeur veral as die wyn aan groot temperatuurwisseling onderwerp is.

Gebruike van wynsteen wysig

Wynsteen word onder andere in die bereiding van bakpoeier, wyn, koeldrank, medisyne, tandepasta, glas, vuurwerk, skoonmaakmiddels vir metale en speelklei gebruik. In voedsel het dit die eienskap dat dit die kleur laat behou as die tekstuur gewysig word. In resepteboeke word die woorde crème de tartre en cremor tartari soms vir wynsteen gebruik.

Kremetart wysig

Kremetart is gesuiwerde wynsteen. Dit word veral in voedselbereiding gebruik. Verder word dit ook as 'n bloedsuiwerende en lakseermiddel aangewend. Gewoonlik word dit in poeiervorm verkoop. Die naam kom van die Latyn cremor tartari.

Wynsteensuur wysig

Wynsteensuur is 'n organiese suur wat in die meeste vrugte voorkom in die vorm van soute van kalium, kalsium en magnesium.

Geskiedenis wysig

Wingerdprodukte (wyn, brandewyn, asyn, rosyntjies en wynsteen) was van die belangrikste uitvoerartikels en verdieners van buitelandse valuta van die Kaapkolonie. In 1820 'n 9 030 pond wynsteen uitgevoer en daarmee is 1 640 Riksdaalders verdien. Vir jare daarna het die uitvoer van wynsteen tussen die ₤1 000 en ₤2 000 per jaar vir die land opgelewer.