Alpha Andromedae
Alpha Andromedae (α Andromedae, afgekort Alpha And of α And), ook genoem Alpheratz,[8] is 97 ligjare van die Son af geleë en is die helderste ster in die sterrebeeld Andromeda. Dit lê net noordoos van die sterrebeeld Vlieënde Perd (Pegasus) en is die noordoostelike ster van die Groot Vierkant van Pegasus.
| Alpha Andromedae | ||||
| ||||
| Alpha Andromedae | ||||
| Sterrebeeld | Andromeda | |||
| Bayer-naam | α Andromedae | |||
| Spektraaltipe | B8IVpMnHg / A3V[1] | |||
| Soort | Dubbelster | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 00h 08m 23.25988s[2] | |||
| Deklinasie | +29° 05′ 25.5520″[2] | |||
| Skynmagnitude (m) | 2,06 (2,22 + 4,21)[3] | |||
| Absolute magnitude (M) | -0,19 ± 0,30 / 2 ± 0,30[4] | |||
| B-V-kleurindeks | -0,11[5] | |||
| U-B-kleurindeks | -0,46[5] | |||
| Besonderhede | ||||
| Massa (M☉) | 3,8 ± 0,2 / 1,85 ± 0,13[6] | |||
| Radius (R☉) | 2,7 ± 0,4 / 1,65 ± 0,3[6] | |||
| Ouderdom (jaar) | 60 miljoen / 70 miljoen [6] | |||
| Temperatuur (K) | 13 800 / 8 500[6] | |||
| Ander name | ||||
Alpheratz, Sirrah, Sirah, α And, Alpha Andromedae, Alpha And, δ Pegasi, δ Peg, Delta Pegasi, Delta Peg, 21 Andromedae, 21 And, H 5 32A, MKT 11, ADS 94 A, BD+28°4, CCDM J00083+2905A, FK5 1, GC 127, HD 358, HIP 677, HR 15, IDS 00032+2832 A, LTT 10039, NLTT 346, PPM 89441, SAO 73765, WDS 00084+2905A/Aa[7]
| ||||
| ||||
.png)
Hoewel dit met die blote oog soos ’n enkele ster lyk, met ’n skynbare magnitude van +2,06, is dit eintlik ’n dubbelster; dit bestaan uit twee sterre wat naby om mekaar wentel. Die chemiese samestelling van die helderste ster is ongewoon, aangesien dit ’n kwik-mangaan-ster is waarvan die atmosfeer abnormale hoë vlakke kwik, mangaan en ander elemente soos gallium en xenon bevat.[9] Dit is die helderste bekende kwik-mangaan-ster.[9]
Stelsel
wysig
Die Amerikaanse sterrekundige Vesto Slipher het tussen 1902 en 1904 ’n reeks metings van α Andromedae se radiale snelheid gedoen en vasgestel dit wissel periodiek. Hy het afgelei dit is in ’n wentelbaan in ’n spektroskopiese dubbelsterstelsel met ’n periode van sowat 100 dae.[10] ’n Voorlopige wentelbaan is in 1907 deur Hans Ludendorff gepubliseer,[11] en ’n meer presiese een later deur Robert Horace Baker.[12]
Dit is nou bekend die twee sterre wentel met ’n periode van 96,7 dae om mekaar.[3] Die grootste en helderste een, die hoofster, is van spektraaltipe B8IVpMnHg, het ’n massa van sowat 3,6 sonmassas, ’n oppervlaktemperatuur van sowat 13 800 K en ’n ligsterkte, wat oor alle golflengtes gemeet is, van sowat 200 keer die Son s’n. Die kleiner en dowwer ster, die metgesel, het ’n massa van sowat 1,8 sonmassas, ’n oppervlaktemperatuur van sowat 8 500 K en ’n ligsterkte van sowat 10 keer dié van die Son. Dit is ’n vroeë tipe A-ster met ’n geraamde spektraaltipe A3V.[1]
Chemiese afwykings
wysigIn 1906 het Norman Lockyer en F.E. Baxandall berig α Andromedae het ’n paar ongewone lyne in sy spektrum.[13] In 1914 het Baxandall daarop gewys die meeste van dié lyne word veroorsaak deur mangaan, en dat soortgelyke lyne teenwoordig is in die spektrum van μ Leporis.[14] Nog 12 sulke sterre is later ontdek. Baie van hulle word nou geklassifiseer as kwik-mangaan-sterre, ’n groep sterre met buitengewoon baie elemente soos kwik, mangaan en gallium in hul atmosfeer.[15], §3.4. In α Andromedae se geval is daar ook baie xenon in die hoofster se atmosfeer.
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 Tomkin, J.; Pan, X.; McCarthy, J. K. (1995). "Spectroscopic detection of the secondaries of the Hyades interferometric spectroscopic binary theta2 Tauri and of the interferometric spectroscopic binary alpha Andromedae". Astronomical Journal. 109: 780. Bibcode:1995AJ....109..780T. doi:10.1086/117321.
- ↑ 2,0 2,1 Van Leeuwen, F. (2007). "Validation of the new Hipparcos reduction". Astronomy and Astrophysics. 474 (2): 653. arXiv:0708.1752. Bibcode:2007A&A...474..653V. doi:10.1051/0004-6361:20078357.
- ↑ 3,0 3,1 Inskrywing WDS 00084+2905, Sixth Catalog of Orbits of Visual Binary Stars Geargiveer 12 November 2017 op Wayback Machine, William I. Hartkopf & Brian D. Mason, U.S. Naval Observatory. Besoek op 12 Augustus 2008.
- ↑ Ryabchikova, T.A.; Malanushenko, V.P.; Adelman, S.J. (1999). "Orbital elements and abundance analyses of the double-lined spectroscopic binary alpha Andromedae". Astronomy and Astrophysics. 351: 963. Bibcode:1999A&A...351..963R.
- ↑ 5,0 5,1 Hoffleit, D.; Warren, W. H. Jr. "HR 15". The Bright Star Catalogue (5de hersiene uitg.). VizieR. en Hoffleit, D.; Warren, W. H. Jr. "Detailed Description of V/50". The Bright Star Catalogue (in Engels) (5de hersiene uitg.). Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Oktober 2019. Besoek op 14 Augustus 2021.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Ryabchikova, T.; Malanushenko, V.; Adelman, S. J. (1998). "The double-lined spectroscopic binary alpha Andromedae: Orbital elements and elemental abundances". Contributions of the Astronomical Observatory Skalnate Pleso. 27: 356. arXiv:astro-ph/9805205. Bibcode:1998CoSka..27..356R.
- ↑ Inskrywing 00084+2905, ontdekkerskode MKT 11, komponente Aa, The Washington Double Star Catalog Geargiveer 12 April 2008 op Wayback Machine, United States Naval Observatory. Besoek op 3 September 2008.
- ↑ "IAU Catalog of Star Names" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 28 Julie 2016.
- ↑ 9,0 9,1 Alpheratz, Kaler Stars [1] 2/14/2013
- ↑ Slipher, V. M. (1904). "A list of five stars having variable radial velocities". The Astrophysical Journal. 20: 146. Bibcode:1904ApJ....20..146S. doi:10.1086/141148.
- ↑ Ludendorff, H. (1907). "Provisorische Bahnelemente des spektroskopischen Doppelsterns α Andromedae". Astronomische Nachrichten. 176 (20): 327. Bibcode:1907AN....176..327L. doi:10.1002/asna.19071762007.
- ↑ Baker, R. H. (1910). "The orbit of α Andromedae". Publications of the Allegheny Observatory of the Western University of Pennsylvania. 1: 17. Bibcode:1910PAllO...1...17B.
- ↑ Lockyer, N.; Baxandall, F. E. (1906). "Some Stars with Peculiar Spectra". Proceedings of the Royal Society of London. Series A. 77 (520): 550. Bibcode:1906RSPSA..77..550L. doi:10.1098/rspa.1906.0049. JSTOR 92668.
- ↑ Baxandall, F. E. (1914). "Stars, Spectra of, on the enhanced lines of Manganese in the spectrum of α Andromedae". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 74 (3): 250. Bibcode:1914MNRAS..74..250B. doi:10.1093/mnras/74.3.250.
- ↑ Smith, K. C. (1996). "Chemically peculiar hot stars". Astrophysics and Space Science. 237: 77. Bibcode:1996Ap&SS.237...77S. doi:10.1007/BF02424427.
Eksterne skakels
wysig- Alpha Andromedae op WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Artikels en foto's
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Alpha Andromedae.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
