Biržai
| Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Biržai (Duits: Birsen, Lets: Birži, Pools: Birże) is 'n stad in die noord-ooste van Litaue, nie ver van die grens met Letland af nie. Dit is die setel van die gelyknamige rajonmunisipaliteit met sowat 28 000 inwoners.
|
Biržai | |
|---|---|
| Kaart | Wapen |
 | |
 | |
| Vlag (1989-91) | |
.png) | |
| Land |  Litaue
|
| Etnografiese gewes | Aukštaitija |
| Koördinate | 56°12′N 24°45′O / 56.200°N 24.750°O |
| Stigting (eerste verwysing) | 1455 |
| Stadstatus | 1589 |
| Oppervlakte: | |
| - Totaal | 16,35 vk km |
| Hoogte bo seevlak | 63 m |
| Bevolking: | |
| - Totaal (2011) | 13 780 |
| - Bevolkingsdigtheid | 842,8/vk km |
| Tydsone | EET (UTC +2) |
| - Somertyd | EEST (UTC +3) |
| Klimaat | |
| - Tipe | Kontinentaal-gematig |
| - Gemiddelde jaarlikse temperatuur | -°C |
| - Gem. temp. Januarie/Julie | - / - °C |
| - Gemiddelde jaarlikse neerslae | - mm |
| Burgemeester | - |
| Amptelike Webwerf | www.birzai.lt/ |
Die geskiedenis van Biržai en sy historiese grensvesting is nou verbind met dié van twee Pools-Litause adellike families, Radvila en Tiškevičius. Die Radvilas het hul afstamming na 'n ou vorstehuis van die Kiëf-Roes teruggevoer en orals in die Pools-Litause Gemenebes kastele laat bou, waaronder dié van Neswisj in die huidige Wit-Rusland en 'n Warskouse kasteel wat tans as ampswoning van die Poolse staatspresident dien.
Biržai staan vandag vir die gerekonstrueerde Radvila-kasteel bekend, maar ook vir sy brouerye wat bier van gehalte volgens tradisionele resepte brou.
Geografie
wysig
Biržai is sowat 70 km noord van Panevėžys in 'n beboste landskap met talle mere geleë. Die stad het aan die suidoewer van die Širvėna-meer ontstaan, 'n waterliggaam met 'n oppervlakte van vier km² wat in die 16de eeu by die samevloeiing van die Agluona- en Apaščia-riviere opgedam is om die stad en die plaaslike kasteel te beskerm. Opvallend is die geometriese straatrooster met noord-suidelike en wes-oostelike asse. Die hoofstraat, Vytauto gatvė, loop in noord-suidelike rigting, met Biržai se vesting en Sint-Johannes-kerk aan die een en die historiese markplein en busstasie aan die ander kant.
Die noordelike stadsgebied is binne die grense van die Gewestelike Biržai-park geleë wat vir sy talle sinkgate en grotte bekend staan. Sowat 9 000 van hierdie gate, wat ontstaan nadat gips in die grond deur ondergrondse water opgelos is, is reeds ontdek. Nuwe gate word jaarliks gevorm. Sommige van die gate het lankal uitgedroog, terwyl ander tot klein vywers of mere ontwikkel het wat met die water van talle ondergrondse riviere en stroompies gevoed word.
Die bekendste van die sinkgate, Karvės ola, is volgens 'n plaaslike legende na 'n koei vernoem wat in die krater met 'n diepte van tien meter geval het. 'n Boer het die gat, wat deur 'n tonnel met 'n ondergrondse grot en meer verbind word, kort daarna ontdek.