Borasien

Borasien is 'n chemiese verbinding met formule B₃N₃H₆. Die molekuul is isoelektronies en isostruktureel met benseen en die eienskappe van borasien en benseen is vergelykbaar. Omrede dit geen koolstof bevat nie word dit wel anorganiese benseen genoem.

Eienskappe

Algemeen
Naam	Borasien
IUSTC-naam	s-triazitriborien
Ander name	Anorganiese benseen, 1,3,5,2,4,6-triazitriborien, borasool
Struktuurformule van
Chemiese formule	B3N3H6
Molêre massa	80,5 [g/mol]
CAS-nommer	6569-51-3
Voorkoms	kleurlose vloeistof
Reuk	Aromaties
Fasegedrag
Selkonstantes	a=546,3(1) pm; c=1631,5(4) pm
Ruimtegroep	P43212
Nommer	96
Smeltpunt	-58 °C
Kookpunt	55 °C
Digtheid
Oplosbaarheid	Reageer met water
Suur-basis eienskappe
pKa
Veiligheid
Flitspunt	<25 °C
Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.
Portaal Chemie

Die kristalstruktuur van vaste borasien

Borasien is termies stabiel in die gasfase, maar vloeistof ondergaan 'n stadige polimerisasieproses. Onder verhitting word die heksagonale vorm van boornitred (BN) by temperature >800 °C gevorm.

Sedert die ontdekking van hierdie stof in 1926 deur A. Stock en E. Pohland is 'n groot aantal afgeleide verbindings daargestel. Oorspronklik is dit vervaardig deur gasvormige boraan B₂H₆ en ammoniak NH₃ in 'n afgeslote buis te verhit. Aanvanklik word addukte tussen die Lewisbasis ammoniak en die Lewissuur boraan gevorm:

$B_{2}H_{6}+2NH_{3}\to B_{2}H_{6}.2NH_{3}$

Ander addukte is B₄H₁₀.4NH₃ en B₅H₉.4NH₃

Die addukte is nie so vlugtig soos boraan self nie en onder verhitting ondergaan hulle reaksies soos:

$3\left(B_{2}H_{6}.2NH_{3}\right)\to 2B_{3}N_{3}H_{6}+12H_{2}$

Ongelukkig is boraan taamlik giftig en die reaksie lewer ook neweprodukte. Die opbrengs by 180-220 °C is ongeveer 23-41%. Ook reaksies in organiese oplosmiddels het ingewikkelde mengsels opgelewer. 'n Vastestofreaksie is ook moontlik tussen litiumboorhidried en ammoniumchloried:

$3LiBH_{4}(s)+3NH_{4}Cl(s)\to B_{3}N_{3}H_{6}(g)+9H_{2}(g)+2LiCl(s)$

'n Reaksie met NaBH₄ is ook moontlik en hierdie stof kos minder, maar dit vereis voortdurende verpoeiering in 'n meul.

Kristalstruktuur

Borasien kristalliseer in 'n tetragonale struktuur wat nie met een van vaste benseen se strukture ooreenkom nie. Die molekules is nie gestapel met booratome wat direk bo stikstofatome met koplanêre ringe geleë is nie. In plaas daarvan is die stapels gekantel, en die lae het interplanêre hoeke van 65.2'. Die koplanêre molekules het 'n minimum afstand wat ooreenkom met die korter sel-as 546,3(1) pm. Die molekulêre vlakke en die kort sel-asse sluit 'n hoek van 49.6' in, wat daartoe lei dat die boor- en stikstofatome mekaar tot 357 pm benader. Die elektrondigtheid binne 'n borasienmolekule toon duidelik dat die B-N-bindings 'n polêre karakter het.