Brjansk-oblast

federale deelgebied van Rusland

Brjansk-oblast (Russies: Бря́нская о́бласть, Brjanskaja oblast) is ’n deelgebied van Rusland. Dit lê in die Sentrale Federale Distrik en die hoofstad is Brjansk. Die oblast het in 2019 altesaam 1 200 187 inwoners gehad.[1]

Brjansk-oblast
Брянская область
Die ligging van Brjansk-oblast in Rusland.
Die ligging van Brjansk-oblast in Rusland.
Politieke status
Land Russiese Federasie
Federale distrik Sentrale
Ekonomiese streek Sentrale
Stigting 5 Julie 1944
Regering
Hoofstad Brjansk
Leier Alexander Bogomaz (waarnemend)
Amp Goewerneur
Wetgewer Oblast-doema
Bevolking
Sensus 2019
Totaal 1 200 187
Volgorde 42ste
Digtheid 34,43/km²
Stedelik 70,9%
Plattelands 29,1%
Statistiek
Oppervlakte 34 857 km²
Volgorde 62ste
Tydsone UTC+03:00
Registrasienommer 32
Amptelike tale Russies
Webtuiste http://www.bryanskobl.ru/
Wapen en vlag
Portaal  Portaalicoon   Rusland

Geskiedenis wysig

Die gebied wat nou Brjansk-oblast is, is sedert antieke tye deur Slawiese volke bewoon. In die 9de tot 11de eeu het hulle aan die oewers van die Desnarivier gewoon en in die woude van die land tussen die Desna en die Okarivier. Die stad Brjansk is in 985 gestig.[2]

 
Kerkplein in Brjansk in die 1900's.

Min is oor Brjansk bekend voor die Mongoolse inval in Rusland. Nadat Michail van Tsjernigof deur die Mongole vermoor en sy hoofstad verwoes is, het sy seun en opvolger sy setel na Brjansk geskuif. In 1310, toe die Mongole weer die dorp vernietig het, het dit aan die Prinsdom Smolensk behoort. Ná die val van Tsjernigof is die Prinsdom Brjansk gestig. In 1356 was die Brjansk-gebied onder die gesag van die Groothertogdom Litaue.

Die Grootprinsdom van Moskou het Brjansk in 1503 verower. Die stad is in ’n vesting verander wat ’n groot rol gespeel het in die Russiese Tyd van Beroeringe. Pieter die Grote het Brjansk by die Kiëf-goewernement ingelyf, maar Katharina die Grote het dit na die Orjol-goewernement geskuif.

Brjansk-oblast is op 1 April 1920 gestig, maar in 1929 is dit by die Wes-oblast ingelyf. In 1937 is die Wes-oblast afgeskaf en tussen Smolensk en Orjol verdeel; Brjansk het deel van Orjol geword.

Die moderne Brjansk-oblast is op 5 Julie 1944 gestig.[3]

Geografie wysig

Brjansk-oblast lê in die westelike deel van Europese Rusland en van die Oos-Europese Vlakte, in die middelste deel van die Desna-stroomgebied.

Die klimaat is gematig kontinentaal; die gemiddelde temperatuur in Januarie is -7 tot -9 ºC en in Julie 18 tot 20 ºC. Sowat ’n kwart van die oblast is bedek met woude, hoofsaaklik keëldraend, gemeng en bladwisselend, asook woudsteppe.

Natuurlike bronne sluit in sand, klei, kalk, mergel en ander boumateriaal, asook fosforiet.

Weens die Tsjernobil-kernramp op 26 April 1986 is ’n deel van Brjansk-oblast met radionukliede besmet. In 1999 het sowat 226 000 mense in gebiede gewoon met ’n besmettingsvlak van meer as 5 Curie/km2 – dit is sowat 16% van die oblast se bevolking.

Politiek wysig

 
Die setel van die oblast se doema in Brjansk.

In die tyd van die Sowjetunie is die hoogste gesag in die oblast deur drie mense gedeel: die eerste sekretaris van Brjansk se Kommunistiese Party-komitee (wat in werklikheid die meeste mag gehad het), die voorsitter van die oblast se sowjet (wetgewende mag) en die voositter van die uitvoerende komitee (uitvoerende mag). Sedert 1991 het die Kommunistiese Party alle gesag verloor en die hoof van die oblast se administrasie, en eindelik die goewerneur, word aangewys/gekies saam met die verkose streeksparlement.

Die grondwet van die Brjansk-oblast is die basiese wet van die streek. Die doema is die wetgewende (verteenwoordigende) liggaam. Die wetgewende vergadering vaardig wette en ander verordeninge uit en hou toesig oor die implementering en toepassing van die wette wat dit uitvaardig. Die hoogste uitvoerende liggaam is die oblast se regering, wat territoriale uitvoerende liggame insluit soos die distriksadministrasie en komitees en kommissies wat vir ontwikkeling sorg en na daaglikse sake omsien. Die oblast se administrasie ondersteun die bedrywighede van die goewerneur, wat die hoogste amptenaar is.

Demografie wysig

Bevolking: 1 200 187 (in 2019)[1].

Etniese samestelling (in 2010)[1]:

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 Russiese Staatstatistiekdiens (2011). "Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1; Russiese Bevolkingsensus 2010, Vol. 1" (in Russies). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 29 Junie 2012.
  2. "Bryansk Oblast". Chernobyl Info. Besoek op 31 Mei 2010.[dooie skakel]
  3. Verordening van 5 Julie 1944

Eksterne skakels wysig

Koördinate: 52°57′N 33°24′O / 52.950°N 33.400°O / 52.950; 33.400