Carol I van Roemenië
Karel Eitel Frederik Zephyrinus Lodewyk van Hohenzollern-Sigmaringen (Sigmaringen, 20 April 1839 - Sinaia, 10 Oktober 1914) was as Carol I van 1866 tot 1881 vors en daarna tot 1914 koning van Roemenië. Sy ouers was Karel Anton van Hohenzollern-Sigmaringen en Josefine van Baden, dogter van groothertog Karel van Baden.
| Carol I | |
|---|---|
| Koning van Roemenië Domnitor van Roemenië | |
 Carol I van Roemenië
| |
| Vorstehuis | Hohenzollern |
| Regeer as koning van die Roemene | 15 Maart 1881 – 10 Oktober 1914 |
| Kroning | 10 Mei 1881 |
| Voorganger | Homself as domnitor |
| Opvolger | Ferdinand I |
| Regeer as domnitor van die Roemene | 20 April 1866 – 15 Maart 1881 |
| Alexandru Ioan Cuza | Homself as koning van die Roemene |
| Volle naam | Karel Eitel Frederik Zephyrinus Lodewyk van Hohenzollern-Sigmaringen |
| Gebore | 20 April 1839; Sigmaringen, Duitse Konfederasie (tans Duitsland) |
| Oorlede | 10 Oktober 1914; Sinaia, Roemenië |
| Begrawe | Curtea de Argeș, Roemenië |
| Eggenoot | Elisabeth |
| Kinders | Maria van Roemenië |
| Vader | Karel Anton van Hohenzollern-Sigmaringen |
| Moeder | Josephine van Baden |
| Handtekening | 
|
Hy dien in die leër van Pruise en neem aan die Duits-Deense Oorlog van 1864 deel. Na die val van vors Alexander Jan Cuza word hy op 26 Maart 1866 deur die regering van Roemenië tot vors verkies, 'n land wat in 1862 onder susereiniteit van die Ottomaanse Ryk gestig is. Op 10 Mei arriveer hy in Boekarest, waar hy hartlik deur 'n groot skare en hoë politici verwelkom is. Hy ontvang die titel domnitor (heerser, vors) en lê die eed voor die parlement af.
Carol tree op 3 November 1869 in die huwelik met Elisabeth zu Wied (skrywers-pseudoniem Carmen Sylva), 'n dogter van die Duitse prins Hermann zu Wied en sy eggenoot Marie van Nassau-Weilburg. Hulle enigste kind, Maria, word op 27 September 1870 gebore, maar sterf vier jaar later.
Direk na sy inhuldiging in 1866 aanvaar Karel die Roemeense spelling van sy naam: Carol I. Hy doen baie moeite om die Roemeense taal en kultuur sy eie te maak. Hy regeer op daadkragtige wyse, herorganiseer die leër en bevorder die aanlê van spoorweë en die oprigting van besighede. Gedurende die Frans-Duitse Oorlog van 1870/71 ontstaan 'n anti-Duitse gesindheid in sy land, waardeur sy bewind byna omver gewerp word, hoewel hyself ook aftrede oorweeg het.
In 1877/78 lei hy die Roemeens-Russiese troepe in die Russies-Turkse Oorlog, waarna hy deur die Kongres van Berlyn as volledig soewereine heerser erken word. Carol word op 26 Maart 1881 tot koning uitgeroep. Die binnelandse politiek, wat steeds deur die ryk grondbaronne beheer is, word twee keer onder Carols se bewind deur boereopstande opgeskud, een in die suidelike deel, Wallachye (April 1888) en een in die noordelike deel in Moldawië (Maart 1907).
Carol I was 'n streng en gedissiplineerde persoon met hoë morele standaarde. Deur sy lewe probeer hy sy nougesette manier van lewe op die mense om hom af te druk. Koningin Elisabeth sê dat hy "selfs die kroon dra as hy slaap". Toe die Eerste Wêreldoorlog begin besluit die Roemeense regering om nie by Duitsland aan te sluit nie. Carol, wat self van Duitse oorsprong is, verset hom egter nie teen die besluit nie.
Aangesien hy kinderloos was, het Carol sy broer Leopold as troonopvolger aangewys. In Oktober 1880 staan Leopold sy reg op die troon aan sy seun Willem af. Willem, op sy beurt, gee die reg op troonopvolging agt jaar later aan sy jonger broer, Ferdinand. Ferdinand aanvaar die taak en word na Carol se dood op 10 Oktober 1914 koning.
Carol is soos sy vrou in die katedraal van Curtea de Argeș begrawe. Die koning het in 1906 'n ridderorde, die Orde van Carol I, gestig wat die hoogste Roemeense onderskeiding in vredestyd was.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Carol I van Roemenië.
