Cooperiet
 
Formule PtS 
Onsuiwerhede Pd, Ni  
Kleur staalgrys 
Glans metallies 
Hardheid 4 - 5 (Mohs) 
Digtheid 9,5 g/cm3 
Ruimtegroep P4₂/mmc (supersel Z=4 I4/mmm?) 
Strukturbericht-kode B17 
Eenheidsel a = 3.4700 Å, c = 6.1096 Å (Z = 2)
* Lys van minerale
Portaal Geologie

Cooperiet is 'n mineraal met formule PtS, wat na R.A. Cooper van Suid-Afrika genoem is, wie die mineraal se eerste beskrywing gegee het. Dit is 'n platinumerts en een van die PGE-minerale. Dit word in Suid-Afrika op heelparty plekke aangetref, soos in die Bosveldstollingskompleks.[2]

Cooperiet is deel van die PtS-PdS-NiS-stelsel[1]

Kristalstruktuur wysig

Cooperiet se struktuur is tetragonaal en dit is die argetipe van die strukturbericht-klassifikasie se B17-struktuur. Die platinumatome is omring deur 'n vierkant van swawelatome en die swawelatome is deur 'n tetraëder van platinumatome omring. Die struktuur kan beskou word as 'n vervormde weergawe van die CsCl-struktuur (B2). Die rooster bevat taamlik oop kanale. Die struktuur word meestal met 'm klein primitief-tetragonale sel beskryf, maar daar is swak superrefleksies wat aangee dat die eenheidsel twee keer so groot is en liggaamgesentreer-tetragonaal. Die kristalle vertoon ook 'n tekort aan swawel. (PtS1-x). [3]

Verwysings wysig

  1. On cooperite, braggite van vysotskite Louis J. Cabri, J.H. Gilles Laflamme, John M. Stewart, Kent Turner, Brian J. Skinner, American Mintalogist 65, 1978 832-839
  2. "mindat" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020.
  3. Structural Investigation of Cooperite (PtS) Crystals. V. I. Rozhdestvina, A. A. Udovenko, S. V. Rubanov. N. V. Mudrovskaya Crystallography Reports 2016 61(2) bls 193-202