Darwinisme

Darwinisme is 'n teorie van biologiese evolusie wat deur die Engelse natuurkundige, Charles Darwin, en andere ontwikkel is, wat bepaal dat alle spesies uit organismes ontstaan en ontwikkel is deur die natuurlike seleksie van klein, geërfde variante wat die indiwidu se vermoëns om mee te ding, te oorleef, en voort te plant, verhoog. Dit word ook die Darwinse teorie genoem, en het oorspronklik die breë konsepte van die transmutasie van spesies ingesluit wat algemeen aanvaar is in Darwin se boek, On the Origin of Species, in 1859. Dit het die konsepte ingesluit wat Darwin se teorieë vooruitgeloop, maar agterna verwys het na die spesifieke konsepte van natuurlike seleksie van die Weismann versperring, of in genetika van die sentrale dogma van molekulêre biologie. Hoewel die term normaalweg streng na die biologiese evolusie verwys, is dit deur Kreasionisme bewillig om na die oorsprong van lewe (Abiogenese) te verwys, en dit is selfs by die konsepte van die kosmiese evolusie toegepas, hoewel nie een hiervan enige verbintenisse met Darwin se werk het nie. Dit word dus beskou as die siening en aanvaarding van Darwin en sy voorgangers se werk, in die plek van ander teorieë, insluitende goddelike ontwerp en buiteaardse oorsprong.

Charles Darwin in 1868

Die Engelse bioloog, Thomas Henry Huxley, het in April 1860 die uitdrukking, Darwinisme, geskep. Dit is gebruik om die evolusionêre konsepte in die algemeen te beskryf, insluitende die ouer konsepte wat deur die Engelse filosoof, Herbert Spencer, gepubliseer is. Talle van die voorstanders van Darwinisme van daardie tyd, insluitende Huxley, het hul bedenkinge gehad oor die betekenis van Natuurlike seleksie, en Darwin self het geloofwaardigheid hieraan gebied wat later bekend geword het as Lamarckisme. Die streng neo-Darwinisme van die Duitse evolusionêre bioloog, August Weisman, het maar weinig ondersteuners in die laat 19de eeu gehad. Rondom die tyd vanaf die 1880's tot 1920, wat soms as die "verduistering van Darwinisme" beskryf is, het wetenskaplikes met verskeie alternatiewe evolusionêre meganismes vorendag gekom wat totaal onaanvaarbaar was. Die ontwikkeling van die moderne evolusionêre sinteses vanaf die 1930's tot die 1950's, wat die natuuurkike seleksie met bevolkings-genetika en die Wette van Mendel ingesluit het, het Darwinisme in 'n opgedateerde vorm laat herleef.

Hoewel die term Darwinisme bly voortbestaan onder die algemene publiek, as daar na die moderne evolusie- teorie verwys word, het al hoe meer wetenskapskrywers soos Olivia Judson en Eugenie Scott geargumenteer dat dit 'n onvanpaste verwysing na die moderne evolusie-teorie is. Darwin het byvoorbeeld nie die werk van die Morawiese wetenskaplike en Augustynse monnik, Gregor Mendel, geken nie, en het dus net 'n vae en onakkurate kennis van oorerwing gehad. Hy het natuurlik ook geen benul van latere teoretiese ontwikkelings gehad nie, en net soos die geval met Mendel, byvoorbeeld niks geweet van genetiese drywing nie. Kreasioniste het dikwels in Amerika die term Darwinisme as 'n ongunstige uitdrukking gebruik met verwysing na veronderstellings soos wetenskaplike materialisme, maar in die Verenigde Koninkryk het die term geen negatiewe konnotasie gehad nie, en is vrylik as 'n snelskrif gebruik vir die hantering van die evolusie-teorie, en in besonder, met evolusie van natuurlike seleksie.

Die ontwikkeling van Darwinisme

Namate Evolusie wyer aanvaar is gedurende die 1870's, het karikature van Charles Darwin met die lyf van 'n aap of 'n bobbejaan al hoe meer sy evolusieleer uitgebeeld.

Hoewel die term Darwinisme voorheen gebruik is met verwysing na die laat 18de eeuse werk van Erasmus Darwin, is die term, soos dit vandag  gehuldig word, bekend gestel met Charles Darwin se boek, On the Origin of Species, wat in 1859 gepubliseer is. Thomas Henry Huxley het Darwin se werk gelyk gestel aan die prestasies van Nicolaus Copernicus met sy verduideliking van die beweging van die planete.

19de eeuse gebruike

Darwinisme het baie gou pa gestaan vir 'n totale reeks van evolusionêre (en dikwels revolusionêre) filosofieë oor beide biologie en samelewing.

In Darwin se dae was daar nie 'n rigiede definisie van die term Darwinisme nie, en dit is deur die opponente, sowel as navolgers van Darwin se biologiese teorie gebruik, soos hulle dit in breë terme vir hul eie doel wou aanwend. Die idees het internasinaal invloed gehad, en Ernst Haeckel het  Darwinismis in Duitsland ontwikkel, wat, soos die geval met Spencer se "evolusie", net rofweg aan Charles Darwin se teorie herinner het, en was nie gemik op natuurlike seleksie nie.

Ander gebruike

Die term Darwinisme word dikwels in die Verenigde State van Amerika deur die volgelinge van kreasionisme gebruik as 'n bynaam om evolusie aan te val asof dit 'n ideologie ('n "isme") is van Naturalisme, of Ateïsme.

Darwinisme word egter ook binne die wetenskaplike gemeenskap neutraal gebruik om die moderne evolusionêre sinteses, wat soms neo-Darwinisme genoem word, van Darwin se vroegste opvattinge te onderskei.

In politieke gesprekke in Amerika is die term merendeels deur sy vyande gebruik. "Dit is 'n retoriese instrument om evolusie soos een of ander geloof te laat lyk, soos Maoisme," het die Harvard bioloog, E.O. Wilson gesê. Hy het bygevoeg: "Wetenskaplikes noem dit nie Darwinisme nie." In die Verenigde Koninkryk behou die term dikwels sy positiewe sin as 'n verwysing na natuurlike seleksie, en die Britse etoloog en evolusionêre bioloog, Richard Dawkins, skryf in sy versameling essays, A Devil's Chaplain, wat in 2003 gepubliseer is, dat hy, as 'n wetenskaplike, 'n Darwinist is.

In sy boek, Darwinian Fairytales van 1995 skryf die Australiese filosoof, David Stone, hy gebruik die term Darwinisme in 'n ander gees as die gemelde voorbeelde. Hy beskryf homself as nie-gelowig en dat hy die konsep van natuurlike seleksie as 'n goed aanvaarde feit aanvaar, maar Stone het tog die, wat hy beskryf het as foutiewe konsepte wat deur sommige "ultra-Darwiniste" voorgehou word, aangeval. Stove voer aan deur swak, of valse, ad hoc redenasies te gebruik, het die ultra-Darwiniste die evolusionêre konsepte gebruik om waardelose verduidelikings op te haal. Hy het byvoorbeeld geredeneer dat die sosio-biologiese verduideliking van altruïsme as 'n evolusionêre funksie op so 'n wyse aangebied is dat die argument in effek immuun teen enige kritiek is.