Des Knaben Wunderhorn: Alte deutsche Lieder

Des Knaben Wunderhorn: Alte deutsche Lieder (Afrikaans; "Die Knaap se Wonderhoring: Vroeë Duitse Liedere") is 'n bundel Duitse volkspoësie en liedere wat geredigeer is deur Achim von Arnim en Clemens Brentano. Dit is gepubliseer in Heidelberg in die Groothertogdom Baden. Die boek is gepubliseer in drie volumes: die eerste volume is gepubliseer in 1805, gevolg deur die tweede en derde volumes in 1808.

Titelblad van Des Knaben Wunderhorn: Alte deutsche Lieder, Volume 1, gepubliseer in 1806

Titelblad van Volume 2, gepubliseer in 1808

Voorkant en titelblad van Volume 3, gepubliseer in 1808

Die bundel liefdes-, soldaats-, swerwings- en kinderliedere was 'n belangrike bron van geïdealiseerde folklore in die Romantiese nasionalisme van die 19de eeu. Des Knaben Wunderhorn het baie gewild geword in die Duitssprekende wêreld; Johann Wolfgang von Goethe, een van die mees invloedryke skrywers van die tyd, het verklaar dat Des Knaben Wunderhorn "in elke huishouding tuishoort".

Kultureel-historiese agtergrond

Arnim en Brentano, soos ander vroeë 19de-eeuse liedversamelaars, soos die Engelsman Thomas Percy, het die gedigte in hul versameling vrylik gewysig. Die redakteurs, albei digters self, het ook hul eie gedigte geskryf. Sommige gedigte is gewysig om te pas by poëtiese metrum, om te voldoen aan die destydse moderne Duitse spelling, of andersins om te pas by 'n geïdealiseerde, Romantiese "volksstyl" (Naturpoesie). 'n 20ste-eeuse kritiese uitgawe deur Heinz Rölleke beskryf die oorsprong van elke gedig in die bundel. Brentano was meer gemotiveerd om sy eie gedigte te skryf as die streng behoud van die oorspronklike volksliedere.

Die jong voorstanders van die Romantiek, sterk aangegryp deur nasionale sentimente, het hulle gewy aan die versameling en studie van die oorsprong van die Germaanse geskiedenis in volksliedere, sprokies, mites, sages (Nibelung) en in die Germaanse letterkunde. Alles wat onaangeraak was deur die negatiewe impak van die moderne beskawing is in hulle oë as goed en nuttig vir die "Gesundung der Nation" (Herstel van die Nasie) beskou. Dit was onder Brentano se leiding dat die Broers Grimm sprokies begin bundel het.

Publikasie van die bundel het plaasgevind tydens die Vierde Koalisie-oorlog, waartydens Napoleon 'n beslissende militêre oorwinning behaal het en sodoende die Franse oorheersing van Duitsland bewerkstellig het. Die strewe na "Herstel van die Nasie" het dus 'n baie duidelike en konkrete politieke aspek gehad.

Des Knaben Wunderhorn in musiek

Sien ook: Des Knaben Wunderhorn (Mahler)

Geselekteerde gedigte uit die versameling is getoonset (Lieder) deur 'n aantal komponiste, onder wie Weber, Schubert, Loewe, Mendelssohn, Schumann, Brahms, Zemlinski, Schoenberg, Zeisl en Webern.

Die bundel was een van Gustav Mahler se gunstelingboeke en hy het ook die gedigte getoonset. Die teks van die eerste van sy vier Lieder eines fahrenden Gesellen, wat in 1884 begin is, is direk gebaseer op die Wunderhorn-gedig, "Wann mein Schatz". Tussen 1887 en 1901 het hy twee dosyn werke vir Wunderhorn-tekste gekomponeer, waarvan verskeie geïnkorporeer is in (of gekomponeer is as bewegings vir) sy Tweede, Derde en Vierde simfonieë. In 1899 het hy 'n versameling bestaande uit 'n dosyn Wunderhorn-toonsettings gepubliseer wat sedertdien, effens verwarrend, bekend geword het as "Liedere uit 'Des Knaben Wunderhorn'."

Nog leesstof

• Carpenter, Humphrey en Mari Prichard (1984). The Oxford Companion to Children's Literature. New York: Drukpers van die Universiteit van Oxford. ISBN 0-19-211582-0

Eksterne skakels

• Des Knaben Wunderhorn. Georg Müller, 1908.
• Lys van liedere uit die bundel, met die name van komponiste en tekste