Différance

Différance is 'n filosofiese konsep wat deur die Franse filosoof Jacques Derrida geskep is. Dit is 'n homofoonwoord met die woord différence. Dit stel dat hoewel jy nie 'n verskil in klank hoor nie, jy 'n verskil in betekenis moet hanteer. Die woord verskyn vir die eerste keer in sy 1963-artikel Cogito et histoire de la foil (Cogito en die geskiedenis van waansin). Die term speel ook 'n belangrike rol in sy werk oor Edmund Husserl, La voix et le phénomène. Na hierdie werke verskyn die term in talle ander werke, veral in die essay Différance met dieselfde naam, en in talle onderhoude wat in Positions gebundel is.

Oorsprong

Derrida het die term différance gekies omdat die Franse woord différer beteken beide "verskille" en "uitstel". Immers is Derrida oortuig dat die betekenis van woorde saamgestel is deur sowel 'uitstel' as 'verskil'. Uitstel in die sin dat 'n woord sy betekenis verkry deur die woorde wat daarop volg en 'verskil' in die sin dat die betekenis van 'n woord ook deur sy onderskeid met ander woorde bepaal word. 'n Voorbeeld van laasgenoemde is die verskil in betekenisse tussen die Nederlandse onderskeid tussen "rivier" en "stroom", en dieselfde onderskeid in Engels (river en stream). In Nederlands word dit deur die uitmonding bepaal: wanneer dit in die see uitmond, is dit 'n stroom en andersins 'n rivier (dan eindig dit in 'n meer of stroom). In Engels (en Afrikaans) hang dit af van die grootte van die rivier/stroom: as dit klein is, word dit 'n stroom genoem en as dit groot is 'n rivier. Die betekenis word dus nie bepaal deur iets wat mens kan sien deur na die rivier of stroom te kyk nie, maar slegs deur konvensiegebaseerde taalreëls en dus deur verskille met ander woorde in dieselfde taal.

Notas

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.