Dio Cassius

Lucius Cassius Dio Cocceianus (Δίων ὁ Κάσσιος, ca. 155 n.C. of 163/164 tot ná 229 n.C.), onder meer bekend as Cassius Dio, Dio Cassius, of Dio (Dione. lib) was 'n Romeinse konsul en erkenne historikus wat in Grieks geskryf het. Dio het 'n geskiedenis van antieke Rome in 80 bande gepubliseer, beginnend by die legendariese landing van Aineias in Italië, tot die gevolglike grondlegging van Rome (753 v.C.), die stigting van die Republiek (509 v.C.), en die vestiging van die Ryk (31 v.C.), tot en met 229 n.C.; 'n tydsbestek van om en by 1 400 jaar. Van die 80 boeke, wat oor 22 jaar opgestel is, oorleef baie in die moderne era intakt of as fragmente, wat moderne geleerdes van 'n omvattende perspektief op Romeinse geskiedenis verskaf.

Dio Cassius
Geboortenaam	Lucius Cassius Dio Cocceianus
Gebore	ca. 155 n.C. of 163/164 Nikea (?)
Oorlede	ná 229 Rome
Nasionaliteit	Romeinse Ryk
Vakgebied	Geskiedenis
Bekend vir	Historia Romana

Titelblad van 'n Engelse vertaling van Dio Cassius se Romeinse Geskiedenis

Biografie

Cassius Dio was die seun van Cassius Apronianus, 'n Romeinse senator. Hy is gebore en opgevoed in Nikaia in Bithynië. Volgens Bisantynse oorlewering was Dio se moeder die dogter of suster van die Griekse redenaar en filosoof Dion Chrysostomos; hierdie verwantskap is bestrede. Sy praenomen word meestal beskou as Lucius, maar 'n Macedoniese inskripsie wat in 1970 gepubliseer is, dui dit aan as Cl., vermoedelik Claudius. Alhoewel 'n Romeinse burger, was hy van Griekse afkoms, en het in Grieks geskryf. Dio het altoos 'n liefde vir sy Griekse tuisdorp Nikaia gekoester, wat hy 'my tuiste' genoem het. Daarteenoor is sy villa in Italië beskryf as 'my residensie in Italië'.

Dio het die grootste deel van sy lewe in die publieke diens deurgebring. Hy was 'n senator onder Commodus en goewerneur van Smirna na die dood van Septimius Severus, en later, om en by 205 n.C., vervangingskonsul. Hy was ook prokonsul in Africa en Pannonië. Severus Alexander het hom hoog aangeslaan, en hom weer as konsul aangestel, alhoewel sy krasse geaardheid die Praetoriaanse wagte geaffronteer het, wat sy lewe geëis het. Na sy tweede konsulskap, het hy op gevorderde leeftyd na sy land van herkoms teruggekeer, waar hy oorlede is.

Hy was die vader van Cassius Dio, wat in 291 n.C. konsul was.

Romeinse Geskiedenis

Die Pons Fabricius in Rome is volgens Dio Cassius in 62 v.C. gebou, die jaar na Cicero se konsulskap, en is vandag nog in gebruik.

Een van die seldsaamste munte van alle tye, 'n silwer denarius wat deur Brutus geslaan is. Dio Cassius vermeld hierdie munt in Geskiedenis van Rome XLVII 25.3.

Dio het 'n Romeinse Geskiedenis (Historia Romana), in 80 boekdele gepubliseer, na 22 jaar van navorsing en werksaamheid. Dit behandel Romeinse geskiedenis oor 'n ongeveer 1 400 jaar tydgreep, beginnend by die landing van die legendariese Aineias in Italië (c. 1200 v.C.), tot en met die daaropvolgende mities-historiese grondlegging van Rome (753 v.C.), wat opgevolg word met historiese gebeure tot en met 229 n.C.. Sy werk is een van slegs drie Romeinse skrifbronne wat verslag lewer oor die Keltiese opstand van 60 tot 61 n.C. in Brittanje, gelei deur hul koningin Boudicca. Vir die tydperk tot die 1ste eeu v.C., lewer Dio net opsommend verslag van gebeure; ná daardie periode, word sy verslae meer uitvoerig; en vanaf Commodus se bewindstermyn, word hy besonder sorgvuldig in sy oorlewering van die gebeure wat voor sy eie oë plaasvind.

Vandag oorleef fragmente van die eerste 36 boekdele, insluitend aansienlike dele van die 35ste boek (omtrent die oorlog van Lucullus teen Mithridates VI van Pontos) en die 36ste (oor die oorlog teen die seerowers en die veldtog van Pompeius teen die koning van Pontos). Die boeke wat volg, tot en met die 54ste, is byna almal volledig: hulle behandel die tydvak van 65 v.C. tot 12 v.C., oftewel van die oostelike kampanje van Pompeius en die dood van Mithridates, tot die dood van Marcus Vipsanius Agrippa. By die 55ste boek ontbreek 'n aansienlike porsie. Die 56ste tot die 60ste, insluitend, wat die tydvak van 9 n.C. to 54 n.C. behandel, is volledig, en bevat die gebeure van die neerlaag van Varus in Germanië tot die dood van Claudius. Van die volgende 20 boeke in die reeks, oorleef daar slegs fragmente en die skrapse samevatting van Johannes Xiphilinos, 'n monnik van die 11de eeu. Die 80ste of laaste boek behandel die tydvak van 222 n.C. tot 229 n.C. (die bewind van Alexander Severus). Die opgawe van Xiphilinos, soos tans ekstant, begin by die 35ste boek, en word by die einde van die 80ste boek afgehandel. Dit is 'n besonder onbetrokke verhandeling wat deur Bisantynse keiser Michael VII Parapinakes gelas is.

Die fragmente van die eerste 36 boeke, soos tans versamel, bestaan uit vier soorte:

1. Fragmenta Valesiana, wat onder verskeie skrywers, scholiaste, grammatici en leksikograwe verstrooid was, en deur Henri Valois versamel is.
2. Fragmenta Peiresciana, wat groot uittreksels insluit, word bevat in die afdeling getiteld "Van Deugde en Ondeugde ", in die groot versameling of reisbiblioteek, saamgestel op las van Konstantyn VII Porphyrogenitos. Die manuskrip hiervan het aan Peiresc behoort.
3. Die fragmente van die eerste 34 boeke, is bewaar in die tweede afdeling van dieselde werk van Konstantyn, getiteld “Oor Ambassades.” Hierdie fragmente staan bekend as die Fragmenta Ursiniana, aangesien die manuskrip wat dit bevat het in Sisilië gevind is deur Fulvio Orsini.
4. Excerpta Vaticana, deur Angelo Mai, wat fragmente van boeke 1 tot 35 bevat, en 61 tot 80. Hierby word gevoeg die fragmente van 'n onbekende vervolgskrywer van Dio (Anonymus post Dionem), wat algemeen met die 6de-eeuse historikus Petros Patrikios in verband gebring word, en wat na die tyd van Konstantyn teruggevoer kan word. Ander fragmente van Dio wat hoofsaaklik tot die eerste 34 boeke behoort, is deur Mai in twee Vatikaanse MSS. gevind, wat 'n versameling bevat wat deur Maximus Planudes saamgestel is. Die annale van Joannes Zonaras bevat ook talryke uittreksels uit Dio.

Literêre styl

Dio het Thukydides in sy skryfstyl probeer nadoen, maar het tekortgeskiet in sy samestelling sowel as aanbieding van die materiaal, en ook wat die billikheid van sy sienswyse en die noukeurigheid van sy beredenering betref. Sy styl is oorwegend duidelik, waar geen opsigtelike tekskorrupsie teenwoordig is nie, alhoewel sy prosa vol Latinismes is. Sy werkywer is onbetwyfelbaar, en danksy sy persoonlike omstandighede het hy oor geleenthede beskik om òf 'n eerstehandse getuie te wees òf te beskik oor direkte kontak met die sleutelfigure by baie van die belangrike Ryksgebeure in sy eie leeftyd.

Kyk ook

• Kelte
• Openingspele van die Flawiese amfiteater

Bronne

• Alain Gowing, "Dio's Name". Classical Philology, band 85, Nr. 1 (Jan., 1990), bl. 49–54. JSTOR skakel.
• Millar, Fergus (1964). Study of Cassius Dio. Oxford University Press. p. 250. ISBN 0198143362.
• Peck, Harry Thurston (1897). Harper's Dictionary of Classical Literature and Antiquities. Harper & Brothers. p. 1687. ASIN B000K28KCI.

Eksterne skakels

• Cassius Dio, Roman History (Engelse vertaling op LacusCurtius)
• Werke deur Cassius Dio by Project Gutenberg
• Griekse teks en Franse vertaling