Wikipedia

Dolly

Gekloonde skaap
Dolly
skaap, individual animal, cloned mammal
GeslagvroulikWysig
Naam in moedertaalDollyWysig
Gegewe naamDollyWysig
Geboortedatum5 Julie 1996Wysig
GeboorteplekDie Roslin InstituutWysig
Sterfdatum14 Februarie 2003Wysig
SterfplekDie Roslin InstituutWysig
Vernoem naDolly PartonWysig
Vervaardiging metodekloningWysig

Dolly (5 Julie 1996 – 14 Februarie 2003) was die eerste gekloonde skaap, en die eerste soogdier gekloon van 'n volwasse somatiese sel, met behulp van die proses van kernoordrag.

Genesis wysig

Dolly was gekloon deur Keith Campbell, Ian Wilmut en kollegas by die Roslin Instituut in Skotland. Sy was gebore op 5 Julie 1996 en het gesterf aan 'n longsiekte vyf maande voor haar sewende verjaarsdag (die siekte was nie verwant aan 'n kloon wees nie).[1] Volgens die BBC is sy die wêreld se bekendste skaap.[2][3]

Die sel wat gebruik word as die skenker vir die kloning van Dolly, is van 'n melkklier geneem, en die produksie van 'n gesonde kloon het dus bewys dat 'n sel wat uit 'n spesifieke deel van die liggaam geneem is, 'n hele individu kan herskep. Op Dolly se naam het Wilmut gesê: "Dolly is afgelei van 'n melkklier sel en ons kon nie van 'n meer indrukwekkende paar kliere dink as Dolly Parton sin nie".[4]

Geboorte wysig

Dolly is gebore op 5 Julie 1996 en het drie moeders gehad: een wat die eier voorsien het, een wat die DNS voorsien het, en 'n derde een het die gekloonde embrio gedra.[5]

Sy is geskep deur 'n tegniek van somatiese selkernoordrag, waar die selkern van 'n volwasse sel oorgedra word na 'n onbevrugte, ontwikkelende eiersel wat sy selkern verwyder het. Die hibriedsel word dan gestimuleer om deur 'n elektriese skok te verdeel, en wanneer dit in 'n blastosist ontwikkel, word dit in 'n surrogaatmoeder ingeplant.[6] Dolly was die eerste kloon met 'n sel vanaf 'n volwasse soogdier.[7][8]

Lewe wysig

 
Die kloon proses wat Dolly gemaak het

Dolly het haar hele lewe gewoon by die Roslin Instituut in Midlothian.[9] Daar is sy geteel met 'n Walliese bergram en het altesaam ses lammers geproduseer. Haar eerste lam, genaamd Bonnie, is in April 1998 gebore.[1] Die volgende jaar het Dolly 'n tweeling geproduseer Sally en Rosie, en in 2000 het sy 'n drieling gehad Lucy, Darcy en Cotton.[10] In laat 2001, op die ouderdom van vier het Dolly artritis ontwikkel en begin styf loop. Sy was behandel met anti-inflammatoriese middels.[11]

Sterfte wysig

Op 14 Februarie 2003 het Dolly gesterf na 'n genadedood weens haar longsiekte en erge artitis.[12] 'n Skaap soos Dolly het 'n lewensverwagring van tussen 11 en 12 jaar, maar Dolly het net 6.5 jaar gelewe. 'n Nadoodse ondersoek het gewys sy het longkanker gehad,[13] 'n algemene siekte onder skape.[14] Roslin wetenskaplikes dink nie die siekte is verwant aan 'n kloon wees nie, want ander skape het ook doodgegaan van dieselfde siekte.[12] Sulke longsiektes is veral gevaarlik tussen skaap wat binnehuis slaap, en Dolly moes binne slaap vir sekuriteits-redes.

Verwysings wysig

  1. ↑ 1,0 1,1 "Dolly the sheep clone dies young". BBC News. 14 Februarie 2003
  2. ↑ "Is Dolly old before her time?". BBC News (in Engels). London. 27 Mei 1999. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Desember 2018. Besoek op 4 Oktober 2009.
  3. ↑ Lehrman, Sally (Julie 2008). "No More Cloning Around". Scientific American. Besoek op 21 September 2008.
  4. ↑ "1997: Dolly the sheep is cloned". BBC News (in Engels). 22 Februarie 1997. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2019. Besoek op 24 Februarie 2019.
  5. ↑ Williams, N. (2003). "Death of Dolly marks cloning milestone". Current Biology. 13 (6): 209–210. doi:10.1016/S0960-9822(03)00148-9. PMID 12646139.
  6. ↑ Campbell KH; McWhir J; Ritchie WA; Wilmut I (1996). "Sheep cloned by nuclear transfer from a cultured cell line". Nature. 380 (6569): 64–6. Bibcode:1996Natur.380...64C. doi:10.1038/380064a0. PMID 8598906.
  7. ↑ McLaren A (2000). "Cloning: pathways to a pluripotent future". Science. 288 (5472): 1775–80. doi:10.1126/science.288.5472.1775. PMID 10877698.
  8. ↑ Wilmut I; Schnieke AE; McWhir J; Kind AJ; et al. (1997). "Viable offspring derived from fetal and adult mammalian cells". Nature. 385 (6619): 810–3. Bibcode:1997Natur.385..810W. doi:10.1038/385810a0. PMID 9039911.
  9. ↑ Kolata, Gina (14 Februarie 2003). "Dolly, the First Cloned Mammal, Is Dead". The New York Times (in Engels). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 April 2019. Besoek op 24 Februarie 2017.
  10. ↑ Dolly's family. Roslin Institute, UK
  11. ↑ Dolly's arthritis. Roslin Institute, Accessed 21 Februarie 2008
  12. ↑ 12,0 12,1 Dolly's final illness Geargiveer 27 Februarie 2008 op Wayback Machine Roslin Institute, Accessed 21 Februarie 2008 Cached version
  13. ↑ Bridget M. Kuehn Goodbye, Dolly; first cloned sheep dies at six years old Geargiveer 4 Oktober 2009 op Wayback Machine American Veterinary Medical Association, 15 April 2003
  14. ↑ Palmarini M (2007). "A Veterinary Twist on Pathogen Biology". PLoS Pathog. 3 (2): e12. doi:10.1371/journal.ppat.0030012. PMC 1803002. PMID 17319740.

Eksterne skakels wysig

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Dolly&oldid=2434132"