Edik van Nantes
Die Edik van Nantes was op 13 April 1598 deur Hendrik IV van Frankryk afgekondig, en het aan Franse Protestante (ook bekend as Hugenote) aansienlike regte gegee in 'n Katolieke nasie. Die groot oorweging was burgerlike eenheid, en die Edik het siviele en religieuse eenheid geskei, sommige Protestante vir die eerste keer as meer as blote skeurmakers en ketters behandel en die weg gebaan vir sekularisme en verdraagsaamheid. Deur 'n algemene vryheid van gewete aan individue te bied het die edik baie spesifieke toelae aan die Protestante gebied: 'n amnestie, die herinstelling van hul burgerlike regte, insluitend die reg om in enige veld of vir die Staat te werk, en om griewe direk na die koning te kan bring. Die Protestante is een honderd plekke van veiligheid toegeken, soos La Rochelle.
Die Edik was grotendeels ingevoer om die aanhoudende en verwoestende Franse Geloofsoorloë te beëindig. Hendrik IV het persoonlike redes ook gehad om die Edik te ondersteun: totdat hy die troon bestyg het, was Hendrik self 'n Protestant gewees, en was simpatiek met hul oortuigings — hy het bekeer sodat hy die koning kon word, en het bekendelik gesê, "Parys is 'n Mis werd." Die Edik het geslaag daarin om vrede en interne eenheid weer te herstel vir baie jare.
Die oorspronklike Wet, geteken op 30 April, wat die Edik afgekondig het, het verdwyn. Die enigste teks wat in die Archives Nationales in Parys behoue gebly het, is 'n korter dokument wat deur die geestelike stand en Parlement van Parys verander is, wat geteken en geseël is in 1599. Die inhoud van die eerste edik is bekend, danksy 'n afskrif wat vir veilige bewaring na die Protestante Genève in Switserland gestuur is.
Die Edik van Nantes wat Hendrik onderteken het bestaan uit vier basiese tekste, insluitend die kernteks van meer as 90 artikels, wat grootliks gebaseer is op onsuksesvolle vredesverdrae wat gedurende die onlangse onluste uitgewerk is. Daar was ook 56 "partikuliere" (geheime) artikels wat Protestantse regte en verantwoordelikhede behandel het, wat goed gewaarborg het soos die beskerming van die Franse staat teen die Inkwisisie tot Franse Protestante wat in die buiteland gereis het. "Hierdie kruisig my," het Pous Clemens VIII geprotesteer ná hy die Edik gehoor het.
In werklikheid het die edik Katolisisme as die bestaande geloof in Frankryk behou: Protestante was nie verskoon van hul tiende betaal, en moes die Katolieke vakansiedae en beperkings aangaande troue respekteer. Protestantse geloofsvryheid was beperk tot sekere geografiese areas, buite die stadsmure. Die Edik het slegs Protestantse en Katolieke samelewing aangespreek; Jode en Moslems was nie ingesluit nie: die Moslems was byvoorbeeld in 1610 uit Frankryk verban.
Opheffing
wysigIn 1685 het Lodewyk XIV die Edik teruggetrek en Protestantisme onwettig verklaar deur die Edik van Fontainebleau. Hierdie Terugroeping van die Edik van Nantes, soos dit beter bekend is, het baie skade aangerig: alhoewel die geloofsoorloë nie weer opgevlam het nie, het baie Protestante besluit om Frankryk te verlaat en na Groot-Brittanje, Duitsland en die Nederlandse Republiek te verhuis. Hierdie eksodus het Frankryk van baie van sy bes-ervare en hardwerkende individue beroof, wie van nou af Frankryk se bure sou bevoordeel. Die terugroeping van die Edik van Nantes het ook die beeld van Lodewyk XIV buite die land aangetas, wat Protestante nasies rondom Frankryk selfs nog meer vyandig gemaak het.
Sien ook
wysig- Edik
- Edik van Fontainebleau
- Vryheid van geloof
- Vergelyk met: Michel de l'Hôpital