Nantes

Nantes (Frans: [nɑ̃t], ; Gallo: Naunnt of Nantt, [nɑ̃(ː)t]; Bretons: Naoned, [ˈnãunət]) is die hoofstad van die région (gewes) Pays de la Loire en die département Loire-Atlantique (Frankryk), aan die oewer van die Loire rivier, met 'n oppervlakte van 65,19 km² en 'n bevolking van 318 808 in 2019). Dit is op vyf na die grootste stad in Frankryk en van alle groot Franse stede dié wat die hoogste bevolkingsgroei ervaar. Die metropolitaanse gebied van Nantes (aire urbaine) het 'n bevolking van meer as 650 000.

Nantes
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Frankryk
Région (Admin. gewes)	Pays de la Loire
Département	Loire-Atlantique
Koördinate	47°13′N 01°33′W
Stigting	Omstreeks 70 v.C.
Oppervlakte:
- Totaal	65,19 vk km
Hoogte bo seevlak	2–52 m
Bevolking:
- Totaal (2019)	318 808
- Bevolkingsdigtheid	4 900/vk km
- Aire urbaine	650 081
Tydsone	UTC +1 (MEST)
- Somertyd	UTC +2 (MEST)
Burgemeester (2020–2026)	Johanna Rolland (PS)
Amptelike webwerf	www.nantes.fr

Geografie

Nantes lê sowat 55 kilometer oos van die Atlantiese kus, teen die noordoewer van die Loirerivier. Naby die stad mond die Erdrerivier in die Loire uit.

Die klimaat van Nantes word hoofsaaklik deur die nabyheid van die Atlantiese Oseaan beïnvloed; sy hoofkenmerke is matige en vogtige winters en warm somers met 'n aantal reëndae. Die gemiddelde jaarlikse temperatuur is 12 °C (5 °C in die winter en 18,5 °C in die somer).

Geskiedenis

Die oudste nedersettings aan die oewer van die Loire dateer uit die tydperk tussen 900 en 600 v.C. Vanaf 500 v.C. word die gebied deur Keltiese stamme verower. Teen die jaar 70 v.C. stig die Gallies-Keltiese volk van die Namnete hulle hoofstad in die gebied wat na die verowering deur Julius Caesar (56 v.C.) die Latynse naam Portus Namnetus kry en as Romeinse seehawe dien.

Die katedraal van Nantes

Na die verspreiding van die Christendom in die 3de eeu ly die gebied onder die aanslae van Saksiese (285), Frankiese (teen die jaar 500), Deense en Noorse (843) en Alemanniese invallers. In die 5de en 6de eeu steek die Bretonners die Kanaal oor en vestig hulle in die gebied van die huidige Nantes.

Na die onderwerping van die graaf van Nantes word die stad in 1066 by die Bretagne ingelyf. 1154 word Nantes aan die Engelse koning Hendrik I (Henri I) oorgehandig, en onder die bewind van Anna van Bretagne word die stad uiteindelik Frans en is tot 1941 die hoofstad van die Bretagne.

In 1598 word in die stad die sogenaamde Edik van Nantes uitgereik wat die godsdiensoorloë tussen Katolieke en Protestante in Frankryk voorlopig beëindig. Die edik is 'n eerste stap in die rigting van geloofsvryheid.

Die stad word in die 18de eeu die belangrikste hawe vir die Franse slawehandel; seevaarders van Nantes koop slawe aan die weskus van Afrika en verkoop hulle in die Karibiese Eilande waar hulle op die plantasies moet werk.

Jean-Baptiste-Camille Corot: Die katedraal van Nantes

Tydens die Oorloë van Vendée (1793 tot 1794) veg Republikeine en Monargiste naby Nantes teen mekaar. Die rewolusionêre politikus Jean Baptiste Carrier is verantwoordelik vir die berugte massaverdrinkings (die sogenaamde noyades) wat 1793 in Nantes plaasvind.

Die stad ervaar 'n ekonomiese bloeityd in die 19de eeu; Nantes is die eerste stad wêreldwyd wat in 1826 'n buslinie as openbare vervoer instel. Met die maatskappye Lefèvre-Utile en die Biscuiterie Nantaise word die stad 'n sentrum van die Franse beskuitnywerheid.

Na die wapenstilstand van 1940 word Nantes deur Duitse troepe beset. Tussen 27 Julie 1940 en 2 Augustus 1944 is daar 28 lugaanvalle. Die Amerikaanse lugaanvalle van 16 en 23 September 1943 verwoes die binnestad, en naastenby 1 500 inwoners sterf. Op 12 Augustus 1944 word die stad bevry.

Na die Tweede Wêreldoorlog raak die stad sy nywerheidsbasis geleidelik kwyt. Die hawe is na die monding van die Loirerivier in Saint-Nazaire verskuif. Gedurende die laaste vyftien jare van die 20ste eeu verander die ekonomiese basis danksy die snelle groei van die moderne dienstesektor.

Ekonomiese basis

Nantes is 'n belangrike seehawe en 'n sentrum van die yster-, glas-, tekstiel- en suikernywerheid. Die Universiteit van Nantes word in 1460 gestig.

Vervoer

Met die Aéroport Nantes Atlantique beskik Nantes oor 'n internasionale lughawe, wat in die dorp Bouguenais in die suidooste van die metropolitaanse gebied geleë is. Met jaarliks sowat twee miljoen passasiers is dit die tweede grootste provinsiale lughawe na Lyon, wat veral vakansievlugte handhaaf.

Tans word 'n nuwe lughawe in Notre-Dame-des-Landes beplan, wat die ekonomiese groei van die gebied tussen Nantes en Rennes sal bevorder. Die projek midde-in 'n digbevolkte gebied het reeds teenkanting van die plaaslike bevolking gekry.

Sport

Nantes beskik met die FC Nantes oor een van die vernaamste sokkerklubs in die Ligue 1. Nantes se Stade de la Beaujoire is tydens die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998, die Rugbywêreldbeker 2007 en die Rugbywêreldbeker 2023 vir wedstryde gebruik.

Besienswaardighede

Die Passage Pommeraye

• Een van die bekendste boorlinge van Nantes is die skrywer van wetenskapsfiksie Jules Verne (8 Februarie 1828 – 24 Maart 1905); die Musée Jules Verne behandel sy werk. Die twee ander belangrike musea van Nantes is die Musée des Beaux-Arts en die Musée Dobrée.
• Die Lieu Unique is 'n voormalige beskuitfabriek, wat vandag as 'n gewilde kultuursentrum dien.
• Een van die bekendste passages (winkelsentra uit die 19de eeu met 'n oordekte wandellaan as middelpunt) in Frankryk is die Passage Pommeraye tussen die rue Santeuil en die rue de la Fosse wat deur die notaris Louis Pommeraye en die argitekte Jean-Baptiste Buron en Hippolyte Durand Gasselin as die moderne weergawe van 'n oosterse mark beplan en in Julie 1843 voltooi is. Die elegante gebou met drie verdiepings in die binnestad van Nantes is van glas, yster en marmer gemaak en van 'n oordaad versierings voorsien, onder meer skulpture in die styl van die renaissance. Dit huisves 66 elegante winkels, koffiekroeë en restourante waar onder meer outeurs, skilders en rolprentmakers gesels. Die passage is in 1976 tot historiese monument verklaar.
• Die kasteel van die hertoë van die Bretagne (Château de Ducs de Bretagne) dien tussen die vroeë 13de en die 15de eeu as die setel van die Bretonse hertoë. Die kasteel is in 1862 tot historiese monument verklaar.

Eksterne skakels

• (en) Toerisme-inligting oor Nantes op Wikivoyage
• (fr) Amptelike webwerf