Freddie Mercury

Freddie Mercury (gebore Farrokh Bulsara, 5 September 1946, Zanzibar – 24 November 1991, Londen, Engeland) was 'n Britse musikant van Indies-Zoroastriese afkoms. Hy was bekend as die hoofsanger van die rockgroep Queen en het ontwikkel tot een van die gewildste popkunstenaars van alle tye. In 2008 is Mercury deur die Amerikaanse musiektydskrif Rolling Stone as een van die beste sangers van alle tye aangewys.

Freddie Mercury
Freddie Mercury tydens 'n optrede in November 1977.
Agtergrondinligting
Geboortenaam	Farrokh Bulsara
Gebore	5 September 1946 Stone Town, Zanzibar
Sterf	24 November 1991 Londen, Engeland
Genres	Rock/Pop
Beroep(e)	Sanger
Instrumente	Stem Klavier Kitaar
Jare aktief	1965–1991
Assosiasies	Queen

Mercury se handtekening

Hy het Queen in 1970 gestig met Brian May en Roger Taylor. Mercury het baie treffers geskryf vir Queen, waaronder, "Bohemian Rhapsody", "Killer Queen", "Somebody to Love", "Don't Stop Me Now", "Crazy Little Thing Called Love", en "We Are the Champions". Hy het ook solo-opnames gedoen. Mercury is in 1991 op die ouderdom van 45 oorlede aan 'n vigs-verwante siekte.

Vroeë lewe

Freddie Mercury se geboortehuis op Zanzibar

Mercury is as Farrokh Bulsara op Zanzibar gebore, waar sy vader as kassier vir die Britse koloniale regering gewerk het. Sy voorouers was oorspronklik Parsi (Perse wat na die Islamitiese verowering van Iran in die 7de eeu na Indië gevlug het, en die Zoroastrisme bly aanhang, die staatsgodsdiens van die voor-Islamitiese Persië). In sy vroeëre jeug het Bulsara in Panchgani, Indië gewoon. Hy het begin klavier speel op die ouderdom van 7 en klavierlesse begin op die ouderdom van 9. Sy familie emigreer na Engeland in 1963 en woon in die Londense wyk Feltham. Hy het leer kitaar speel toe hy in Londen gewoon het. Toe was sy gunstelingkunstenare the Who, the Beatles, Jimi Hendrix, David Bowie, en Led Zeppelin. Na skool het hy aan die Isleworth Polytechnic in Wes-Londen in kuns gestudeer en later 'n diploma in kuns en grafiese ontwerp aan die Ealing Art College behaal. Naas sy kunsstudie het hy homself leer klavier speel en tree hy in sy vrye tyd op in musiekgroepe.

Queen

In 1968 besluit Brian May en Tim Staffell, beide studente aan die Imperial College van Londen, om 'n musiekgroep te vorm. Brian het 'n advertensie op die kollegebulletinbord vir 'n "Ginger Baker Tipe"-tromspeler geplaas. 'n Mediese student, Roger Taylor doen die oudisie en het die tromspeler geword. Hulle noem die groep Smile. Tim Staffell was 'n student aan die Ealing College of Art met as goeie vriend ene Farrokh Bulsara wat intussen Freddie genoem is, en het hom aan die groep bekendgestel. Freddie was dadelik 'n ondersteuner van die orkes. In 1970 besluit Tim Staffell om die groep te verlaat, want dit lyk of Smile nie sukses gaan behaal nie. Tim vertrek en sluit hom aan by 'n groep genaamd Humpy Bong. Farrokh Bulsara gaan van sy groep Wreckage oor na dié van Brian en Roger as hoofsanger.

Jare sewentig

Freddie Mercury tydens 'n Queen-optrede in Hannover, Wes-Duitsland, 1979

In 1971 is die groep voltooi met die aansluiting van baskitaarspeler John Deacon. Die naam Queen en die repertoire het al bestaan, dus het Deacon die liedjies geleer speel. Intussen het Farrokh Bulsara die kunstenaarnaam Freddie Mercury begin gebruik. Die groep is verguis deur die Britse pers, maar hulle word deur 'n steeds groter wordende skare volgelinge aangehang. Queen sou een van die bekendste rockgroepe van die jare sewentig en tagtig van die vorige eeu word.

Die musiek van Queen in die jare sewentig word sterk beïnvloed deur klassieke musiek (een van Mercury se gunstelinge was die musiek van Chopin), maar word ook deur onder meer Jimi Hendrix en The Beatles beȉnvloed. Mercury se opmerklike kostuums was onder andere geïnspireer deur die Russiese ballet van rondom 1910 met Vaslav Nijinsky as 'n groot ster. Die klavierspel van Mercury en die speel van die self geboude kitaar van May, skep die tipiese klank van die groep. Die Queentreffer Bohemian Rhapsody word geadverteer met die eerste musiekvideo wat met een videokamera opgeneem is, en is een van die langste musiekvideos vir sy tyd.

Teen die einde van die jare sewentig verdwyn die klassieke element grotendeels en gebruik die groep vir eers diskoritmes en word daar soms eksplisiet oor seks gesing.

Jare tagtig

Freddie Mercury tydens 'n Queen-optrede in Frankfurt am Main, Wes-Duitsland, 1984

Die biseksuele geaardheid van Mercury was vir niemand 'n geheim nie, al het Mercury dit aanvanklik vir jare ontken. In die jare tagtig het hy gekies om dit nie meer te verberg nie. Die soms haas mistieke uitstraling van die sanger (lang swart hare, swart naellak, Japannese Kimonos ens.) het plek gemaak vir 'n dik snor, leerbroek en pette, en die byeenkomste wat die groep gereël het, was meer as berug. Ironies genoeg sorg die dik snor en leerklere in Latyns-Amerika vir 'n groeiende populariteit van beide Freddie as Queen, omdat hierdie kenmerke daar 'n macho-beeld uitstraal.

In die begin van die jare tagtig het die groep Europese aanhangers begin verloor, terwyl hul aanhangers in Amerika toegeneem het. In 1984 poog die groep om weer in Europa sukses te behaal. I Want to Break Free, geskryf deur baskitaarspeler John Deacon, word begelei deur 'n musiekvideo waarin die lede van Queen as vrouens geklee was. In teenstelling tot wat meestal veronderstel word, was dit nie 'n idee van Mercury nie, so blyk dit agterna, maar van tromspeler Taylor, as parodie van die Britse televisiesepie Coronation Street. In Amerika is hierdie grap nie as sodanig gewaardeer nie en Queen het daardeur baie Amerikaanse aanhangers verloor. Desondanks is The Works uit 1984 Queen se besverkoperalbum tot dan toe.

In 1985 het Mercury die tyd om, los van Queen, 'n aantal persoonlike liedjies te skryf en op te neem. Die resultaat is die album Mr. Bad Guy. In die albumnotas bedank hy die ander lede van Queen hartlik daarvoor dat hulle nie met die album ingemeng het nie.

Live Aid 1985

Wasbeeld van Freddie Mercury in Madame Tussauds in Londen

In Julie 1985 gee die groep 'n besonderse optrede tydens die Live Aid-konsert. Daar is aangeneem dat Mercury later saam met Roger Taylor die liedjie One Vision geskryf het, waarop hy sy bewondering vir die saamhorigheid van kunstenaars en publiek op Live Aid aandui. Dit is egter nie waar nie. Die liedjie One Vision het ontstaan in die Musicland-ateljee in München na 'n basiese idee van tromspeler Roger Taylor wat aanvanklik 'n ode wou skryf aan Martin Luther King. Van die oorspronklike teks is egter alleen "I had a dream" oorgebly wat in die brug van die nommer te hoor is. Vanaf 1986 het hul albums (onder andere The Works, A Kind of Magic) weer goed verkoop, ook in Europa, en in 2004 word Queen se Live Aid-optrede tydens 'n meningspeiling van Nederland se Radio 2 verkies tot die beste optrede van alle tye. Die Britse Channel Four het ook Queen se Live Aid-konsert gekies as die beste konsert van alle tye.

Laaste optredes

In 1986 was die groep op toer wat eindig in Knebworth Park in Stevenage. Op 9 Augustus 1986 was daar 350 000 toeskouers by, soos dit later sou blyk, die laaste lewendige optrede van Queen met Mercury. Hy verklaar laggend dat niemand meer ou mans op die verhoog wil sien nie (hy word daardie jaar 40). Verder skeer hy sy snor af en sny sy hare baie kort. Hy het inderdaad ouer en rustiger geword, en die verhale van wilde partytjies in onder andere München verdwyn. Opmerklik was sy duet in Barcelona met Montserrat Caballé, die wêreldberoemde operadiva, gevolg deur 'n album met dieselfde naam. Toe Queen in 1989 die album The Miracle vrystel, gaan hulle vir die eerste keer nie op toer nie. Ook toe verklaar Freddie dat hy en die ander orkeslede te oud was om nog te toer, maar dit was nie die werklike rede nie. Die werklike rede was dat Freddie toe ernstige probleme met sy gesondheid gehad het.

Siekte en afsterwe

Intussen het gerugte dat Mercury MIV onder lede het steeds sterker geword, deels weens die feit dat hy selde in die openbaar te sien was. In 1990 kry Queen 'n Brit Award vir hulle buitengewone bydrae tot die Britse musiek. Dit was Mercury se laaste openbare verskyning. In die laaste twee jaar van sy lewe is hy gereeld deur paparazzi-fotograwe gevolg. Die Engelse poniekoerant The Sun het voortdurend beweer dat hy ernstig siek was; in 'n artikel van November 1990 word 'n foto van 'n verwilderde Mercury (met uitpuilende oë van die moegheid) saam met die opskrif "Dit is amptelik – Freddie is ernstig siek" geplaas. In die somer van 1991 verskyn die musiekvideo van I'm Going Little Mad, waarin Mercury wel weer te sien was. Maar ten spyte van grimering en 'n pruik was dit duidelik dat hy reeds baie maer was. Hierna is Headlong opgeneem. In hierdie video was sy verswakkende fisieke toestand duidelik te sien. Die video van Headlong is die eerste keer uitgesaai op BBC2, twee dae na sy dood, as afsluiting van 'n haastigsaamgestelde herdenkingprogram. Die videoverskyning was Mercury se laaste. Die laaste deel van die liedjie bevat Mercury se gefluisterde woorde "Ek is nog steeds lief vir jou", wat 'n persoonlike ode van Mercury was aan die ondersteuners van Queen. Mercury herhaal hierdie woorde ook dikwels tydens lewendige optredes, meestal na die liedjie Love of My Life, waarin hierdie teks ook voorkom. Na die video geskiet is, gaan hy vinnig agteruit. Mary Austin, sy lewenslange vriendin, besoek hom gereeld. Mercury het elke dag meer pyn, begin sy sig verloor en sy disoriëntasie was so oorweldigend dat hy nie uit die bed kon kom nie.

Op 23 November 1991, 'n dag voor sy dood, maak Mercury amptelik wêreldwyd bekend dat hy MIV-positief is. Dit het hy deur middel van 'n kort persverklaring op sy sterfbed bekendgemaak. Mercury sterf op 24 November 1991 om 18h48 in sy Londense huis aan longontsteking. Hy was 45 jaar oud. Freddie is tydens 'n private diens in Londen veras. In die laaste maande van sy lewe het hy enkele liedjies voltooi vir die laaste Queen-CD, Made In Heaven. Die laaste liedjie wat Mercury gesing het was Mother Love in Montreux, maar hy kon dit nie voltooi nie en Bryan May het uiteindelik die sangwerk in die liedjie voltooi. Die liedjie is ingesluit op die laaste Queen-album, Made In Heaven. Hierdie CD is vier jaar na sy dood uitgegee, in November 1995. Die hele album is gemaak as 'n ode aan Freddie. In 1997 het die oorblywende Queen-lede nog 'n laaste ode aan Freddie, No-One but You (Only the Good Die Young) voltooi. In 2000 verskyn nog 'n CD-boks, en het onder andere ook die repetisies met Montserrat Caballé en Michael Jackson ingesluit.

Sien ook

• 17473 Freddiemercury

Eksterne skakels

• (en) Freddie Mercury in die Internet-rolprentdatabasis
• Freddie Mercury by AllMovie
• (en) Freddie Mercury by AllMusic
• (en) Freddie Mercury by Find a Grave
• (en) "Freddie Mercury". Encyclopædia Britannica. Besoek op 7 Julie 2020.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.