Georges Lory

Georges Lory (1950- ) is ’n Franse digter, joernalis en diplomaat, wat nege tale magtig is. Hy dig ook in Afrikaans en is as vertaler besonder belangrik vir sy vertalings van Afrikaanse digters en skrywers soos Breyten Breytenbach, Antjie Krog en André P. Brink van Afrikaans na Frans.

Georges Lory in 2018.

Lewe en werk

Georges-Marie Lory is in 1950 in Parys in Frankryk gebore. Wanneer hy twee jaar oud is trek die gesin na Brugge in België, waar hy sy jeugjare deurbring. Hier ontvang hy sy opleiding aan ’n Vlaamse skool. Hy keer daarna na Parys terug om aan die Sorbonne in die Politieke Wetenskap te studeer en later verwerf hy in Parys grade in staatsleer en internasionale reg. Sy jeugjare in Vlaamse skole wek in hom ’n belangstelling oor Suider-Afrikaanse aangeleenthede. Hy kom in 1974 tydelik met ’n uitruilingsbeurs na Suid-Afrika vir verdere studie oor Afrikaans-Engelse verhoudinge in Suid-Afrika, na aanleiding van die Anglo-Boereoorlog. Tydens sy studies woon hy in die Helshoogte-koshuis. Na sy studies verlaat hy weer die land. As pers-attaché van ’n Franse ministerie in Abidjan skryf hy ’n boek oor Afrika-ekonomie en keer daarna terug na Frankryk, waar hy verantwoordelik is vir die weekblad Jeune Afrique oor die Derde Wêreld se ontwikkeling. Hy word in 1990 kulturele attaché in Suid-Afrika en neem dan vanaf 1994 waar as kulturele attaché in België, waar hy in Gent gestasioneer is. Hierna sluit hy in 1998 aan by Radio France Internationale waar hy Direkteur word van Internasionale Aangeleenthede. In 2009 kom hy weer na Suid-Afrika as direkteur van Alliance Française in Johannesburg en keer dan in September 2013 permanent terug na Parys. Hy is nege tale magtig, naamlik Frans, Nederlands, Engels, Duits, Spaans, Afrikaans, Italiaans, Portugees en Sweeds. Hy is ook ’n kunstenaar en is getroud met Marie, ’n Franse joernalis.

Skryfwerk

Hy skryf in 1976 enkele Afrikaanse gedigte om sy gevoel uit te druk vir ’n Afrikaanse meisie wat nie Frans verstaan nie. Haar moeder stuur dit na Tafelberg-Uitgewers en dit word in 1984 in die versamelbundel “Visier” opgeneem en verskyn ook in Gerrit Komrij se bloemlesing “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”. In sy bespreking van die bundel sonder André P. Brink hierdie gedigte uit as die hoogtepunt in die bundel en prys sy virtuositeit en vernuftige woordspel en ontginning van die moontlikhede van taal. Twee digbundels in Frans (“à croque-temps” en “par 44 chemins”) word van hom gepubliseer. Die reisboek oor Suid-Afrika, “L’Afrique du Sud” asook ’n standaard naslaanwerk oor Suid-Afrika in Frans “Histoire de l'Afrique du Sud” word ook deur hom geskryf. In laasgenoemde boek brei hy uit oor die geskiedenis, geografie, kulturele, ekonomiese en sosiale aspekte van die land.

Hy vertaal verskeie werke uit Afrikaans in Frans, onder andere “Ni pillard, ni fuyard: Poèmes 1969–2003”, “La douleur des mots” (“Country of my skull”) en “Une Syllabe de Sang” van Antjie Krog; “Feu froid” (“Kouevuur”), “Outre-voix” (“oorblyfsel / voice over”) en “La femme dans le soleil” (’n keur uit sy gedigte) van Breyten Breytenbach. Van hierdie verse, asook onder andere vertalings van gedigte van Ingrid Jonker word in “Poésie d'Afrique du Sud” onder redaksie van Denis Hirson opgeneem. Hy vertaal ook werke van André P. Brink en Deon Meyer en vertalings uit Engels (Nadine Gordimer, Es’kia Mphahlele en J.M. Coetzee) en Nederlands (Adriaan van Dis).

Publikasies

Jaar	Publikasie
1975	A croque temps
1977	par 44 chemins
1990	Afrique australe
2010	Afrique du Sud
2017	136

Vertalings

Jaar	Publikasie
1976	Breyten Breytenbach – Feu froid
1984	Breyten Breytenbach - Métamophases
2004	Antjie Krog – Ni pillard, ni fuyard: Poèmes 1969–2003
	Antjie Krog – La douleur des mots
2009	Breyten Breytenbach – Outre-voix
2013	Antjie Krog – Une Syllabe de Sang
2015	Breyten Breytenbach – La femme dans le soleil
2016	Dominique Botha - Rivière fantôme
2016	Deon Meyer - En vrille
2020	Breyten Breytenbach - La main qui chante
2020	Deon Meyer - La Proie
2020	Antjie Krog - Messe pour une planète fragile
2021	Deon Meyer - La femme au manteau bleu

Bronne

Tydskrifte en Koerante

• De Vries, Willem “Lory Afrikaanse én Afrika-skrywers se deur na Frankryk” “Beeld” 29 Junie 2015
• Prinsloo, Koos “Afrikaans is die taal van die liefde” “De Kat” September 1985
• Steyn, Martine “Afrikaans vir Fransman ’n skoon lei” “By” 18 Januarie 2014
• Van Schalkwyk, Chérie “Mooi meisie het hom in Afrikaans laat dig” “Die Vaderland” 21 Februarie 1985

Resensies

Visier

• Brink, André P. “Rapport” 3 Februarie 1985
• Cloete, T.T. “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 23 no. 2, Mei 1985
• Grové, A.P. “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 25 no. 3, September 1985
• Le Roux, André “Die Burger” 31 Januarie 1985