Procyon
Procyon (ook bekend as Alpha Canis Minoris of α CMi) is die helderste ster in die sterrebeeld Klein Hond (Canis Minor). Dit lyk met die blote oog soos ’n enkele ster, die sewende helderste ster aan die naghemel met ’n skynbare helderheid van 0,34,[2] maar dit is eintlik ’n dubbelster. Dit bestaan uit ’n wit hoofreeksster van spektraaltipe F5 IV–V met die naam Procyon A en ’n dowwe witdwergmetgesel van spektraaltipe DA met die naam Procyon B.
| Procyon AB | ||||
| ||||
| Die posisie van Procyon. | ||||
| Sterrebeeld | Klein Hond | |||
| Bayer-naam | α Canis Minoris | |||
| Spektraaltipe | F5IV–V / DA | |||
| Soort | Dubbelster | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 07h 39m 18,1195s | |||
| Deklinasie | +05° 13′ 29,9552″ | |||
| Skynmagnitude (m) | 0,34 / 10,7 | |||
| Besonderhede | ||||
| Massa (M☉) | 1,42 / 0,6 | |||
| Radius (R☉) | 2 / 0,01 | |||
| Ligsterkte (L☉) | 6,93 / 0,00055 | |||
| Ouderdom (jaar) | 3 miljard | |||
| Temperatuur (K) | 6 530 / 7 740 | |||
| Afstand (ligjaar) | 11,46 | |||
| Eienskappe | ||||
| Veelvoudigheid | Dubbelster | |||
| Ander name | ||||
| Elgomaisa, Algomeysa, Antecanis, 10 Canis Minoris, GCTP 1805.00, HR 2943, BD+05°1739, HD 61421, LHS 233, GJ 280, HIP 37279, SAO 115756[1] | ||||
| ||||
Die rede dat dit so helder is, is sy nabyheid aan die Son; dit is volgens die Europese Ruimteagentskap se Hipparcos-satelliet[3][4] 11,46 ligjare[5] van die Son af en is dus een van ons naaste buursterre. Die naaste ster aan hom is Luyten se Ster, sowat 1,12 ligjare weg.
Stelsel
wysigProcyon A het ’n sterreklassifikasie van F5IV–V. Die oppervlaktemperatuur is sowat 6 530 kelvin[2] en daarom is dit ’n wit ster. Dit het ’n massa van 1,4 sonmassas, ’n radius van twee keer dié van die Son en ’n ligsterkte van 6,9 keer dié van die Son.[2][6] Dit is helder vir sy spektraalklas en dit dui daarop dat dit ’n subreus is wat byna al sy waterstof verbrand het.[2] Oor sowat 10 miljoen tot 100 miljoen jaar sou dit uitgedy het tot sowat 80 tot 150 keer sy huidige deursnee en sal dit ’n rooi of oranje kleur hê.
Procyon B is ’n witdwerg waarvan die bestaan reeds in 1844 voorspel is, lank voor dit in 1896 deur John Martin Schaeberle ontdek is.[7] Sy massa is 0,6 sonmassas en sy oppervlaktemperatuur 7 740 K. Die ster waaruit Procyon B ontstaan het, was sowat 2,5 sonmassas en dit het sowat 1,7 gigajaar gelede die einde van sy leeftyd bereik.[2]
Die gemiddelde afstand tussen die twee sterre is 15 AE, ’n bietjie minder as die afstand tussen die Son en Uranus.[8]
Name
wysigDie ster se Bayer-naam is "Alpha Canis Minoris". Die naam "Procyon" kom van die Griekse Προκύων Prokyon, "voor die hond", omdat dit voor die "Hondster", Sirius, uitbeweeg vanweë die Aarde se rotasie.
In 2016 het die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN) die naam "Procyon" vir die ster goedgekeur.[9]
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ "PROCYON AB -- Spectroscopic binary", SIMBAD (Centre de Données astronomiques de Strasbourg), http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=procyon, besoek op 2011-11-23
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Kervella, P. et al. (January 2004), "The diameter and evolutionary state of Procyon A. Multi-technique modeling using asteroseismic and interferometric constraints", Astronomy and Astrophysics 413 (1): 251–256, doi:10.1051/0004-6361:20031527, Bibcode: 2004A&A...413..251K
- ↑ Perryman, M. A. C.; Lindegren, L.; Kovalevsky, J.; et al. (July 1997), "The Hipparcos Catalogue", Astronomy and Astrophysics 323: L49–L52, Bibcode: 1997A&A...323L..49P
- ↑ Perryman, Michael (2010), The Making of History's Greatest Star Map, Heidelberg: Springer-Verlag, doi:10.1007/978-3-642-11602-5
- ↑ van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357, Bibcode: 2007A&A...474..653V
- ↑ Gatewood, G.; Han, I. (February 2006), "An Astrometric Study of Procyon", Astronomical Journal 131 (2): 1015–1021, doi:10.1086/498894, Bibcode: 2006AJ....131.1015G
- ↑ Burnham Jr., Robert (1978), Burnham's Celestial Handbook, 1, New York: Dover Publications Inc., p. 450, ISBN 0-486-23567-X
- ↑ Kaler, James B., "Procyon", Stars (University of Illinois), http://stars.astro.illinois.edu/sow/procyon.html, besoek op 2011-11-23
- ↑ "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" (PDF). Besoek op 28 Julie 2016.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Procyon.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
