Harry Kalmer

Harold (Harry) Kalmer (21 November 1956 – 26 Julie 2019) was 'n Suid-Afrikaanse skrywer.

Harry Kalmer
Harry Kalmer by Boekehuis boekwinkel in Auckland Park, Johannesburg, 13 Desember 2008
Gebore	Harold Kalmer 21 November 1956 Bellville
Sterf	26 Julie 2019
Beroep	Skrywer
Nasionaliteit	Suid-Afrikaner
Eggenoot	Sanpat Hattingh
Kinders	Daniël en Jana
Ouers	Johanna Christina Steyn Kenneth Laurence Kalmer

Lewe en werk

Harry Kalmer is op 21 November 1956 in die Hansa Kliniek in Bellville gebore en was die vierde kind van die familie. Sy pa is Kenneth Laurence Kalmer, 'n elektrotegniese ingenieur by die Spoorweë, en sy ma is Johanna Christina Steyn. Die gesin verhuis na die Leeuhof Spoorwegkamp waarna hulle in 1959 na Johannesburg verhuis.Harry gaan vanaf 1963 tot 1969 skool by Florida Laerskool en vanaf 1970 is hy by Florida Hoërskool, waar hy in 1974 matrikuleer. Hy wen die Redenaarsbeker en in 1973 skryf hy sy eerste toneelstuk. Hy studeer dan verder aan die Universiteit van Pretoria, waar hy in 1979 'n B.A.-graad behaal, met Afrikaans-Nederlands en Dramakunde as hoofvakke. Gedurende hierdie tyd gaan hy in 1978 na Amerika, waar hy die land per bus deurreis. In 1979 werk hy as 'n spoorwegklerk, terwyl hy deeltyds sy studie voltooi. Na sy twee jaar militêre diensplig, waar hy onder meer vir dertien maande as luitenant op die grens diens doen, keer hy in 1982 terug na die Spoorweë om vertaalwerk te doen.

Hy neem later in hierdie jaar drie maande se opgehoopte verlof en toer deur Europa saam met sy meisie, Sanpat Hattingh. In 1983 trou hy met Sanpat, 'n mode-ontwerper, en die egpaar het twee kinders, Daniël en Jana. In sy lewe werk hy onder meer as treindrywersassistent, spoorwegklerk, vertaler/leksikograaf, kopieskrywer, arbeider in Griekeland, skottelgoedwasser in Londen, blommeplukker in Cornwall en as dramaturg en dramaregisseur. Hy begin werk by Paton Tupper and Associates as junior kopieskrywer in 1984. In 1986 bedank hy sy werk en neem 'n lang reis deur Europa saam met sy vrou, waar hulle onder andere vir 'n ruk in 'n klein dorpie in die suide van Italië bly en daar oorwinter. Met sy terugkeer na Suid-Afrika in 1987 aanvaar hy 'n betrekking in die advertensiewêreld en doen hierna werk vir onder andere Words and Magic, terwyl hy ook as senior lektor klasgee by AAA School of Advertising. Vanaf 1991 is hy vryskutskrywer en hy spits hom in hierdie tyd toenemend toe op die teater. Periodiek bied hy sy eie skryfkursus aan, onder andere by skole.

Vir sy reklamekopieskryf wen hy verskeie toekennings, onder andere in 2001 'n Pendoring-toekenning vir sy advertensie van Bic-aanstekers, waarmee hy ook 'n oorsese studiereis losslaan. Ander Pendorings wat hy verower is in 1995 en 1996, wanneer hy die wenner is van die tydskrifte- en kleinhandelafdeling. Hy gebruik die prysgeld vir 'n besoek aan Sri Lanka. Vir Rapport behartig hy 'n gereelde rubriek oor Vlieger, 'n karakter uit die laaste jare van apartheid, wat die lewe en kwessies van daardie veelbewoë tyd uitbeeld. In 2014 word hy benoem vir 'n ATKV-Mediaveertjie in die kunste-afdeling vir sy artikel “42 twiets aan Johannes Kerkorrel”, wat in Rapport se My Tyd-tydskrif verskyn het.

By die Universiteit van Stellenbosch skryf hy in 2010 in vir 'n M.A.-graad in skeppende skryfwerk, onder leiding van Marlene van Niekerk, wat hy in 2014 verwerf. Sy proefskrif handel oor die uitbeelding van Afrikaners in Johannesburg in Totius se “Trekkerswee” (1915), Karel Schoeman se “Spiraal” (1968) en P.G. du Plessis se “Siener in die suburbs” (1971). Die roman “ 'n Duisend stories oor Johannesburg” word ook vir hierdie kursus geskryf. Tydens sy dood het hy in Observatory in Johannesburg gewoon.

Skryfwerk

Prosa

Op skool skryf hy twee dramas wat nooit opgevoer is nie en later skryf hy kortverhale vir Die Huisgenoot wat nooit gepubliseer is nie. Sy eerste gepubliseerde werk, die kortverhaal “Die man wat deur 'n opblaasmatras vermoor is”, verskyn in Mei 1982 in Tydskrif vir Letterkunde en tussen 1983 en 1986 publiseer hy verdere verhale in Tydskrif vir Letterkunde en ook 'n aantal kortverhale in Stet. Meeste van sy gepubliseerde werk is prosa. Hy debuteer met “Die waarheid en ander stories”, waarin hy betrokke kortverhale bundel, met die politieke situasie telkens as agtergrond en mense wat nie inpas nie as hoofkarakters. Die lyding van individue word uitgebeeld in terme van mislukte verhoudings, verminking, selfdood en dood, met sommige van die verhale wat aansluit by die grensverhaal en die trauma daaraan verbonde. “Die waarheid” is die verhaal van Tienks ('n anti-apartheid aktivis) en Charl. Hulle ontmoet mekaar in 1977 wanneer Charl 'n student is en hy die haglike toestande in die Thornhill-plakkerskamp buite Port Elizabeth ontdek. Tienks is van mening dat die hele bestaan in Suid-Afrika 'n leuen is en dat die gemeenskap 'n leuen lewe. In so 'n toestand is die enigste regte keuse om nee te sê vir die leuen en die regering wat die land en sy mense verneuk. Tydens sy diensplig verloor Charl en Tienks kontak en hy trou later met Sarah. Hulle gaan Lesotho toe, waar hulle uitvind dat Tienks se huis jare gelede deur veiligheidspolisie verwoes is en dat sy doodgeskiet is. “Groceries – 56 stories oor huishoudelike produkte” is 'n bundel kortverhale met temas oor die hele spektrum van situasies waarmee Suid-Afrikaners kan identifiseer. Die agtergrond wissel van 'n afgeleë sendingstasie vroeg in die twintigste eeu tot in die woonstel van 'n ontheemde 2lste eeuse Afrikaner in die koue vreemde. Die stories handel oor oumas, kindwees, huweliksprobleme, misdaad en familie oorsee. Al die stories is geïllustreer en gebruik 'n item uit die inkopiesak om die leser te betower en weg te voer na hierdie realiteite. Sy kortverhale word gereeld in versamelbundels opgeneem, soos in “Vuurslag”, “Forces’ favourites”, “Eeu” en “Vonkfiksie”.

“X-Ray Visagie en die Vingers van God” is 'n postmodernistiese roman wat in die jaar 1982 in Suid-Afrika gesitueer is, waar 'n gemilitariseerde lewenshouding die botoon voer. Jamaican Rumba het pas die July gewen. Apartheid vier hoogty en die paaie van Suid-Afrika wemel van Cortinas en Datsuns. X-Ray Visagie, die televisie-vasvrakampioen, word een oggend wakker en ontdek dat sy vriende, Suzette Thompson en Daan Fourie, die wapen opgeneem het. As lede van Die Vinger van God oefen hulle die reg tot direkte demokratiese geweld uit. Tydens die finale rondte van 'n televisie-vasvrakompetisie word X-Ray voor 500 000 kykers ontvoer en beleef hy dinge wat hy eerder sou wou vermy. Die aksie lei tot meeste van die lede van Vingers van God se uitwissing, waarna 'n tweede groep, Vriende van die Vingers van God, ontstaan. Die speurder Barries Barnard probeer om sin te maak van die gebeure. Die bonte verskeidenheid karakters en die absurde geweldsituasies waarby hulle betrokke raak, maak die boek soos 'n tekenprent in woorde en is daarop gemik om die sensasionele aard van die samelewing te parodieer. Hierdie boek word in Engels vertaal as “Killing Afrikaners”, maar die oorsese mark vind die boek te Suid-Afrikaans. In “Kniediep” verwys die titel na hoe groot die moeilikheid is. Dit is die tweede Barries Barnard-speurverhaal. 'n Suksesvolle sakeman uit stoere Afrikaner afkoms (Strijdom Benadé) probeer die moordenaar van die meisie (Tash) wat hy help grootmaak het, vastrek. Die gebeure in die verhaal strek oor slegs een week, met terugflitse om die karakters en die samelewing beter te belig. So wissel die verteller se weergawe tussen die hede en sy besoeke aan New York in die verlede. Die verhaal neem allerhande onverwagte wendinge en eindelik is die afloop nie wat die hoofkarakter wou hê nie.

Die novelle “Die man met die dertien kinders” is 'n soort moderne sprokie wat begin met Jos Goosens wat vir Mathilda 'n sjokolade op 'n Griekse eiland koop, terwyl dertien bootjies onder die volmaan op die Middellandse See wieg. Dit eindig met Jos en Mathilda en hul dertien kinders op 'n plaas in die Bosveld, waar Jos ten spyte van 'n lewe van mislukkings, rampe, verspeelde kanse en dronkenskap weer kan begin droom. Om vir sy (veelrassige) gesin te kan sorg, moet Jos diep in eie boesem delf en sodoende met sy Afrikaner agtergrond en die geweld, rassisme en paranoia daarin afreken. Die problematiese verhouding tussen Jos en Mathilda sorg ook vir vermaaklike kommentaar op familie en gemeenskap. Kalmer verwerk hierdie roman vir die radio en dit word in 2014 as radiodrama oor Radiosondergrense uitgesaai.

“Briewe aan 'n rooi dak” word aanvanklik as drama opgevoer in die vorm van dramatiese monoloog en wen in 2003 die Anglo-Aardklop Smeltkroes-prys vir die beste nuwe inheemse drama. Die drama word verfilm, op KykNet uitgesaai en op DVD vrygestel. Dit is die verhaal van Magdaleen Otto, 'n ouer wordende vrou wat uit eensaamheid briewe aan die bure se rooi dak skryf. In die briewe kom haar lewensverhaal na vore en word die toenemende eensaamheid van 'n ou mens op aangrypende wyse vergestalt, met slegs herinneringe as geselskap en onvervulde verlangens as dryfveer. Sy kom eindelik gewelddadig aan haar einde. Hierdie is 'n bibliofiele uitgawe wat hy self uitgee, met handgeskrewe briewe in koeverte saamgebundel. “En die lekkerste deel van dood wees” is 'n roman waarin die verhaal vertel word deur die vyf karakters. Die eerste gedeelte is “Briewe aan 'n rooi dak”, wat die verhaal van Magdalena Otto vertel. Die tweede gedeelte, “Wolke”, is uittreksels uit die dagboek van Wolke Otto, Magdalena se kleindogter wat hoofsaaklik in Amerika by haar ma groot geword het. Hierdie gedeelte verwerk Kalmer later in 'n selfstandige toneelstuk. In “Hoorsê” neem hy die transkripsie van 'n kassetopname van die bekentenis en lewensverhaal van Basil Apolis op, wat vir Magdalena Otto vermoor het. Die vierde afdeling is die verjaardagbriewe van Kobus (Magdalena se seun) aan sy dogter Wolke of Camilla. Die laaste deel is die bydrae van Isak Otto, Magdalena se oorlede man en Kobus se pa, wat anderkant die graf sy verhaal vertel en lig werp op gebeure in die verlede en selfs 'n toekomsvisie gee. Die vyf dele skakel in mekaar en belig die ander gedeeltes, sodat die misverstande in die verhoudings opgeklaar word en die menslikheid van die karakters na vore tree. Musiek is die bindingselement, want Kobus is 'n suksesvolle musikant, Wolke volg in sy voetspore en Magdalena se desperate vashou aan haar kleindogter se CD, “Cloud music”, kos eindelik haar dood. Die dokumentêre aard van die roman verhoog die gevoel van objektiwiteit maar ook afstand en dit is uiteindelik vir Isak die lekkerste deel van dood wees, dat hy sy Magdalena weer kan sien sonder die front wat beide in hulle huwelik aan die ander voorgehou het. In 2007 word “En die lekkerste deel van dood wees” bekroon met die tweede plek in die Sanlam Groot Romanwedstryd.

Die manuskrip van “ 'n Duisend stories oor Johannesburg” is in 2012 op die kortlys by die toekenning van die pryse vir NB-Uitgewers se Groot Romanwedstryd. Hierdie boek is 'n ruimtelik-historiese besinning oor Johannesburg met insidente wat strek van 1886 tot 2008. Die hoofkarakter Zweig van Niekerk keer terug na Johannesburg na dekades in die buiteland, om 'n toespraak oor sy argitektoniese nalatenskap te gee. Die besoek word 'n pelgrimstog op soek na die verlore Johannesburg wat hom en sy oorlede Indiër-vrou in die sestigerjare verstoot en uitgewerp het. In sy afwesigheid het die stad onherkenbaar verander. Dit is nou 'n stad vol immigrante soos New York en Lagos, waar almal van iewers anders af kom. Wat eens 'n trotse sentrale sakegebied was, word nou oorstroom met sypaadjiestalletjies wat plastiekware en geheuestokkies uit China verkoop. In kontemporêre Belgravia, die vervalle Johannesburgse woonbuurt net oos van Jeppestown, het die amateurdigter Bosman Hiemstra die spoggerige boetiekhotel Mei Villa begin. Die gaste van die hotel het elkeen 'n storie om te vertel, net soos die ander mense met wie Zweig kontak het. Hierdie stories strek vanaf die goudstormloop, deur die konsentrasiekamp in Turffontein tydens die Anglo-Boereoorlog, tot by die xenofobiese geweld in die townships in 2008. Die karakters en gebeure is 'n refleksie van die mikrokosmos van Johannesburg vandag, waarin die stad se komplekse aard en karakter uitgebeeld word. Daar is die straatrowers, die slagoffer van xenofobie wat gered word deur die nuuskameraman wat ook 'n gas is, die Chinese Suid-Afrikaner wat Tai Chi doen, maar bowenal veroorsaak Bosman Hiemstra se ingewikkelde persoonlike lewe elke keer 'n verdere draai in die storie. Eindelik besef die leser dat Johannesburg vandag steeds wesenlik dieselfde plek is as wat dit gedurende die tyd van die goudstormloop was. Die disparate stories en karakters word op vernuftige wyse saamgetrek om 'n mosaïek te vorm wat 'n prentjie skep van die polsende stad Johannesburg met sy vele kontraste tussen armoede en oorvloed, haat en empatie, sukses en mislukking. Hierdie boek is in 2015 op die kortlys vir die toekenning van die Universiteit van Johannesburg-prys, die W.A. Hofmeyr-prys, die ATKV-Prosaprys en die KykNet-Rapportpryse vir fiksie en in die rolprentafdeling.

Vir die My tyd bylae in Rapport skryf Harry die gereelde rubriek oor Vlieger, wat in die sewentigerjare afspeel. Vlieger raak tot sy ouers se ontsteltenis verlief op 'n Portugese meisie, gaan weermag toe en wroeg oor die moeilike tyd tussen kind- en manwees. Hy kry sy naam wanneer sy bal op die treinspoor beland waar die Bloutrein se buffer hom so op sy agterwêreld tref dat hy met 'n wye boog deur die lug trek, sonder om ernstige beserings op te doen. Hierdie bekoorlike verhale oor die lewe in Suid-Afrika in die sewentigerjare word gepubliseer in “Vlieger en die gevare van die close dance”. Die skrywer het die vermoë om fyn detail te verskaf en hierdie verhale word terselfdertyd die verhaal van die grootwordjare en geestestoestand van die jong wit mense van daardie tyd.

Drama

Meer as twintig van sy verhoogdramas is reeds vanaf 1984 opgevoer. “Bloed in die strate (176 interviews for television)” word in 1984 deur TRUK opgevoer en in 1985 in die Markteater, terwyl hy in 1984 ook “Piet Joubert en die Boer War Show” en “Die val van Pretoria” skryf. “Piet Joubert and the Boer War Show” is 'n naaswenner van die jaarlikse Amstel Toekennings vir Inheemse Teater, terwyl “Die val van Pretoria” 'n finalis is in die SAKRUK toekennings. In 1986 word “Hartland” in die Baxterteater in Kaapstad opgevoer en in 1988 voer TRUK “Die oë van hulle wit” en in 1989 “Antjie Somers and I” op. “Antjie Somers and I” het as karakters 'n aantal vroue in 'n Mayfair-kommune, waarin die dramaturg elkeen se lewe en verhoudings belig en aan elkeen 'n eie identiteit gee. Hulle behou egter terselfdertyd hulle identiteit as lid van die groep. Die titel verwys na die karakter Kat, wat 'n skrywer is en gereeld dialoog voer met Antjie Somers, 'n karakter in haar boeke. “Antjie Somers and I” wen in 1990 die Dawie Malan/Dalro toekenning vir die beste nuwe Suid-Afrikaanse toneelstuk. TRUK is in 1991 verantwoordelik vir die opvoering van “Watercolour days”, 'n satiriese kyk op die lewens van 'n verbrokkelende middelklasgesin. Hierdie drama verwerk Kalmer ook as draaiboek vir verfilming, maar laat vaar later die projek. “They say heaven is like TV” word in 1992 deur TRUK opgevoer en die opvoering verower 'n Vita Potpourri-prys.

Sy eerste kabaret, “The secret of my excess” word in 1992 deur Lynn Joffe opgevoer onder sy regie. In 1995 beleef “Frida Kahlo’s eyes” meer as honderd opvoerings in nege teaters nadat dit by die Grahamstad Nasionale Kunstefees gedebuteer het. Deur die oë kry mens toegang tot die siel en hy verweef in hierdie drama die vrese en liefdes van Rosa ('n radio-omroeper), haar suster Trish en die Meksikaanse kunstenaar Frida Kahlo. In 1996 word “Sleeping with Alice” by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (KKNK) opgevoer. Hy verwerk Marita van der Vyver se roman “Die dinge van 'n kind” vir die verhoog en dit word in 1998 by die KKNK, die Grahamstadse Nasionale Kunstefees en by die Kleinteater in Pretoria opgevoer. Sy roman “Die man met dertien kinders” verwerk hy ook vir die verhoog en dit word in 1999 by die KKNK opgevoer en onderneem daarna 'n landwye toer. Hierdie produksie word benoem vir vier ENB-Vita-pryse, waarna dit later ook vir die radio verwerk en uitgesaai word. By Aardklop in 2003 word twee van sy dramas op die planke gebring, naamlik “Die Bitterbek Blues of Ben (Die Breker) Baartman” en “Briewe aan 'n rooi dak”. “Die Bitterbek Blues of Ben (Die Breker) Baartman” handel oor 'n rofstoeier wat in 'n koma verval en veertien jaar later eers wakker word. Hy word dan gekonfronteer met die massiewe veranderings wat die nuwe Suid-Afrika gebring het. “Briewe aan 'n rooi dak” word aanvanklik as drama opgevoer in die vorm van dramatiese monoloog en wen in 2003 die Anglo-Aardklop Smeltkroes-prys vir die beste nuwe inheemse drama. Die drama word verfilm, op KykNet uitgesaai en op DVD vrygestel. Dit is die verhaal van Magdaleen Otto, 'n ouer wordende vrou wat uit eensaamheid briewe aan die bure se rooi dak skryf. In die briewe kom haar lewensverhaal na vore en word die toenemende eensaamheid van 'n ou mens op aangrypende wyse vergestalt, met slegs herinneringe as geselskap en onvervulde verlangens as dryfveer. Die weerloosheid van die ou mens (Fisies sowel as emosioneel) word ook belig. Sy kom eindelik gewelddadig aan haar einde.

In “Oor die berge” (wat in 2004 debuteer by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees) raak 'n pa en sy gestremde seun op dieselfde vrou verlief. In 2004 word hy gevra om 'n spesiale toneelstuk te skryf om die Pendoring-reklamewedstryd se tiende verjaardag te vier en “Wie is Spek Harmse en waarom skryf hy Afrikaanse advertensies?” sien die lig en word onder andere by die Aardklop-Kunstefees opgevoer. Hierin verower die Afrikaanse kopieskrywer Spek Harmse 'n Pendoring-toekenning, maar word die volgende oggend afgedank. Hy gaan na sy eks-vrou se strandhuis, waar sy seun by hom aansluit en die jong joernalis Lizanka 'n onderhoud met hom kom voer oor sy Pendoring-toekenning. Die drama ondersoek Afrikaans as taal en kommunikasiemiddel, maar ook verhoudings en die aard daarvan. Hierdie drama word verfilm, op televisie uitgesaai en later op DVD vrygestel. Die bekende akteur Frank Opperman vertolk die rolle in die eenmanvertonings “Meneer de Beer” en “25 Vrouens”. “Meneer de Beer” debuteer in 2005 by die Innibosfees op Nelspruit, waarna dit by verskeie ander feeste opgevoer word. Die karakter is 'n gefrustreerde onderwyser uit die ou Suid-Afrika, wat sy herinneringe met die gehoor deel. Op die oog af is hy bombasties, arrogant en 'n bietjie simpel (tipies van die onderwysers wat ons uit ons skooljare onthou) maar die lewe het hom ook nie altyd so goed behandel nie. Hierdie drama word verfilm, op televisie uitgesaai en op DVD vrygestel. “25 Vrouens” vertel die lewensverhaal van 'n man wat op troue staan met sy 26e vrou en het in 2003 by Aardklop gedebuteer. Hierdie drama word in 2004 vir die televisie verfilm, deur M-Net uitgesaai en later op DVD vrygestel. “Die vloek van die strandjutwolf” word ook opgevoer.

Die toneelstuk “Wolke”, wat in 2007 by Aardklop opgevoer word, is 'n verwerking van 'n gedeelte van sy roman “En die lekkerste deel van dood wees”. “Parkamampoer”, waarin die immigrasietema aangeraak word met 'n Suid-Afrikaner wat in Kanada woon as hoofkarakter, maak sy buiging in 2009 by Aardklop. Hy skryf ook die drama “Unwined” en verder skryf hy vir televisiereekse soos “Isidingo”, “Binnelanders” en “Diver down”. Vir die My tyd bylae in Rapport skryf hy die gereelde rubriek oor Vlieger, wat in die sewentigerjare afspeel. Vlieger raak tot sy ouers se ontsteltenis verlief raak op 'n Portugese meisie, gaan army toe en wroeg oor die moeilike tyd tussen kind- en manwees. Hierdie rubriek is so gewild dat hy in 2011 op versoek van Woordfees op Stellenbosch Vlieger as verhoogstuk verwerk onder die titel “Vlieger Unplugged”. Die produksie is 'n kombinasie van voorlesings en voordrag en maak gebruik van 'n volledige klankbaan en videomateriaal om die gebeure te belig.

“Die Bram Fischer wals” debuteer in 2012 in Bloemfontein. Die stuk speel af in die Pretoria Sentraal-gevangenis, waar Bram Fischer lewenslange tronkstraf uitdien nadat hy daaraan skuldig bevind is dat hy die kommunisme bevorder het en saamgesweer het om die regering omver te werp. Die drama beeld Bram Fischer se lewe uit op geskakeerde manier, sodat nie net sy politieke ideale en sienswyses nie, maar ook sy menslikheid en Afrikanerskap belig word. Die Engelse weergawe van hierdie drama, “The Bram Fischer Waltz”, word in 2013 by die Grahamstad Nasionale Kunstefees opgevoer, waar dit 'n Silver Ovation-toekenning ontvang en in 2014 word dit bekroon met 'n Adelaide Tambo-prys vir menseregte in die kunste.

Eerbewyse

Harry Kalmer verower meer as veertig plaaslike en internasionale reklametoekennings en die Pendoring-toekenning wat hy in 2001 vir Afrikaanse advertensies wen, stel hom in staat om Sri Lanka te besoek.

Publikasies

1989

• Die waarheid en ander stories

1993

• X-Ray Visagie en die Vingers van God

1998

• Die man met die dertien kinders

• Kniediep

2005

• Briewe aan 'n rooi dak

2006

• Groceries – 56 stories oor huishoudelike produkte

2007

• En die lekkerste deel van dood wees

2012

• Vlieger en die gevare van die close dance

2020

• In 'n land sonder voëls

Ander verwysings

• Burger, Kobus “Twee Kalmer-stukke nou in Pta.” “Beeld” 18 Julie 2002
• Erasmus, Elfra “Die man met die 500 handgemaakte boeke” “Beeld” 30 November 2005
• Floris, Jo-Ann “Hy mág nie stiller, Kalmer wees” “Naweek-Beeld” 23 September 2006
• Kalmer, Harry “Dertien blou koeverte” “Insig” Januarie/Februarie 2006
• Kalmer, Harry “’n Armlengte van my hart af” “Boeke-Insig” no. 1 Lente 2007
• Kalmer, Harry en Murray-Theron, Erika “Twee wenners” “Boeke-Insig” No. 3 Herfs 2008
• Kalmer, Harry “John Steinbeck praat met Harry Kalmer” “Rapport” 6 April 2008
• Kalmer, Harry “Bram se lewe meer as ‘snot-en-trane’” “Rapport” 22 Julie 2012
• Kalmer, Harry “Kappertjies en die geel van onthou” “Rapport” 2 Desember 2012
• Liebenberg, Ian “‘Foxtrot van die vleiseters’ van Eben Venter en ‘X-Ray Visagie en die Vingers van God’ deur Harry Kalmer” “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 32 no. 4, November 1994
• Marais, Annemarie “Nóg 'n deur gaan oop” “Rapport” 2 Desember 2007
• Nieuwoudt, Stephanie “Kalmer se ‘stil’ roman kry 'n tweede lewe” “Plus” 25 Julie 2000
• Nieuwoudt, Stephanie “Skryf, skottelgoed en ander stories” “Naweek-Beeld” 1 September 2001
• Stehle, Rudolf “Prys vir Kalmer 'n bonus” “Beeld” 20 Julie 2013
• Van den Berg, Marzanne “Hy is nie Vlieger nie, maar hulle deel wêrelde” “Beeld” 5 Oktober 2011
• Van der Merwe, Elna “Stories uit 'n winkeltrollie” “Insig” Maart 2007
• Van Vuuren, Marthinus “Kalmer hoop bundel laat mense kortverhale herontdek” “Beeld” 30 September 2006
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
• Springbokboeke: http://www.springbokboeke.co.za/html/skrywers.html