Herbert Kitchener

Britse soldaat

Horatio Herbert Kitchener (24 Junie 1850, Ballylongford, Kerry, Ierland - 5 Junie 1916) was 'n Britse soldaat. Kitchener was berug vir sy Verskroeideaardebeleid gedurende die Tweede Vryheidsoorlog. Hy was die Minister van Oorlog tydens die Eerste Wêreldoorlog.

Horatio Herbert Kitchener
Herbert Kitchener

Geboortedatum 24 Junie 1850
Geboorteplek Ballylongford, County Kerry, Ierland
Sterfdatum 5 Junie 1916 (65 jaar oud)
Sterfplek HMS Hampshire, wes van die Orkney-eilande, Skotland
Lojaliteit Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
Diens/Tak Britse leër
Jare in diens 1871–1916
Rang Veldmaarskalk
Veldslae/oorloë Frans-Duitse Oorlog
Mahdiste-opstand
  • Slag van Ferkeh
  • Slag van Atbara
  • Slag van Omdoerman

Tweede Vryheidsoorlog

Eerste Wêreldoorlog

Toekennings Knight of the Garter
Knight of the Order of St Patrick
Knight Grand Cross of the Order of the Bath
Member of the Order of Merit
Knight Grand Commander of the Order of the Star of India
Knight Grand Cross of the Order of St Michael and St George
Knight Grand Commander of the Order of the Indian Empire
Ander werk Britse Konsul-generaal in Egipte (1911–1914)
Britse Staatssekretaris vir Oorlog (1914–1916)

Kitchener is in die Suid-Afrikaanse geskiedenis bekend vanweë die "verskroeide aarde"- beleid wat hy as bevelhebber van die Britse magte tydens die Anglo-Boereoorlog toegepas het. Hy het naam gemaak in Egipte en die Soedan en was ten tyde van sy dood die Britse minister van oorlog. Nadat hy sy offisiersopleiding aan die Royal Military Academy in Woolwich ontvang het doen hy diens in Palestina en Ciprus totdat hy in 1882 as onderbevelvoerder na Egipte en die Soedan gestuur is.

In 1886 is hy aangestel as goewerneur van die Britse gebiede langs die Rooi See en in 1892 het hy opperbevelhebber van die Egiptiese leer geword. Met die beroemde Slag van Omdoerman op 2 September 1898 het hy die mag van die separatistiese Mahdi finaal gebreek en Khartoem ingerig as setel van die Anglo-Egiptiese bewind in die Soedan. Later in dieselfde jaar het hy 'n sleutelrol gespeel in die Fasjoda-insident, toe Frankryk groot dele van die Soedan wou annekseer maar deur Brittanje voorgespring is. Uit erkentlikheid vir sy aandeel in die vestiging van die Britse bewind in die Midde-Ooste is Kitchener tot die adelstand verhef en het hy bekend geword as Kitchener van Khartoem.

In Desember 1899 is Kitchener as stafhoof van lord Roberts se magte in Suid-Afrika aangestel. Roberts het wye magte aan hom toegeken en tydens die veldtog teen generaal Piet Cronje by Paardeberg het Kitchener as bevelhebber waargeneem. Sy gebrekkige ervaring in die aanvoering van 'n groot leër het tydens die operasie duidelik geblyk. Boonop was die strategie van frontaanvalle wat hy in Egipte en die Soedan met groot welslae toegepas het, nie vir toestande in Suid-Afrika geskik nie. In September 1900 het hy Roberts nietemin as opperbevelhebber van die Britse magte in Suid-Afrika opgevolg.

Kitchener het spoedig ondervind dat die oorlog - anders as wat hy en Roberts gemeen het - allesbehalwe verby was. Die Boere het deur guerrillakrygstaktiek heftig weerstand gebied. Kitchener het sy strategie aangepas deur 'n uitgebreide stelsel van blokhuise deur die hele land te laat oprig, 'n beleid van stelselmatige verwoesting van plase te voer en konsentrasiekampe te laat oprig waarin alle nie-strydende mans, vroue en kinders byeengebring is. Hiermee saam het hy uitgebreide dryfjagte georganiseer in 'n poging om die verspreide Boerekommando's in te sluit.

Hoewel hierdie strategie hom heftige kritiek op die hals gehaal het, het dit op die duur die gewenste uitwerking gehad. Op 31 Mei 1902 het Kitchener saam met lord Milner die Vrede van Vereeniging as verteenwoordiger van Brittanje onderteken. Tydens die voorafgaande vredesonderhandelings het Kitchener, tot groot ontsteltenis van Milner, heelwat simpatie met die Boereleiers getoon. Na die beëindiging van die Anglo-Boereoorlog het Kitchener 'n burggraafskap ontvang en die opperbevel van die Britse magte in Indië oorgeneem. Tussen 1911 en 1914 was hy prokonsul van Egipte en Soedan. Teen sy sin is hy gedurende die Eerste Wêreldoorlog in die Britse oorlogskabinet opgeneem as minister van oorlog. Hy het op 5 Junie 1916 gesterf toe die skip waarmee hy op 'n sending na Rusland was, HMS Hampshire, deur 'n Duitse seemyn gekelder is. Ten tyde van sy dood was hy 'n veldmaarskalk met 'n graafskap.

Vroeë loopbaan wysig

Hy sluit aan by die Royal Engineers by die Militêre Akedemie, Woolwich in 1867. Sy militêre loopbaan begin in erns in 1882 in Egipte en Soedan. In 1886 word hy aangestel as Goewerneur-generaal van die Oostelike Soedan en in 1892 as opperbevelvoerder van die Egiptiese magte. In 1898 behaal hy 'n oorwinning oor die Soedan.

Tweede Vryheidsoorlog wysig

Hy word aangestel as stafhoof vir Lord Roberts in 1899 in Suid-Afrika en in 1900 volg hy lord Roberts op en word aangestel as opperbevelvoerder in Suid-Afrika. Hy begin die Verskroeideaardebeleid en ook die blokhuisstelsel. Na baie terugslae wen hy die oorlog met die Vrede van Vereeniging in 1902.

Eerste Wêreldoorlog wysig

Hy word aangestel as die Minister van Oorlog in 1914 en werf 3,000,000 vrywillige manskappe voordat verpligte diensplig ingestel word. Hy sterf in 1916 tydens 'n besoek na Rusland toe die HMS Hampshire 'n seemyn tref en sink, noord van Skotland.

Bronne wysig

  • Rosenthal, Eric (red.). Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Londen en New York: Frederick Warne & Kie Bpk.
  • Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409559 band