Hors d'oeuvre

voorgereg in Franse kookkuns

'n Hors d'oeuvre (Franse spelling: hors-d'œuvre, Franse uitspraak: ɔʁ dœvʁ) of voorgereg is 'n klein dis wat in die Europese kookkuns voor 'n hoofmaaltyd bedien word[1]. Sommige hors d'oeuvres word koud bedien en ander warm. Hors d'oeuvres word soms ook aan tafel bedien as deel van die hoofgereg of voordat gaste hul sitplekke inneem, soos bv. tydens 'n funksie of skemerkelkiepartytjie. Hors d'oeuvres is voorheen ook tussendeur geregte bedien.[2]

'n Dis bestaande uit mozzarellakaas, olywe en songedroogde tamaties, bedien saam met verskillende vleissnitte.

'n Hors d'oeuvre is tipies kleiner as die hoofgereg en word dikwels as vingerete bedien.[3]

Etimologie wysig

Hors-d'œuvre in Frans beteken letterlik "buite die werk"—dit wil sê, "nie deel van die gebruiklike geregte van 'n maaltyd nie." In die praktyk is dit 'n dis wat as versnappering dien of wat verband hou met die hoofgereg.[4][5] Die Franse spelling van die woord is in beide die enkelvoud en meervoud soortgelyk aan mekaar.

Hors d'oeuvre staan ook bekend as die voorgereg of entrée.

Oorsprong wysig

 
'n Skinkbord van canapés, 'n tipe vorm van hors d'oeuvres, tydens 'n skemerkelkiepartytjie

'n Klein aantal koshistorici glo dat die tradisie moontlik in Rusland begin het, waar klein versnaperinge vis, kaviaar en vleis 'n algemene verskynsel was na lang reise. Die moontlikheid bestaan egter dat die gebruik in China ontstaan het, met Chinese wat moontlik deur die Steppe na Rusland, Skandinawië, Frankryk en ander Europese lande gereis het. Die tradisie het moontlik Italië, Griekeland en die Balkan-nasies by wyse van kontak met Rusland of Persië bereik. Trouens, verskeie skynbaar unieke en nasionale gebruike hou verband met mekaar, soos bv. die Sweedse smörgåsbord, Russiese zakoeska, Libanese mezze en Italiaanse antipasto. Gedurende die Romeinse periode was die gebruik tydens maaltye om twee hoofgeregte te benut wat voor die tyd aangevul is met klein hoeveelhede vis, groente, kaas, olywe en selfs opgestopte relmuise (in Engels edible dormouse)[6][7] Dit is aan die begin van die ete wat bekend gestaan het as gustatio of promulsis bedien. Die Grieke het die voorgereg propoma genoem.[8]

Verdere leeswerk wysig

  • "Bon Appetit's Guide to Modern Hors d'Oeuvres". Bon Appétit. 4 Oktober 2012. Besoek op 21 Desember 2015.

Verwysings wysig

  1. Maurice Waite (9 Mei 2013). Pocket Oxford English Dictionary. Oxford University Press. p. 439. ISBN 978-0-19-966615-7.
  2. Oxford English Dictionary, First Edition, 1899 s.v.
  3. "hors d'oeuvre – definition of hors d'oeuvre in English from the Oxford English Dictionary". oxforddictionaries.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2015. Besoek op 18 Maart 2015.
  4. Dhirendra Verma (1999). Word Origins. Sterling Publishers Pvt. Ltd. p. 140. ISBN 978-81-207-1930-9.
  5. John Ayto (1 Januarie 2009). Word Origins. A&C Black. p. 496. ISBN 978-1-4081-0160-5.
  6. Die eetbare relmuis (relmuis=Nederlands) oftewel vet relmuis (wetenskaplike naam – Glis glis) is 'n relmuis en die enigste lewende spesie in die genus Glis wat in die grootste deel van Wes-Europa aangetref word. Die naam kom van die Romeine, wat dit as lekkerny geëet het.
  7. Libby O Connell (11 November 2014). The American Plate: A Culinary History in 100 Bites. Sourcebooks. p. 279. ISBN 978-1-4926-0303-0.
  8. Smith 2003, p. 27.

Eksterne skakels wysig