Jack Brabham

Sir John Arthur Brabham [AO OBE] (2 April 1926 – 19 Mei 2014) was 'n Australiese renjaer en Formule Een Wêreldkampioen in 1959, 1960 en 1966. Hy was 'n stigter van die Brabham-renspan en renmotorbouer wat sy naam gedra het.

Jack Brabham in 1966

Brabham nadat hy die 1966 Nederlandse Grand Prix op Zandvoort gewen het.

Vroeë lewe

John Arthur 'Jack' Brabham is gebore op 2 April 1926 in Hurstville, Nieu-Suid-Wallis, toe 'n pendeldorp buite Sydney. Brabham was van kleins af by motors en werktuigkundiges betrokke. Op die ouderdom van 12 het hy geleer om die gesinsmotor en die vragmotors van sy pa se kruideniersonderneming te bestuur. Brabham was op tegniese kollege en het in metaalwerk, skrynwerk en tegniese tekene gestudeer.

Brabham by die 1965 Duitse Grand Prix by die Nürburgring.

Renloopbaan

Brabham het begin jaag nadat 'n Amerikaanse vriend, Johnny Schonberg, hom oorreed het om na 'n dwergmotorren te kyk. Midget-renne was 'n kategorie vir klein oopwielmotors wat op grondovale jaag. Dit was gewild in Australië en het skares van tot 40 000 gelok. Brabham wou nie graag jaag nie, omdat hy oortuig was dat die bestuurders "almal mal was", maar hy het ingestem om 'n motor saam met Schonberg te bou.

Formule 1-loopbaan

Brabham het sy Formule 1-debuut in 1955 by die Britse Grand Prix gemaak. Hy het daardie wedren in 'n Maserati gery. In 1956 het hy na die Cooper Car Company-span verhuis en die 1959 en 1960 Wêreldkampioen in 'n Cooper-motor wat deur Coventry-Climax-enjins aangedryf is, gewen.

Brabham BT18-Honda van die tipe waarmee Jack Brabham Formule 2 in 1966 oorheers het.

Brabham in die motor voor die 1966 Nederlandse Grand Prix op Zandvoort.

In 1961 het Brabham saam met Ron Tauranac die Brabham-span (amptelik Motor Racing Developments Ltd.) gestig. In daardie jaar is die reël pas ingestel dat die enjin van 'n Formule 1-motor 'n maksimum kapasiteit van 1500cc moes hê. Hierdie reël het aanvanklik sleg vir Brabham uitgedraai en hy kon nie 'n enkele ren met sy motor gewen nie. In 1964 het Dan Gurney die Brabham-span se eerste oorwinning behaal.

Toe die maksimum enjinkapasiteit in 1966 tot 3000cc verhoog is, het Brabham dadelik weer kampioen geword en is hy as Australiër van die jaar aangewys. Die volgende jaar het sy spanmaat Denny Hulme wêreldkampioen geword. In die laat 1960's is Brabham verskeie kere beseer en hy wou motorrenne vaarwel roep. Sonder dat hy topbestuurders vir sy span kon kry, het hy maar nog 'n jaar lank gejaag. Hy het ná die Meksikaanse Grand Prix in 1970 permanent afgetree. Later het hy sy deel van die Brabham-span aan Tauranac verkoop en na Australië teruggekeer.

Hy is in 1979 tot ridder geslaan en in 1990 is Brabham in die Internasionale Motorsport se Heldesaal opgeneem.

Brabham is in 2014 in die ouderdom van 88 oorlede. Sy drie seuns Geoff, Gary en David was ook aktief in motorwedrenne.

Brabham in sy Brabham BT33 by die 1970 Race of Champions by Brands Hatch.

Brabham het ná sy aftrede sy betrokkenheid by motorsport voortgesit. Voormalige mededingers Brabham en Stirling Moss skud hande by die Goodwood Revival-byeenkoms in 2004.