Jakoeties
Jakoeties of Sacha is ’n Turkiese taal met sowat 450 000 sprekers in die Republiek van Sacha (Jakoetië) in Rusland.
| Jakoeties саха тыла saxa tıla | ||
|---|---|---|
| Gepraat in: |  Rusland
| |
| Gebied: | Jakoetië | |
| Totale sprekers: | 450 000[1] | |
| Taalfamilie: | Turkies Siberies-Turkies Noordelike Jakoeties | |
| Skrifstelsel: | Cyrilliese alfabet | |
| Amptelike status | ||
| Amptelike taal in: | Rusland
| |
| Gereguleer deur: | geen | |
| Taalbedreigingstatus | ||
 EXUitgestorwe taal NE
Nie bedreig nie Dit is 'n kwesbare taal volgens die UNESCO-wêreldatlas van bedreigde tale.
| ||
| Taalkodes | ||
| ISO 639-1: | geen | |
| ISO 639-2: | sah
| |
| ISO 639-3: | sah
| |
| ||
| Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat. | ||
Verspreiding
wysigSacha word hoofsaaklik in Sacha (Jakoetië) gepraat, met ’n paar sprekers in die Chabarofsk-krai, asook in Turkye en ander lande. Die meeste van die minderhede in Sacha praat ook eerder Jakoeties as hul eie tale.
Alfabet
wysigDie Cyrilliese alfabet word vir Jakoeties gebruik. Die moderne Jakoetiese alfabet is in 1939 in gebruik geneem en bestaan uit die gewone Russiese letters met vyf bykomende letters: Ҕҕ, Ҥҥ, Өө, Һһ, Үү.
Сахалыы сурук-бичигэ (Jakoetiese alfabet)
| Letter | Name | IPA | Note |
|---|---|---|---|
| А а | а | /a/ | |
| Б б | бэ | /b/ | |
| В в | вэ | /v/ | net in Russiese leenwoorde[2] |
| Г г | гэ | /ɡ/ | |
| Ҕ ҕ | ҕэ | /ɣ, ʁ/ | |
| Д д | дэ | /d/ | |
| Дь дь | дьэ | /ɟ/ | |
| Е е | е | /e, je/ | net in Russiese leenwoorde |
| Ё ё | ё | /jo/ | net in Russiese leenwoorde |
| Ж ж | жэ | /ʒ/ | net in Russiese leenwoorde |
| З з | зэ | /z/ | net in Russiese leenwoorde |
| И и | и | /i/ | |
| Й й | йот | /j, ȷ̃/ | |
| К к | ка | /k, q/ | |
| Л л | эл | /l/ | |
| М м | эм | /m/ | |
| Н н | эн | /n/ | |
| Ҥ ҥ | эҥ | /ŋ/ | |
| Нь нь | эньэ | /ɲ/ | |
| О о | о | /o/ | |
| Ө ө | ө | /ø/ | |
| П п | пэ | /p/ | |
| Р р | эр | /ɾ/ | |
| С с | эс | /s/ | |
| Һ һ | һэ | /h/ | |
| Т т | тэ | /t/ | |
| У у | у | /u/ | |
| Ү ү | ү | /y/ | |
| Ф ф | эф | /f/ | net in Russiese leenwoorde |
| Х х | ха | /x/ | |
| Ц ц | цэ | /ts/ | net in Russiese leenwoorde |
| Ч ч | че | /c/ | |
| Ш ш | ша | /ʃ/ | net in Russiese leenwoorde |
| Щ щ | ща | /ɕː/ | net in Russiese leenwoorde |
| Ъ ъ | кытаатыннарар бэлиэ | /◌./ | net in Russiese leenwoorde |
| Ы ы | ы | /ɯ/ | |
| Ь ь | сымнатыы бэлиэтэ | /◌ʲ/ | net in Russiese leenwoorde |
| Э э | э | /e/ | |
| Ю ю | ю | /ju/ | net in Russiese leenwoorde |
| Я я | я | /ja/ | net in Russiese leenwoorde |
Verwysings
wysig- ↑ "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Yakut" (in Engels). Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Mei 2020. Besoek op 19 Oktober 2015.
- ↑ Krueger, John R. (1962). Yakut Manual. Bloomington: Universiteit van Indiana.
Eksterne skakels
wysig
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir Jakoeties.- Vergelyking van Jakoetiese en Mongoolse woordeskat Geargiveer 9 Februarie 2007 op Wayback Machine
- Gedigte, feëverhale, legendes, spreekwoorde Geargiveer 26 Julie 2004 op Wayback Machine – Jakoeties, met Russiese vertalings
- Aanlynwoordeboek Jakoeties-Russies
- Woordeboek Jakoeties-Engels Geargiveer 9 April 2008 op Wayback Machine
