Joego-Slawiese Partisane
|
Die neutraliteit van hierdie artikel (of dele daarvan) word tans betwis. Wikipedia se beleid is dat alle artikels vanuit ’n neutrale standpunt geskryf moet wees. Sien die besprekingsbladsy vir besonderhede of ons riglyne wat kan help om die artikel meer onpartydig te maak. |
Die Partisane was die kommunistiese weerstandsbeweging van Joego-Slawië wat betrokke was in die geveg teen die magte van die Spilmoondhede in die Balkan tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hulle was aktief sedert die begin van die oorlog, langs die mededingende Tsjetnieke, die Joego-Slawiese Volk se Bevrydingsoorlog.
Die besettende magte het sulke erge laste op die plaaslike bevolking ingestel (in sekere gevalle sou die weermag van Nazi-Duitsland mense willekeurig hang of skiet, insluitende vroue, kinders en bejaardes: tot en met 100 plaaslike inwoners vir elke Wehrmacht-soldaat wat vermoor is) dat die Partisane naderhand nie net wydverspreide ondersteuning geniet het nie, maar vir baie die enigste opsie op oorlewing was.
Die Partisane en die Volk se Bevrydingsweermag het ’n guerrillaveldtog geveg wat geleidelik verhoogde vlakke van ondersteuning tussen die bevolking geniet het. Die Volk se komitees was georganiseer om op te tree as burgerlike regerings in bevryde gebiede van die land en het selfs daarin geslaag om beperkte wapenindustrieë te stig.
Aan die begin was die partisaanse magte relatief klein, sleg bewapen en sonder enige infrastruktuur. Hulle het egter twee belangrike voordele oor ander militêre en half-militêre formasies in die voormalige Joego-Slawië gehad. Die eerste en mees voor-die-hand-liggende was ’n klein dog waardevolle kader van Spaanse Burgeroorlog-veterane wat, anders as enigiemand anders in die tyd, reeds ervaring met moderne oorlog het. Die omstandighede van die Spaanse Burgeroorlog was ook vergelykbaar met die omstandighede in Joego-Slawië tydens die Tweede Wêreldoorlog. Die tweede voordeel, wat in latere stadiums van die oorlog duidelik geword het, was dat Partisane gestig was volgens kommunistiese ideologie eerder as etnisiteit. Daarom kon Partisane ten minste sommige vlakke van ondersteuning in omtrent enige hoek van die land verwag, anders as ander half-militêre formasies wat tot gebiede met Kroaat- of Serwiër-meerderheid beperk was. Dit het hulle eenhede toegelaat om meer mobiel te wees en hul geledere met 'n groter poel van potensiale rekrute te vul.
Besettende en quisling-magte was taamlik bewus van die Partisaanse probleem, en het probeer om dit in sewe belangrike, antipartisaanse aanvalle op te los. Die grootste was gekombineer deur die Wehrmacht, die SS, Fascistiese Italië, Ustaše, Tsjetnieke en Bulgaarse magte.
Joego-Slawië was een van twee Europese lande wat bevry was deur sy eie kommunistiese magte tydens die Tweede Wêreldoorlog, met die bystand en aktiewe deelneming van die Sowjetse regime (die ander een was Albanië met die hulp van Joego-Slawië). Dit het ondersteuning verkry uit beide Westelike Geallieerdes en die Sowjetunie en aan die einde van die oorlog was geen buitelandse troepe in die land gestasioneer nie.