Johannes V Palaiologos
Johannes V Palaiologos of Paleologus (Grieks: Ίωάννης Ε' Παλαιολόγος; 18 Junie 1332 - 16 Februarie 1391) was keiser van die Bisantynse Ryk nadat hy sy pa, Andronikos III, in 1341 op agtjarige ouderdom opgevolg het. Sy lang bewind word gekenmerk deur die geleidelike verval van keiserlike mag te midde van verskeie burgeroorloë en voortdurende verowerings deur die Ottomaanse Turke.
| Johannes V Palaiologos | |
|---|---|
| Keiser van die Bisantynse Ryk | |
 Johannes V Palaiologos.
| |
| Bewind | 15 Junie 1341 - 12 Augustus 1376, 1 Julie 1379 - 14 April 1390, 17 September 1390 - 16 Februarie 1391 |
| Voorganger | Andronikos III Palaiologos |
| Opvolger | Manuel II Palaiologos |
| Gebore | 18 Junie 1332 |
| Oorlede | 16 Februarie 1391 (op 58) |
| Dinastie | Palaiologos |
| Vrou | Helena Kantakouzene |
| Vader | Andronikos III Palaiologos |
| Moeder | Anna van Savoje |
Bewind
wysigSy bewind het begin met ’n burgeroorlog tussen sy aangewese regent, sy pa se vriend Johannes Kantakouzenos, en ’n selfaangestelde regentraad wat bestaan het uit sy ma, Anna van Savoje, patriarg Johannes XIV Kalekas en die bevelvoerder van die vloot, Alexios Apokaukos.
In 1347 het Johannes Kantakouzenos die stryd gewen en as Johannes VI as medekeiser regeer totdat Johannes V sy seun Matthew in 1352 aangeval het. Dit het tot nog ’n burgeroorlog gelei. Johannes V het die heerser van Serwië se hulp gevra, en dié het 4 000 Serwiese ruiters gestuur. Matthew Kantakouzenos het sy pa om hulp gevra, en 10 000 Turke het in Oktober 1352 opgedaag en met die magte van Johannes V se Serwiese bondgenote slaags geraak. Die Turke het gewen en hul eerste Europese grondgebied, by Çimpe en Gallipoli, gewen. Johannes V het Konstantinopel in 1354 herverower en Johannes VI van die troon gesit. Teen 1357 het hy Matthew ook afgesit – dié is deur die Serwiërs gevang en teen ’n losprys aan Johannes V oorhandig.
In 1366 kon Johannes V nie hulp van die Hongare teen die Turke kry nie en die Ottomane het Adrianopel en Philippopolis oorgeneem en heffings van die keiser geëis. Hy was deur oorlog verarm en in 1369 is hy as ’n skuldenaar in Venesië aangehou. Hy is ook later in Bulgaarse grondgebied gevange geneem. In 1371 het hy die opperheerskappy van die Ottomaanse sultan Murat I erken. Murat het hom later gehelp toe sy seun, Andronikos, hom in 1376 in ’n burgeroorlog van die troon gesit het.
In 1390 het sy kleinseun Johannes VII vir ’n kort rukkie die troon oorgeneem, maar hy is gou omvergewerp. In dieselfde jaar het Johannes opdrag gegee dat die Goue Poort in Konstantinopel versterk word met marmer uit ou kerke in en om die stad. Ná die voltooiing van die werk het sultan Bajezid I geëis dat dit afgebreek word. Hy het met ’n oorlog gedreig, asook dat hy Johannes se seun Manuel, wat hy gevange gehou het, sou verblind. Johannes het die opdrag uitgevoer, maar het gely weens die vernedering en is kort daarna, op 16 Februarie 1391, dood. Hy is eindelik deur Manuel opgevolg.
Bronne
wysig- Harris, Jonathan, The End of Byzantium. New Haven and London: Yale University Press, 2010. ISBN 978-0-300-11786-8
- Alexander Vasiliev, History of the Byzantine Empire 324-1453. Madison: University of Wisconsin Press, 1952. ISBN 0299809269
- Nicol, Donald M. (1993) [1972]. The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453. Cambridge: Cambridge University Press.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - Nicol, Donald M. (1996). The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295-1383. Cambridge: Cambridge University Press.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) 
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
