John Brown (aktivis)
John Brown (1800–1859) was ’n Amerikaanse aktivis wat probeer het om slawerny met geweld te beëindig. Saam met ’n groep aanhangers het hy ’n federale wapenmagasyn by Harper’s Perry in Virginië oorgeneem. Hy is egter gevang en weens hoogverraad gehang.[1]
John Brown | |
|---|---|
 John Brown in 1846 | |
| Gebore | 9 Mei 1800 |
| Sterf | 2 Desember 1859 (op 59) |
| Nasionaliteit |  Verenigde State |
| Beroep | aktivis |
| Bekend vir | Pottawatomie-bloedbad, Raid on Harper’s Perry |
| Kinders | 20 (11 oorleef tot volwassenheid) |
| Ouer(s) | Owen Brown Ruth Mills |
| Handtekening | |
 | |
Lewensloop
wysig
Brown is op 9 Mei 1800 in Torrington, Connecticut gebore. Hy was 'n wit man en 'n Christen wat geglo het dat alle mense dieselfde behandel moes word. Baie wit Christene van sy tyd het egter nie met die siening saamgestem nie.[2]
Brown woon hoofsaaklik in Springfield, Massachusetts voordat hy na die Kansas-gebied trek. Die gebied sou later in 1861 die staat Kansas word. Van sy seuns het reeds daar gewoon. Sy seuns wou hê hy moes hulle help om teen die mense van Missouri te veg, omdat Missouri slawerny in Kansas wou wettig.
Op 24 Mei 1856 bring Brown en sy seuns vyf mense in Kansas om die lewe. Hulle het hierdie mense uit hul huise gesleep en met swaarde vermoor. Dit het as die Pottawatomie-bloedbad bekend geword.[3] Baie mense in Kansas was geskok en ontsteld daaroor, en dit het tot meer geweld gelei. Dit was die begin van 'n tyd in die Kansas-gebied wat as Bloeiende Kansas bekend staan.[4]
Voordat hy Kansas verlaat het, is Brown en sy volgelinge op 30 Augustus 1856 tydens die Slag van Osawatomie aangeval.[5] Sy seun Frederick is daar gedood.[6]
In 1859 besluit Brown om die wapenmagasyn by Harper’s Perry in Virginië (nou Wes-Virginië) aan te val.[7] Hy wou die wapens aan die slawe uitdeel sodat hulle teen hul meesters kon opstaan om hulself te bevry.[7] In Oktober 1859 val hy, saam met sy seuns en talle swart mense, die magasyn aan. Die aanval het egter misluk en Brown is gevange geneem.
Hy is op 2 Desember 1859 vir hoogverraad teen die staat Virginië gehang.[7]
Talle mense dink dat Brown mal en van lootjie getik was. Ander beskou hom weer as 'n held. Sy aanval op Harpers Ferry het tot die Amerikaanse Burgeroorlog gelei, wat 1861 sou begin.[8]
Verwysings
wysig- ↑ HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
- ↑ Reynolds, D (2005). John Brown, Abolitionist: The Man Who Killed Slavery, Sparked the Civil War, and Seeded Civil Rights, Knopf.
- ↑ Walter, Bob (13 April 2001). "Pottawatomie Massacre". Blue Skyways. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Mei 2013. Besoek op 13 Maart 2010.
- ↑ Chris Rein. "Pottawatomie Massacre" (in Engels). Civil War on the Western Border. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2016. Besoek op 20 Junie 2016.
- ↑ "Battle of Osawatomie" (in Engels). Civil War on the Western Border. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 22 Junie 2016.
- ↑ "Battle of Osawatomie". Kansas Legends (in Engels). Legends of America. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Julie 2017. Besoek op 22 Junie 2016.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 "John Brown's Harpers Ferry". History (in Engels). A&E Television Networks, LLC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Julie 2018. Besoek op 28 Junie 2016.
- ↑ McNamara, Robert. "John Brown, Fanatical Abolitionist Whose Raid at Harpers Ferry Led to Civil War" (in Engels). About.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 September 2016. Besoek op 13 Maart 2010.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie John Brown (aktivis).
