9 Mei

9 Mei is die 129ste dag van die jaar in die Gregoriaanse kalender (130ste in skrikkeljare). Daar volg nog 236 dae in die jaar.

Lizzie van Zyl op haar sterfbed.

Inhoud

Gebeure

• 328 – Athanasius word verkies as biskop van Alexandrië.
• 1342 – Die stad Mechelen word deur ´n brand in puin gelê
• 1408 – Pous Gregorius XII benoem sy neef Gabriele Condulmer tot kardinaal-priester van San Clemente.
• 1429 – Johanna van Arkel oorwin die Engelse troepe.
• 1502 – Christopher Columbus vertrek op sy laaste reis na die Nuwe Wêreld.
• 1513 – Giulio di Giuliano de’ Medici (later Pous Clemens VII) word aartsbiskop van Florence.
• 1608 – Pous Paulus V verklaar Francesco van Rome heilig.
• 1662 – Zacharias Wagenaer volg Jan van Riebeeck op as kommandeur van die Kaap die Goeie Hoop.
• 1671 – Thomas Blood, vermom as ’n klerk, poog om die Kroonjuwele van die Londense Tower te steel. Hy word onmiddellik gevang aangesien hy te dronk is om te hardloop met die buit. Hy word later tot dood veroordeel en daarna weer kwytgestel en verban deur Koning Charles II.
• 1748 – Pous Benedictus XIV verklaar Alberto Van Bergamo en Giles van Santarem salig.
• 1861 – Die opening van die dieretuin in Dresden, een van die eerstes in Duitsland.
• 1887 – Die Verenigde Koninkryk annekseer Zoeloeland.
• 1901 – Australië se eerste parlement open in Melbourne.
• 1915 – Eerste Wêreldoorlog: Tweede slag van Artois - Duitse en Franse magte veg.
• 1926 – Die Amerikaners admiraal Richard E. Byrd en Floyd Bennett sê dat hulle oor die Noordpool gevlieg het (later word sy dagboek gevind wat bewys dat dit nie gebeur het nie).
• 1927 – Canberra vervang Melbourne as hoofstad van Australië.
• 1936 – Italië anekseer Ethiopië na die oorname van die hoofstad Addis Abeba op 5 Mei.
• 1941 – Tweede Wêreldoorlog: Die Duitse duikboot U-110 word deur die Britse Vloot gekaap. Aan boord is die nuutste Enigma-kriptografiemasjien wat die Geallieerdes later kon gebruik om die Duitse boodskappe te dekodeer.
• 1945 – Tweede Wêreldoorlog: Hermann Göring word gevange geneem deur die Amerikaanse Leër; Noorweë arresteer Vidkun Quisling; Sowjetunie merk V-E Dag.
• 1945 – Die herdenking van die Nederlandse slagoffers van die Tweede Wêreldoorlog ("Dodenherdenking") op die Dam in Amsterdam.
• 1946 – Koning Victor Emmanuel III van Italië word opgevolg deur sy seun Humbert II. Hy sal egter slegs enkele dae koning wees.
• 1949 – Rainier III van Monaco word prins van Monaco.
• 1950 – Robert Schuman (die Franse minister van buitelandse sake) se voorlegging van sy voorstel vir die skepping van ’n georganiseerde Europa. Hierdie voorstel, bekend as die “Schuman-verklaring”, word beskou as die begin van die skepping van die Europese Unie.
• 1953 – Die Liberale Party word in Kaapstad gestig met Margaret Ballinger as eerste leier.
• 1955 – Koue Oorlog: Wes-Duitsland sluit aan by NAVO.
• 1956 – Eerste bestyging van Manaslu, 8ste hoogste berg ter wêreld.
• 1957 – Paul-Henri Spaak word sekretaris-generaal van die NAVO.
• 1960 – Die Amerikaanse Voedsel- en Medisynebeheerraad (FDA - Food and Drug Administration) keur die verkoop van die geboortebeperkingspil goed.
• 1962 – Die Beatles teken hul eerste platekontrak met EMI Parlophone.
• 1976 – Ulrike Meinhof van die terroriste-organisasie "RAF" (Rote Armee Fraktion) word dood aangetref in haar sel in die gevangenis in Stuttgart-Stammheim.
• 1978 – Die lyk van die Italiaanse politikus Aldo Moro word in geparkeerde motor gevind. Hy is 55 dae vantevore deur die Brigate Rosse (Rooi Brigades) ontvoer.
• 1987 – 'n Poolse Iljoesjin 62M stort na sy opstyg neer in Warskou, Pole, 183 mense sterf.
• 1994 – Nelson Mandela word ingehuldig as Suid-Afrika se eerste swart president.
• 2009 – Jacob Zuma word president van Suid-Afrika.

Geboortes

• 1147 – Minamoto no Yoritomo, Japannese generaal († 1199)
• 1385 – Johann I van Valois, eerste hertog van Alençon
• 1427 – Françoise d’Amboise, hertogin van Bretagne
• 1439 – Pous Pius III, die 215de pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1503).
• 1567 – Johann Georg I, vors van Anhalt-Dessau
• 1596 – Abraham van Diepenbeeck, Nederlandse skilder
• 1610 – Johann Michael Fehr, Duitse arts
• 1652 – Johann Baptist Röschel, Hongaarse fisikus en Lutherse teoloog
• 1740 – Giovanni Paisiello, Italiaanse komponis († 1816)
• 1747 – Ferdinand Anton Christian von Ahlefeldt, Deense diplomaat
• 1751 – Jakob Friedrich von Abel, Duitse filosoof
• 1752 – Johann Anton Leisewitz, Duitse regsgeleerde en skrywer
• 1763 – János Batsányi, Hongaarse digter
• 1796 – Joseph Meyer, Duitse uitgewer († 1856)
• 1810 – Marianne der Nederlanden, prinses van Oranje-Nassau († 1883)
• 1828 – Andrew Murray, Suid-Afrikaanse predikant, kerkleier en skrywer van Skotse afkoms († 1917)
• 1828 – Hendrik van Oostenryk, aartshertog van Oostenryk († 1891)
• 1837 – Adam Opel, Duitse ingenieur, motorvoertuigvervaardiger en stigter van die motorhandelsmerk "Opel" († 1895)
• 1837 – Maria Mazzarello, heilige van die Rooms-Katolieke kerk († 1881)
• 1845 – Gustaf de Laval, Sweedse ingenieur en uitvinder († (1913)
• 1860 – J.M. Barrie, Skotse skrywer († 1937)
• 1865 – August De Boeck, Belgiese komponis en dirigent († 1937)
• 1872 – Danie Theron, Kommandant, baasverkenner en krygsman in die Tweede Vryheidsoorlog († 1900).
• 1873 – Anton Cermak, Amerikaanse politikus († 1933).
• 1874 – Howard Carter, Britse argeoloog en Egiptoloog († 1939).
• 1875 – Gregoria de Jesus, Filippynse onafhanklikheidsvegter († 1943)
• 1882 – George Barker, Amerikaanse skilder († 1965).
• 1890 – Abraham Kaper, Nederlandse veroordeelde oorlogsmisdadiger († 1949)
• 1892 – Zita van Bourbon-Parma, laaste keiserin van Oostenryk-Hongarye († 1989).
• 1892 – Nout van Dullemen, Nederlandse regsgeleerde († 1974)
• 1892 – Danilo Lokar, Sloweense skrywer en arts († 1989)
• 1893 – Pitigrilli, Italiaanse skrywer († 1975)
• 1895 – Richard Bathelmess, Amerikaanse akteur († 1963).
• 1898 – Arend Heyting, Nederlandse wiskundige († 1980)
• 1907 – Baldur von Schirach, Duitse leier van die Hitler-Jugend-beweging († 1974).
• 1909 – Eugenio Garin, Italiaanse filosoof en Renaissance geskiedkundige,(† 2004).
• 1910 – Antoon van Schendel, Nederlandse fietsryer († 1990)
• 1912 – Pedro Armendáriz, Meksikaanse akteur († 1963).
• 1914 – Hank Snow, Kanadees-Amerikaanse sanger en liedjieskrywer († 1999).
• 1915 – Simone Arnoux, eggenoot van prins Aschwin zur Lippe-Biesterfeld († 2001)
• 1915 – Egon Möller-Nielsen, Deense argitek en beeldhouer († 1959)
• 1917 – Jimmy Kruger, Suid-Afrikaanse minister en president van die Senaat († 1987)
• 1918 – Mike Wallace, Amerikaanse joernalis († 2012).
• 1918 – Orville L. Freeman, Amerikaanse politikus († 2003).
• 1920 – Richard Adams, Britse skrywer.
• 1921 – Sophie Scholl, weerstandsvegter van "Die Wit Roos" ("Die Weisse Rose") in Nazi Duitsland († 1943).
• 1922 – Simon van Trirum, Nederlandse operasanger, tenoor († 1992)
• 1923 – Claude Piéplu, Franse akteur († 2006)
• 1924 – Diet Kloos-Barendregt, Nederlandse sangeres en versetstryder († 2015)
• 1927 – Manfred Eigen, Duitse natuurkundige en Nobelpryswenner
• 1928 – Pancho Gonzalez, Amerikaanse tennisspeler († 1995).
• 1928 – Barbara Ann Scott, Kanadese sierskaatser († 2012).
• 1928 – Frits Rademacher, Nederlandse sanger († 2008)
• 1931 – Jaklien Moerman, Belgiese illustreerder en kunsskilder († 2011)
• 1932 – Roger Dumas, Franse akteur († 2016)
• 1934 – Alan Bennett, Britse skrywer.
• 1935 – Juhani Järvinen, Finse skaatser († 1984)
• 1936 – Glenda Jackson, Britse aktrise en politikus.
• 1936 – Albert Finney, Britse akteur.
• 1939 – Ralph Boston, Amerikaanse atleet.
• 1940 – James L. Brooks, Amerikaanse regisseur, draaiboekskrywer en rolprentvervaardiger.
• 1941 – Jan Dibbets, Nederlandse kunstenaar
• 1943 – Maurice Lippens, Belgiese bankier
• 1943 – Chriet Titulaer, Nederlandse sterrekundige, televisieomroeper en skrywer († 2017)
• 1944 – Richie Furay, Amerikaanse sanger en liedjieskrywer (Poco en Buffalo Springfield).
• 1945 – Hans Dagelet, Nederlandse akteur
• 1946 – Drafi Deutscher, Duitse sanger, komponis en musiekprodusent († 2006)
• 1946 – Emil Angehrn, Switserse filosoof
• 1946 – Candice Bergen, Amerikaanse aktrise.
• 1949 – Billy Joel, Amerikaanse sanger, liedjieskrywer en pianis (The Hassles en Attila).
• 1950 – Jan Decorte, Belgiese akteur
• 1951 – Steinar Lem, Noorse skrywer († 2009)
• 1953 – Claus Larsen-Jensen, Deense politikus
• 1953 – Walter Verdin, Belgiese musikant, grafiese-kunstenaar en skilder
• 1955 – Anne Sofie von Otter, Sweedse operasangeres
• 1956 – Jotie T'Hooft, Vlaamse digter († 1977)
• 1959 – Fred Apke, Duitse dramaturg en regisseur
• 1960 – Pierre-Henri Menthéour, Franse fietsryer († 2014)
• 1963 – Guy Van Sande, Belgiese akteur
• 1964 – Hasan Saltik, Turkse musiekprodusent
• 1965 – Steve Yzerman, Kanadese yshokkiespeler.
• 1965 – Małgorzata Chodakowska, Poolse beeldhouer
• 1967 – Elle van Rijn, Nederlandse aktrise
• 1968 – Marie-José Pérec, Franse atleet
• 1969 – Amber, Nederlandse sangeres
• 1969 – Janni Goslinga, Nederlandse aktrise
• 1977 – Manuel Sanromà, Spaanse fietsryer
• 1977 – Iñigo Landaluze, Spaanse fietsryer
• 1982 – Rachel Boston, Amerikaanse aktrise.
• 1985 – Ermanno Capelli, Italiaanse fietsryer
• 1986 – C418, Duitse musikant
• 1991 – Ivan Loekasjevitsj, Russiese renjaer
• 1991 – Genki Haraguchi, Japannese sokkerspeler.
• 1994 – Vittorio Ghirelli, Italiaanse renjaer

Sterftes

• 909 – Adalgar, Heilige en aartsbiskop van Bremen en Hamburg.
• 1204 – Agnes, Paltsgravin.
• 1280 – Magnus Lagabætir, koning van Noorwee.
• 1282 – Volkmar, abd van die klooster Niederaltaich.
• 1446 – Maria d’Enghien, gravin van Lecce, koningin van Naples, koningin van Sisilie, Jerusalem en Hongarye, vors van Tarent.
• 1548 – Augustin Schurff, deutscher Physiker und Mediziner.
• 1590 – Charles I van Bourbon, kardinaal, aartsbiskop van Rouen en die pous se legaat in Avignon.
• 1595 – Johann Friedrich II, hertog van Sakse.
• 1638 – Friedrich I von Hessen-Homburg, stigter van die adel-familie van Hessen-Homburg.
• 1640 – Peter Theodoricus, Duitse regsgeleerde.
• 1688 – Friedrich Wilhelm, koervors van Brandenburg.
• 1707 – Dietrich Buxtehude, Deens-Duitse komponis (* c. 1637/39).
• 1707 – Johann Eisenhart, Duitse volkekundige en regsgeleerde.
• 1745 – Tommaso Antonio Vitali, Italiaanse violis en komponis.
• 1760 – Nikolaus Ludwig Graf von Zinzendorf, Duitse Lutherse teoloog en digter. Stigter van die "Herrnhuter Brüdergemeine".
• 1786 – Johann Melchior Goeze, Duitse Protestantse teoloog.
• 1791 – Francis Hopkinson, Amerikaanse skrywer en ondertekenaar van die Amerikaanse Onafhanklikheidsverklaring (* 1737).
• 1805 – Friedrich von Schiller, Duitse digter en historikus (* 1759).
• 1901 – Lizzie van Zyl, slagoffer van die Verskroeideaardebeleid (* 1894).
• 1915 – Flippie Snyman, Gereformeerde predikant en hoogleraar (* 1875).
• 1915 – François Faber, Luxemburgse fietsryer.
• 1931 – Albert Michelson, Pools-Amerikaanse natuurkundige.
• 1937 – Fridthjov Anderssen, Noorse komponis en orrelis.
• 1949 – Prins Louis II van Monaco, vors van Monaco (* 1870).
• 1949 – Carlo Felice Trossi, Italiaanse renjaer.
• 1957 – Ezio Pinza, Italiaanse operasanger (* 1892).
• 1957 – Heinrich Campendonk, Duitse kunsskilder.
• 1966 – Wilhelmus Marinus Bekkers, Nederlandse biskop.
• 1967 – Leendert Lafeber, Nederlandse versetstryder.
• 1970 – Walter Reuther, Amerikaanse vakbondleier (* 1907).
• 1975 – Hein van der Niet, Nederlandse akteur.
• 1976 – Raymond Chevreuille, Belgiese komponis.
• 1976 – Ulrike Meinhof, Duitse journalis en terroris.
• 1978 – Aldo Moro, Italiaanse politikus en staatsman, Eerste Minister van Italië (* 1916).
• 1981 – Nelson Algren, Amerikaanse skrywer (* 1909).
• 1985 – Edmond O’Brien, Amerikaanse akteur (* 1915).
• 1986 – Tenzing Norgay, Nepalese sjerpa-bergklimmer (* 1914).
• 1993 – Caroline Henriette MacGillavry, Nederlandse skeikundige en kristallograaf.
• 1996 – Basil Kenyon, Suid-Afrika se een-en-twintigste Springbokkaptein (* 1918).
• 1998 – Alice Faye, Amerikaanse aktrise (* 1915).
• 2003 – Hans Engnestangen, Noors skaatser.
• 2004 – Brenda Fassie, Suid-Afrikaanse popsangeres (* 1964).
• 2004 – Achmat Kadyrov, president van Tsjetsjnië.
• 2005 – Ang Kiukok, Filippynse kunskilder.
• 2008 – Paul Hebbelynck, Vlaamse ingenieur en textielbaron.
• 2008 – Frans Huon, Belgiese politikus.
• 2011 – Lidia Gueiler Tejada, voormalige president van Bolivië.
• 2011 – Lia Lee, Belgiese aktrise en sangeres.
• 2011 – Wouter Weylandt, Belgiese fietsryer.
• 2012 – Vidal Sassoon, Britse haarstilis.
• 2012 – Johan Schreur, Nederlandse ondernemer.
• 2015 – Kenan Evren, president van Turkye.
• 2015 – Alexandre Lamfalussy, Hongaars-Belgiese ekonoom.
• 2016 – Gijs Verdick, Nederlandse fietsryer.
• 2018 – Jan Engelen, 'n Suid-Afrikaanse akteur en TV-regisseur (* 1946).