John Brown (dienskneg)
John Brown (8 Desember 1826 – 27 Maart 1883) was jare lank ’n Skotse dienskneg en gunsteling van koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk. Sy bekwaamheid en vriendskap is deur baie waardeer, onder andere die koningin. By ander was hy minder gewild vanweë sy invloed en informele optrede. Die presiese aard van die vriendskap tussen hom en die koningin was al die onderwerp van baie gissings – toe en nou.
| John Brown | |
|---|---|
.jpg) | |
| Gebore | 8 Desember 1826 |
| Oorlede | 27 Maart 1883 (op 56) |
| Nasionaliteit | Skots |
| Beroep | Handlanger en dienskneg |
| Werkgewer | Koningin Victoria |
Vroeë lewe
wysigBrown is in Aberdeenshire gebore as die seun van John Brown en Margaret Leys, en het by Balmoral-kasteel gaan werk as ’n handlanger en dienskneg. Koningin Victoria en prins Albert het die eiendom eers gehuur en in November 1851 gekoop.
Brown het verskeie jonger broers gehad, van wie drie in koninklike diens was. Die bekendste van hulle, Archibald Anderson "Archie" Brown, wat 15 jaar jonger as John was, het eindelik die persoonlike bediende van Victoria se jongste seun, prins Leopold, geword.[1]
Verhouding met Victoria
wysigPrins Albert se dood in 1861 was ’n groot skok vir die koningin en sy het dit nooit heeltemal verwerk nie. John Brown het ’n goeie vriend geword en het haar ondersteun. Victoria het vir hom geskenke gegee en twee medaljes vir hom geskep: die "Faithful Servant Medal" en die "Victoria Devoted Service Medal". Sy het ook sy portret laat skilder.[2]
Die koningin se kinders en ministers het nie gehou van die hoë dunk wat sy van hom gehad het nie en gou het gerugte ontstaan dat daar iets ongehoords aan hul verhouding is.[3] Victoria se dogters het grappies gemaak dat Brown "Mamma se minnaar" is,[4] en Edward Stanley, die 15de Graaf van Derby, het in sy dagboek geskryf Brown en Victoria het in aangrensende kamers geslaap, "in teenstelling met etiket en selfs ordentlikheid".[4]
Die dagboek van Lewis Vernon Harcourt, die 1ste Burggraaf van Harcourt, het ’n inskrywing bevat dat een van die koningin se kapelane, eerwaarde Norman Macleod, ’n bekentenis op sy doodsbed gemaak het waarin hy sy spyt daaroor uitspreek dat hy koningin Victoria en John Brown getrou het. Debatte oor dié verslag duur voort. Klem moet daarop gelê word dat Harcourt nie die bekentenis persoonlik aangehoor het nie (hy was nege toe Macleod dood is), maar dat dit glo deur Macleod se suster aan die koningin se privaat sekretaris vertel is, en daarna aan Harcourt se pa, en daarna aan die minister van binnelandse sake. Harcourt was in die laaste drie jaar van Brown se lewe die minister van binnelandse sake. Daar is dus min bewyse dat Victoria en Brown wel getrou het.
Die boeiendste getuienis van die diepte van hul vriendskap kom dalk van die koningin self. In ’n brief wat sy kort ná Brown se dood aan burggraaf Cranbrook geskryf het en wat onlangs ontdek is, skryf sy:
"Perhaps never in history was there so strong and true an attachment, so warm and loving a friendship between the sovereign and servant ... Strength of character as well as power of frame – the most fearless uprightness, kindness, sense of justice, honesty, independence and unselfishness combined with a tender, warm heart ... made him one of the most remarkable men. The Queen feels that life for the second time is become most trying and sad to bear deprived of all she so needs ... the blow has fallen too heavily not to be very heavily felt..."[5]
.jpg)
Die frase "life for the second time" verwys na die dood van haar man, prins Albert. Die historikus wat die brief ontdek het, glo sy stel Brown se dood gelyk aan dié van prins Albert, en daarom het sy hom as meer as ’n dienskneg beskou.[6] Of die twee werklik minnaars was, is egter onbekend.
Dié wat glo Victoria het Brown nie as veel meer as ’n dienskneg beskou nie, wys daarop dat sy ná sy dood net so geheg geraak het aan ’n Indiërdienskneg, Abdul Karim, een van twee wat in Junie 1887 vir haar begin werk het. Sy het hom the Munshi genoem, en mense het ’n groter afkeer van hom gehad as van John Brown: anders as Brown, wat sonder twyfel lojaal was, het Karim sy posisie uitgebuit vir persoonlike gewin en aansien.[7]
Tony Rennell onthul in sy boek Last Days of Glory: The Death of Queen Victoria dat sy gedetailleerde instruksies aan haar dokter, sir James Reid, gelaat het oor haar begrafnis (Brown is in 1883 dood: die koningin wou gehad het hy moes haar lyk versorg). Dit sluit ’n lys van aandenkings en foto's in wat in haar kis geplaas moes word: naas prins Albert se japon en ’n gipsafbeelding van sy hand, was daar op die lys ’n haarkrul van Brown, sy foto en ’n ring wat deur Brown se ma gedra is wat hy vir die koningin gegee het, asook ’n paar van sy briewe. Die foto, in wit sneespapier toegedraai, is in haar linkerhand geplaas en met blomme bedek sodat niemand dit sou sien nie. Sy het die ring aan die derde vinger van haar regterhand gedra.[8]
Die standbeelde en privaat gedenktekens wat Victoria laat maak het vir Brown, is in opdrag van haar seun, koning Edward VII, met wie Brown dikwels vasgesit het, laat vernietig. Koningin Victoria het kort voor Brown se dood ’n lewensgroot standbeeld van hom laat maak deur Edgar Boehm. Die inskripsie lui: Friend more than Servant. Loyal. Truthful. Brave. Self less than Duty, even to the Grave. Toe Edward VII die troon bestyg, het hy die standbeeld na ’n minder opsigtelike plek laat skuif.[9]:23
Medaljes
wysig- Victoria Devoted Service Medal (goue medalje; agterop is gegraveer: To John Brown, Esq., in recognition of his presence of mind and devotion at Buckingham Palace, February 29, 1872)
- Faithful Servant Medal (silwermedalje, met 10 jaar diens aangedui)
- Silwermedalje met die kop van Ludwig III, Prins van Hesse
Gewilde uitbeeldings
wysigDie 1997-rolprent Mrs. Brown is ’n fiktiewe storie oor John Brown. Billy Connolly vertolk die rol van Brown en dame Judi Dench die rol van Victoria.
Die rol van Brown is in die 1950-rolprent The Mudlark deur Finlay Currie vertolk.
In die BBC-televisiereeks Edward the Seventh (1975) word Brown vertolk deur William Dysart. Daarin breek Edward VII "per ongeluk" ’n standbeeld van Brown wat hy in Victoria se kamers gevind het.
Verwysings
wysig- ↑ Scottish Tartans Authority
- ↑ Scotland, Royal Deeside. "John Brown, faithful servant to Queen Victoria" (in Engels). Royal Deeside, Skotland. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Augustus 2017.
- ↑ http://www.nytimes.com/2014/09/01/opinion/a-queens-forbidden-love.html
- ↑ 4,0 4,1 Thornton, Michael (25 Februarie 2012). "Victoria's secret? New evidence shows Queen Victoria married her Scottish groom and bore him a secret daughter who was spirited to America" (in Engels). Londen: Mail Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Februarie 2019.
- ↑ Bendor Grosvenor, article "Dear John", History Today (volume 55, nommer 1, 2005)
- ↑ Bates, Stephen (16 Desember 2004). "Letter from Queen Victoria points to affair with Brown". The Guardian (in Engels). London. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Junie 2013. Besoek op 6 Mei 2010.
- ↑ Reid, Michaela (1987), Ask Sir James:Sir James Reid, Personal Physician to Queen Victoria and Physician-in-Ordinary to Three Monarchs, Londen: Hodder & Stoughton
- ↑ Lamont-Brown, Raymond (2003). "Queen Victoria's 'secret marriage'". Contemporary Review (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 September 2015.
- ↑ McLean, Charles. Balmoral Highland Estate. Balmoral Castle and Estate.
Eksterne skakels
wysig- Mrs Brown op IMDb
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie John Brown (dienskneg).
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
