Keiserpikkewyn
Die keiserpikkewyn (Aptenodytes forsteri) is 'n voël wat aan die familie van pikkewyne (Spheniscidae) en die genus van groot-pikkewyne (Aptenodytes) behoort. Dit is die grootste en swaarste pikkewynspesie ter wêreld en is endemies aan Antarktika. Dit is die enigste voëls wat hul eiers op ys kan lê.[2]
| Keiserpikkewyn | |
|---|---|
| |
| Volwasse keiserpikkewyne met 'n kuiken | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | A. forsteri
|
| Binomiale naam | |
| Aptenodytes forsteri Gray, 1844
| |
| |
| Verspreiding (broeikolonies in groen) | |
Leefwyse
wysigKeiserpikkewyne leef in die koudste klimaat op aarde. Temperature op die Antarktiese ys kan tot so laag as -95.6 °C daal. Hulle broei aan die begin van die Antarktiese winter (in Maart en April) rondom die Antarktiese vasteland. Die pikkewyne kom in groot kolonies van tot 20 000 voëls voor, waar hulle dig teen mekaar saamdrom om warm te bly.[3] Keiserpikkewyne word gemiddeld 20 jaar oud, hoewel sommige tot 40 jaar oud kan word.[4]
Die pikkewyne vreet meestal skaaldiere, soos kril, maar sal ook vis en inkvis vreet.
Hulle liggaamsvorm help hulle om te oorleef. Hulle het kort vlerke wat hulle help om te swem en tot 274 meter diep te duik. Die diepste duik wat aangeteken is, is 525 meter.[3] Hulle kan vir kort rukkies tot 15 km/h swem, wat hulle help om van hul grootste vyand, die seeluiperd, te ontsnap. Hulle het ook 'n dik laag spek, wat hulle help om warm te bly. 'n Laag donserige vere vang lug teen die lyf vas, wat die liggaamshitte binne hou en die koue lug en water uithou. Hulle skei ook olie af wat hulle droog in die water hou.
Terwyl hulle rats en vinnig in die water is, kan hulle net stadig op die grond waggel. Op ys kan hulle op hul mae lê en hul vlerke gebruik om oor die ys te gly.
Voortplanting
wysigKeiserpikkewyne spandeer die meeste van hul tyd in die water en gaan net aan wal om te broei.[2] Daar is niks op die ys waarmee hulle neste kan bou nie. Die wyfie lê een eier in die winter, waarna die mannetjie die eier op sy voete plaas om dit warm te hou.[2]
Die mannetjie het 'n spesiale vou op sy maag wat oor die eier pas.[5] Hulle vreet nie gedurende hierdie tyd nie, en kan tot die helfte hul gewig verloor.[2] Hulle bondel dig teenmekaar saam terwyl hulle konstant bly beweeg. Die pikkewyne aan die buitekant van die groep sal stadig na die middel waggel. Die groep kan tot 200 meter in 24 uur aflê.[5]
Die wyfie keer in die lente wanneer die eier uitbroei terug, waarna die mannetjie na die see gaan om te vreet, maar kom terug om die kuiken te help grootmaak.[2] Die kuiken leef vir ongeveer 50 dae op sy ouers se voete, totdat dit sterk genoeg is om die koue self te trotseer.[3]
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ BirdLife International (2012). "Aptenodytes forsteri". IUBN-rooilys van Bedreigde Spesies. Weergawe 2013.2. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur. Besoek op 26 November 2013.
{{cite web}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discovering wildlife – the ultimate fact file (in Engels). International Masters Publishers BV MMV. 2002. p. 5.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 "Emperor penguins". Australian Antarctic Division (in Engels). 3 Junie 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Oktober 2009. Besoek op 10 Desember 2009.
- ↑ Wienecke, Barbara. "The Emperor Penguin: Aptenodytes forsteri". Emperor Penguin .com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020. Besoek op 10 Desember 2009.
- ↑ 5,0 5,1 "Emperor Penguins: winter survivors". Australian Antarctic Division (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2010. Besoek op 12 Desember 2009.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Keiserpikkewyn.
Wikispecies het meer inligting verwant aan Keiserpikkewyn
