Killarney Film Studios

Suid-Afrikaanse filmateljee wat in 1915 in Johannesburg gestig is
(Aangestuur vanaf Killarney-ateljee)

Killarney Film Studios was 'n Suid-Afrikaanse filmateljee wat in 1915 deur die Amerikaanse sakemagnaat Isidore W. Schlesinger in Johannesburg gestig is en beskou is as "die eerste filmateljee in Afrika".[1] Schlesinger verhuis in 1894, teen sy familie se wense, na Suid-Afrika toe hy lees oor die ontdekking van goud aan die Witwatersrand. Nadat hy teen 1913 welvarend word, het hy die vermaaklikheidsbedryf aangedurf toe hy die Empire Theatre in Johannesburg vir £ 60 000 gekoop het en 'n 'insolvente' onderneming omskep het in 'n bloeiende besigheid genaamd African Consolidated Theaters, wat gefunksioneer het as die nasionale verspreider van inhoud soos verskeidenheidsprogramme en films van die Kaap die Goeie Hoop tot aan die Zambezirivier.[2][3][4]

Geskiedenis

wysig

Die ateljee is gestig en in die Johannesburgse voorstad Killarney gefinansier deur die Amerikaanse burger Isidore W. Schlesinger († 1949).[2] Twee jaar tevore het Schlesinger die Australiese Rufus Naylor se Africa's Amalgamated Theaters (gestig 1911) en Edgar Hyman se Empire Theaters Company (gestig 1912) gekoop om die African Theaters and Films Trusts op 10 April 1913 te vorm. Op hierdie manier het Schlesinger 'n monopolie verkry oor die invoer en verspreiding van films in die hele Suider-Afrika.[5][6][7]

Schlesinger het African Film Productions (AFP) op die been gebring, wat op 5 Mei 1913 die eerste van sy weeklikse nuusfilms, African Mirror, vertoon het. AFP het voortgegaan met die vervaardiging van African Mirror, wat onder meer nuusuittreksels oor Afrika-lande soos Tanzanië bevat, en onderhoude met bekendes soos Chris Barnard vir gebruik in Suid-Afrika tot 1984.[8][9] Schlesinger het Joseph Albrecht uit Brittanje ingebring om die African Mirror te bestuur.[6]

In 1915 het die Killarney Film Studios Suid-Afrika se eerste animasiefilm, Artist's Dream, vervaardig. Die kunstenaar is deur Dennis Santry vertolk en geregisseer deur Harold Shaw. Schlesinger se vrou, Mabel May, het in die hoofrol as die kunstenaar se droommeisie gespeel. [10] Of hierdie produksie geïnspireer is deur Thomas Edison se film uit 1900 met dieselfde titel, is onduidelik, aangesien daar geen eksemplare van die Suid-Afrikaanse weergawe oorbly nie.[11] Daar het nog vyf kortfilms geanimeer, en filmtitels is ook gereeld geanimeer.

African Film Productions het tussen 1916 en 1922 43 films gemaak.[1] Die skaarste aan internasionale films tydens die Eerste Wêreldoorlog het die ontwikkeling van Schlesinger se maatskappy 'n hupstoot gegee. Om te pas by die politieke konteks van 'n sopas verenigde staat (die Unie van Suid-Afrika, 1910), het die vroeëre films wat op die witmark gerig is, samewerking tussen Boer en Brit as 'n algemene tema vertoon. Nadat apartheid ná 1948 ernstig begin het, het sommige films die tema aangeneem dat blankes saamstaan teen swart Afrikane. Afgesien van speelfilms, het AFP "dokumentêre films" vir die staat vervaardig, sowel as industriële veiligheidsfilms. Gedurende die twintiger- en veertigerjare is die verspreiding van AFP-films op die swart Afrika-mark aangehelp deur sendelinge soos dominee Ray Phillips, wat vanaf ongeveer 1920 die medium wou gebruik om (Westerse) sedes aan swart Afrikane oor te dra. Phillips het films aan mynwerkers vertoon, (veral tydens die wit mynwerkerstaking in 1922),[12] asook aan die swart middelklas-elite wat sy Bantu Men's Social Centre (gestig deur Phillips in Johannesburg) bygewoon het. Die meeste van hierdie films kom van Killarney Film Studios.[12]

AFP vervaardig in 1930 'die eerste klankadvertensiefilms in Suid-Afrika vir Joko Tea en Pegasus-produkte'.[1] Die eerste films wat interne toerisme stimuleer het, is deur AFP vervaardig in 'n reekstydskrifvorm, getiteld Our Land.[1]

In die veertigerjare is 'n afdeling vir spesiale effekte in Killarney opgerig.[10] African Film Productions weerspieël die opkoms van Afrikanernasionalisme en produseer 'n oorvloed gewilde lighartige Afrikaanse films, soos "Kom saam, vanaand".[13] Hierie film, die eerste Suid-Afrikaanse en Afrikaanse musiekblyspel, is in 1949 deur Pierre de Wet vervaardig.[1]

Die ateljee het ook eksemplare van internasionale films gedruk, soos J. Arthur Rank se The Sea Shall Not Have Them (1954).[14]

20th Century Fox het AFP in 1959 gekoop, maar as gevolg van die mislukking van die film Cleopatra, wat die filmbedryf regoor die wêreld baie duur te staan gekom het, het die familie Schlesinger AFP weens wanbetaling teruggeneem. In 1967 vervaardig Fox twee films in Suid-Afrika, geregisseer deur Robert D. Webb, met film deur David Millin, wat hervervaardiging van Fox-films was. Yellow Sky is verwerk as The Jackals met Vincent Price en die destydse opkomende Robert Gunner en Pickup in South Street is herskiet as The Cape Town Affair met Claire Trevor en die opkomende James Brolin en Jacqueline Bisset. In 1968 het die maatskappy Majuba gemaak oor die Eerste Boereoorlog.

In die 1970's het Sanlam AFP van die Schlesingers gekoop en later weer verkoop, die naam is verander na South African Screen Productions en die ateljee is na Balfour Park verskuif.

Killarney Film Studios se oorspronklike geboue is in 1972 gesloop deur John Samuel Schlesinger (die seun van Isidore W.), wat die eerste winkelsentrum in Johannesburg, Killarney Mall, gebou het.[1][15]

Noemenswaardige personeel

wysig
  • Hoofbestuurder (s): Hyman Kirstein, Benny Mechanik (1972)
  • Regisseurs: Pierre de Wet (1940-70's)
  • Kinematografie: Joseph Albrecht, African Mirror; [6] Italo Bernicchi, African Mirror, gedurende die vyftigerjare; [9] Vincent Cox (ASC); [14] David Millin, African Mirror (ASC) [16]
  • Filmredakteurs: Barney Bernard Joffe (hoofredakteur), Tommy Doig (assistent-redakteur), Peter Grossett, Bill Asher Features Editors
  • Kunsdirekteur: Gordon Vorster (1950–63)[17]
  • Grimering: William "Bill" Bell

Noemenswaardige films

wysig

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 South African History Timelines Geargiveer 6 Junie 2011 op Wayback Machine Film in South Africa. Besoek op 6 Januarie 2008.
  2. 2,0 2,1 AmyAGould. "KILLARNEY FILM STUDIOS, JOHANNESBURG'S FIRST MOTION PICTURE INDUSTRY GIANT by Deborah Painter – IMAGINEMAG!" (in Engels (VSA)). Besoek op 13 Augustus 2020.
  3. "Memories of the Killarney Film Studios | The Heritage Portal". www.theheritageportal.co.za. Besoek op 13 Augustus 2020.
  4. "A History of the South African Film Industry timeline 1895–2003 | South African History Online". www.sahistory.org.za. Besoek op 13 Augustus 2020.
  5. 5,0 5,1 Worsdale, Andrew. Geargiveer 2 Oktober 2011 op Wayback Machine Jozi and the Movies – A history. Gauteng Film Commission. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  6. 6,0 6,1 6,2 Sandon, Emma. 2007. Canadian Journal of Film Studies, Vol. 16 No. 1, Spring/Printemps. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  7. O'Hara, John. 1986. Naylor, Rupert Theodore (Rufus) (1882–1939), Australian Dictionary of Biography, Volume 10, Melbourne University Press, bl. 668–669. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  8. Botha, Martin P. 2006. Geargiveer 20 Augustus 2007 op Wayback Machine 110 Years of South African Cinema (Part 1). Kinema: a Journal for Film and Audiovisual Media. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  9. 9,0 9,1 Davie, Lucille Geargiveer 29 Mei 2008 op Wayback Machine 2005. Italo Bernicchi : a life in film. City of Johannesburg website. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  10. 10,0 10,1 10,2 Simmonds, Ken. Geargiveer 8 Augustus 2007 op Wayback Machine Animation. South African Scriptwriters' Association. Besoek op 6 Januarie 2008.
  11. "An artist's dream. Edison, 1900 (opens video file)". dailymotion.com. Besoek op 6 Januarie 2008.
  12. 12,0 12,1 Peterson, Bekhisizwe, 2003. The Politics of Leisure during the Early Days of South African Cinema. In To Change Reels: Film and Film Culture in South Africa by Balseiro, Isabel and Ntongela Masilele (eds.). Wayne State University Press. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  13. Worsdale, Andrew. 1999. Geargiveer 10 Februarie 2008 op Wayback Machine From silence to subterfuge. ZA@play. Retrieved online on 6 Januarie 2008.
  14. 14,0 14,1 ASC Close-Up Geargiveer 15 Mei 2008 op Wayback Machine Vincent Cox, ASC. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.
  15. Thomas, Harvey. 2000. Geargiveer 25 September 2006 op Wayback Machine The man who re-invented Killarney. Retrieved online 6 Januarie 2008.
  16. The Internet Movie Database. Geargiveer 28 Januarie 2013 op Wayback Machine Biography for David Millin. Besoek op 6 Januarie 2008.
  17. Gordon Vorster Geargiveer 12 Oktober 2007 op Wayback Machine. The Man of Africa. Besoek op 6 Januarie 2008.
  18. The Internet Movie Database. Gold. Besoek aanlyn op 6 Januarie 2008.

Eksterne skakels

wysig