Konstantyn X Doukas

Konstantyn X Doukas (Grieks: Κωνσταντῖνος Ι΄ Δούκας, Kōnstantinos X Doukas, 1006 - 22 Mei 1067) was van 24 November 1059 tot 22 Mei 1067 keiser van die Bisantynse Ryk. Hy was die stigter en eerste heerser van die Doukas-dinastie.

Konstantyn X Doukas
Keiser van die Bisantynse Ryk
’n Bisantynse muntstuk met keiser Konstantyn X op.
Bewind	24 November 1059 - 22 Mei 1067
Dinastie	Doukas
Gebore	Omstreeks 1006
Oorlede	22 Mei 1067 (op 61)
Voorganger	Isak I Komnenos
Opvolger	Romanos IV Diogenes
Kinders	O.a. Michael, Andronikos en Konstantios
Vader	Andronikos Doukas

Konstantyn was die seun van Andronikos Doukas, ’n Griekse edelman wat dalk goewerneur van die provinsie Moesia was. Hy het gehou van eindelose debatte oor filosofie en teologie en het invloed verkry ná sy troue met sy tweede vrou, Eudokia, ’n niggie van patriarg Michael Keroularios. In 1057 het Konstantyn die opstand teen Isak I Komnenos gesteun en geleidelik die kant gekies van die hofburokrate wat ontevrede was oor Isak se hervormings. Desondanks het die siek Isak vir Konstantyn in November 1059 as sy opvolger gekies.

Bewind

Isak het geabdikeer en Konstantyn is op 24 November 1059 as keiser gekroon.

Die nuwe keiser het dadelik twee van sy jong seuns, Michael en Konstantios, in magsposisies en sy broer, Johannes, as kaisar aangestel. Sy beleid was ten gunste van die hofburokrate en die kerk. Weens te min geldelike steun en opleiding het die Bisantynse verdediging verswak. Konstantyn het baie van die noodsaaklike hervormings van Isak I omgekeer; hy het die militêre burokrasie oorlaai met goed betaalde hofamptenare en talle van sy ondersteuners in die senaat aangestel.

Sy besluit om leërsoldate met huursoldate te vervang en nie die grensforte te herstel nie het daartoe gelei dat hy ongewild geraak het onder die ondersteuners van Isak onder die militêre aristrokrasie, wat in 1061 probeer het om hom te vermoor. Hy het ook onder die algemene publiek ongewild geraak toe hy belasting verhoog het om die leër te probeer betaal.

Konstantyn was reeds oud en siek toe hy aan die bewind gekom het en hy is op 22 Mei 1067 oorlede. Sy finale opdrag was dat net sy seuns hom opvolg en hy het sy vrou gedwing om ’n eed af te lê om nooit weer te trou nie.

Bronne

• Finlay, George (1854), History of the Byzantine and Greek Empires from 1057–1453, 2, William Blackwood & Sons 
• Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, I, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6 
• Norwich, John Julius (1993), Byzantium: The Apogee, Penguin, ISBN 0-14-011448-3 
• Polemis, Demetrios I. (1968), The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography, Londen: Athlone Press 
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia