Lady Jane Grey
Lady Jane Grey (1536/1537 – 12 Februarie 1554) was ’n aanspraakmaker op die trone van Engeland en Ierland. Sy was in 1553 nege dae lank die de facto-monarg van Engeland. Sy is op 12 Februarie 1554 tereggestel.
| Lady Jane Grey | |
|---|---|
| Koningin van Engeland en Ierland (betwis) | |
![Die Streatham-portret, wat aan die begin van die 21ste eeu ontdek is, is na bewering een van die eerste nadoodse portrette van lady Jane Grey.[1]](/wiki/L%C3%AAer:Streathamladyjayne.jpg) Die Streatham-portret, wat aan die begin van die 21ste eeu ontdek is, is na bewering een van die eerste nadoodse portrette van lady Jane Grey.[1]
| |
| Huis | Tudor |
| Regeer | 10-19 Julie 1553 |
| Voorganger | Eduard VI |
| Opvolger | Maria I |
| Eggenoot | Lord Guilford Dudley |
| Gebore | 1536/1937 |
| Oorlede | 12 Februarie 1554; Londense Tower |
| Vader | Henry Grey, 1ste Hertog van Suffolk |
| Moeder | Lady Frances Brandon |
Vroeë lewe
wysigJane, die oudste dogter van Henry Grey, 1ste Hertog van Suffolk, en sy vrou, lady Frances Brandon, is in Leicestershire gebore. Daar is eers gemeen dat sy in Oktober 1537[2] gebore is, maar onlangse navorsing bewys dat sy vroeër gebore is, op ’n onbekende datum in laat 1536 of vroeg 1537.[3]
Lady Frances was die dogter van prinses Maria, die jongste suster van Hendrik VIII en was dus die niggie van Eduard VI. Sy het twee ouer susters gehad: lady Katherine Grey en lady Mary Grey; deur hul ma was die susters lede van die Huis van Tudor. Jane is besonder goed opgevoed en het Latyn, Grieks en Hebreeus sowel as moderne tale geleer.
’n Huwelik is gereël tussen haar en lord Guilford Dudley. Die paartjie is op 21 Mei 1553 in Durham House saam met Jane se suster Catherine en Henry Herbert, 2de Graaf van Pembroke, getroud[4] in ’n dubbele seremonie.
Opvolging
wysigHoewel Hendrik VIII se dogters, Maria I en Elizabeth I albei as buite-egtelike kinders verklaar is nadat Hendrik van hul ma's geskei is, is hulle later weer erken as aanspraakmakers op die troon. Hendrik het die troon aan sy drie kinders nagelaat, maar bepaal dat indien nie een van hulle kinders het nie, die troon moet gaan aan die nageslag van sy jongste suster, prinses Maria, en dit het Jane, haar kleindogter, ingesluit.
Hendrik se seun, Eduard VI, het hom opgevolg. Hy het egter sy susters uit sy testament gesluit en die (Protestantse) erfgename van Maria Tudor as sy erfgename aangewys.[5] Jane se aanspraak was egter nie baie sterk nie, want Eduard was nog nie mondig toe hy die testament opgestel het nie en sy wil was teen die parlementêre wette. Eduard is op 6 Julie 1553 dood. Vier dae later is lady Jane Grey as koningin van Engeland uitgeroep. Tot met haar kroning sou sy, soos die gebruik destyds was, in die Londense Tower bly.
Binne net nege dae het Maria egter genoeg ondersteuners bymekaargemaak om Londen op 19 Julie in ’n triomfantelike optog binne te ry. Die parlement het besluit sy is die regmatige koningin en Jane se aanspraak is vals. Maria het Jane gevange geneem en in die Londense Tower aangehou.
Verhoor en teregstelling
wysigJane en haar man is albei van hoogverraad aangekla.[2] Die verhoor het op 13 November 1553 plaasgevind[2] en albei is skuldig bevind.[2] Jane sou op ’n brandstapel sterf of onthoof word, hoe dit die koningin behaag – dit was die tradisionele straf vir vroue wat in dié tyd aan hoogverraad skuldig bevind is. Maria het egter haar lewe gespaar.[2]
Die Protestantse rebellie van Thomas Wyatt in laat Januarie 1554 het egter Jane se lot bepaal, hoewel sy nie direk betrokke was nie. Die opstand het begin weens Maria se voorgenome huwelik met die latere Filips II van Spanje, wat ’n Katoliek was. Jane se pa, die Hertog van Suffolk, het aan die rebellie deelgeneem en geëis dat Jane weer koningin word. Philip en sy raadgewers het druk op Maria geplaas om Jane te laat teregstel om ’n einde aan die onrus te bring. Vyf dae ná Wyatt se arres is Jane en haar man tereggestel.
Guilford is eerste onthoof en toe Jane. Haar pa is ’n week later tereggestel vir sy aandeel in die rebellie.
Verwysings
wysig- ↑ Higgins, Charlotte (16 Januarie 2006). "Is this the true face of Lady Jane?". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 November 2012. Besoek op 11 Mei 2008.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Plowden, Alison (23 September 2004). "Grey, Lady Jane (1534–1554), noblewoman and claimant to the English throne". Oxford Dictionary of National Biography. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-861362-8.
- ↑ "On the Birthdate of Lady Jane Grey," Notes and Queries Vol. 54, no. 3 (Sep. 2007, University of Oxford Journals Press), pp. 240-242; "A Further Note on the Birthdate of Lady Jane Grey," Notes and Queries Vol. 55, no. 1 (Junie 2008).
- ↑ Alison Plowden "The House of Tudor", p. 151
- ↑ Unknown (1850). "Will of Edward VI". In Nichols, John Gough (red.). Chronicle of Queen Jane and of Two Years of Queen Mary. Camden Society.
Bronne
wysig- Bradford, Karleen. The Nine Days Queen.
- Cook, Faith (2005). The Nine Day Queen of England. Evangelical Press. ISBN 978-0-85234-613-6.
- De Lisle, Leanda (2009). The Sisters Who Would be Queen; The Tragedy of Mary, Katherine & Lady Jane Grey.
- Plowden, Alison (1985). Lady Jane Grey: Nine Days Queen.
- Weir, Alison. Children of England: The Heirs of King Henry VIII.
Skakels
wysig- The Lady Jane Grey Internet Museum Geargiveer 13 Oktober 2008 op Wayback Machine – groot aantal foto's van Jane en haar lewe.
- Lady Jane Grey Geargiveer 22 Januarie 2009 op Wayback Machine by EnglishHistory.net
- Some Grey Matter – bibliografie.
- Lady Jane Grey: The Nine Days Queen
- Lady Jane Grey Reference Guide Geargiveer 22 Desember 2008 op Wayback Machine
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Lady Jane Grey.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
