Lawrence Kohlberg
Lawrence Kohlberg (1927-1987), was ‘n Amerikaanse sielkundige, bekend vir sy teorie oor die stadiums van morele ontwikkeling.
Lawrence Kohlberg | |
Gebore | Bronxville, New York | 25 Oktober 1927
---|---|
Oorlede | 19 Januarie 1987 (op 59) Winthrop, Massachusetts |
Nasionaliteit | Verenigde State |
Vakgebied | Sielkunde |
Alma mater | Universiteit van Chicago (verdien baccalaureusgraad in een jaar) |
Bekend vir | Lawrence Kohlberg se fases van morele ontwikkeling |
Lawrence Kohlberg (1958), het saam met Jean Piaget (1932) se teorie van morele ontwikkeling gestem, maar hy wou sy idees verder ontwikkel. Hy het Piaget se storie vertelling tegniek om vir mense stories oor morele dilemas te vertel gebruik. Hy het telkens ‘n keuse gestel tussen bv. die regte van ‘n sekere outoriteit en die behoeftes van ‘n verdienstlike individu wat onregverdig behandel word.
Kohlberg se vlakke van morele ontwikkeling:
- Vlak 1: Pre-konvensionele moraliteit, op 9 jaar en jonger, het ‘n mens nie ‘n persoonlike kode van moraliteit nie, maar dit word eerder gevorm deur die standaard van volwassenes en die gevolge van die onderhouding of verbreking van die reëls.
Outoriteit is buite die individu en redenasie is gebasseer op die fisiese gevolge van aksie.
- Stadium 1: Gehoorsaamheid en straf oriëntasie
- Stadium 2: Individualisasie en uitruiling, verskeie individue het verskillende sienswyses oor wat reg en verkeerd is.
- Vlak 2: Konvensionele moraliteit, meestal tieners en volwassenes, begin hul moraliteit internaliseer volgens die standaard van rol modelle.
Outoriteit word geinternaliseer maar nie bevraagteken nie en redenasie is gebaseer op die norme van die groep waaraan die persoon behoort.
- Stadium 3: Goeie interpersoonlike verhoudings, goedkeuring van die medemens.
- Stadium 4: Onderhou die sosiale orde, raak bewus van die wyer reëls van die gemeenskap en onderhou dit.
- Vlak 3: Post-konvensionele moraliteit, is gewoonlik die vlak wat nie almal eers bereik nie. Slegs 10-15% kan verby vlak 4 gaan want hiervandaan word meer abstrakte denke vereis.
- Stadium 5: Sosiale kontrak en individuele regte, waar dit belangrik is om regte ten opsigte van lewe op ‘n hoër vlak te plaas as ander minder ernstige sake.
- Stadium 6: Universele beginsels, mense ontwikkel hul eie morele standaarde wat by die wet kan pas of nie. Mense werk somtyds teen die gemeenskap om hul eie standaard te bereik. Min mense bereik hierdie vlak volgens Kohlberg.
Kritiese evaluasie:
Probleme met Kohlberg se metode:
- Die dilemmas is nagemaak, meeste dilemmas is onbekend aan meeste mense. ‘n Besluit moet geneem word oor ‘n sekere voorbeeld wat gestel is, deur jong kinders tussen 10 tot 16 oor iets waaroor hulle nog nie ondervinding het nie.
- Voorbeeld gebasseer op vooroordeling, want die voorbeeld gaan ‘n reaksie by mans uitlok wat sal verskil van die van ‘n vrou.
- Die voorbeeld is hipoteties want dit is nie ‘n ware situasies nie, en mense is geneig om ‘n gemaklike antwoord te gee uit jou gedagte wat sal verskil van die werklikheid.
- Gebroke navorsing ontwerp, kinders uit verskillende ouderdoms groepe en areas was getoets, maar dit is nie te sê dat hulle standpunt oraloor dieselfde sal wees by kinders nie.
Probleme met Kohlberg se teorie:
- Is daar vasgestelde vlakke van morele ontwikkeling, of sal daar variasies wees?
- Vergelyk morele oordeel met morele gedrag, al dan nie?
- Is oordeel die mees fundamentele beginsel, of moet ander dinge in die omgewing asook die waarde van lewe in aanmerking gebring word?