Frederick Sleigh Roberts

Frederick Sleigh Roberts (30 September 1832 – 14 November 1914) was 'n Britse soldaat wat in Cawnpore, Indië gebore is. In 1858, reeds op 25-jarige leeftyd, word die Victoriakruis aan hom toegeken na sy diens tydens die Indiese Opstand. In 1885 word hy tot opperbevelhebber van Indië bevorder. In 1895 word hy tot maarskalk bevorder en teen die einde van 1899 word hy bevelvoerder in Suid-Afrika tydens die Tweede Vryheidsoorlog.

Frederick Sleigh Roberts
Bynaam(e)	Bobs
Geboortedatum	30 September 1832
Geboorteplek	Cawnpore, Brits-Indië
Sterfdatum	14 November 1914 (82 jaar oud)
Sterfplek	Saint-Omer, Frankryk
Lojaliteit	Verenigde Koninkryk
Diens/Tak	Britse leër
Jare in diens	1851–1904
Rang	Veldmaarskalk
Eenheid	Koninklike artillerie
Poste beklee	Kuram veldkrag Kaboel en Kandahar veldkragte Goewerneur van Natal Hoof-bevelvoerder van die Britse magte in Suid-Afrika Hoof-Bevelvoerder in Madras Hoof-Bevelvoerder, Indië Hoof-Bevelvoerder, Ierland Bevel van die Britse troepe in die Tweede Vryheidsoorlog Hoof-Bevelvoerder van die magte
Veldslae/oorloë	Indiese rebellie van 1857 Beleg van Delhi Beleg van Lucknow Umbeyla-veldtog Britse ekspedisie na Abessinië Slag van Magdala Lushai-veldtog (1871–1872) Tweede Anglo-Afghaanse Oorlog Slag van Charasiab Slag van Peiwar Kotal Beleg van die Sherpur-inkwartiering Slag van Kandahar Tweede Vryheidsoorlog Beleg van Kimberley Slag van Paardeberg Slag van Poplar Grove Slag van Donkerhoek Slag van Bergendal
Toekennings	Victoria Cross Knight of the Order of the Garter Knight of the Order of St Patrick Knight Grand Cross of the Order of the Bath Member of the Order of Merit Knight Grand Commander of the Order of the Star of India Knight Grand Commander of the Order of the Indian Empire Knight of the Order of St John

Gedurende Oktober 1900 is hy terug na Engeland as opperbevelhebber van die Britse Leër. In Suid-Afrika word hy opgevolg deur Herbert Kitchener. Hy het baie moeite gedoen om waarskuwings te rig teen Duitse militarisme. Hy is in 1914 oorlede.

Militêre loopbaan

Voordat Roberts tydens die Anglo-Boereoorlog die bevel oor die Britse magte oorgeneem het, het hy hom reeds verskeie kere as 'n voortreflike soldaat onderskei.

Hy trek soldate uit die Britse Ryk en herorganiseer die vervoer- en voorradesamestelling. Daarna begin hy sukses behaal; eers neem hy generaal Piet Cronjé gevange saam met 4 000 man by Paardeberg in Februarie 1900. Hy stel ook die Verskroeideaardebeleid in. As aanvoerder van die Britse magte in Suid-Afrika het hy onder meer Bloemfontein, Pretoria en Johannesburg beset, waarop die Vrystaat en Transvaal amptelik as Britse gebiede geannekseer is. Hy verslaan generaal Louis Botha by Slag van Donkerhoek en verdryf hom tot in die destydse Oos-Transvaal.

Toe die oorlog amper verby was, het hy 10 000 man na Kandahar laat marsjeer en die groot Afgaanse leër wat die dorp aangeval het, verslaan. Toe die oorlog in 1880 beëindig is, het hy generaal geword en is 'n ridderskap aan hom toegeken. Na die dood van sir George Colley tydens die Eerste Vryheidsoorlog in Transvaal is Roberts in 1881 as bevelvoerder van die Britse magte in Suid-Afrika aangestel.

Net na sy aankoms het hy na Engeland teruggekeer omdat vrede intussen gesluit is. Van 1885 tot 1893 was hy opperbevelhebber in Indië en in 1895 is hy tot veldmaarskalk bevorder. In 1900, toe hy reeds 67 jaar oud was, het Roberts in die Kaap aangekom om die bevel oor die Britse magte by sir Redvers Buller oor te neem, nadat die Britte tydens die Anglo-Boereoorlog swaar verliese teen die Boeremagte gely het.

Roberts se enigste seun het in Desember 1899 in Natal gesneuwel. Roberts het flankbewegings bo frontaanvalle as militêre strategie verkies. Op 27 Februarie 1900 het hy en Kitchener genl. Cronjé by Paardeberg tot oorgawe gedwing. Ondanks aanvalle deur die Boeremagte het hy daarin geslaag om na Bloemfontein op te ruk en hy het die stad op 13 Maart beset.

Op 25 Mei het hy die Vrystaat amptelik as Britse gebied geannekseer en 'n paar dae later, op 31 Mei, het hy Johannesburg binnegeval en Pretoria op 5 Junie beset. Transvaal is op 1 September geannekseer en kort daarna was die grootste deel van die spoorlyn na Delagoabaai, waarvandaan die Boere hulle voorrade gekry het, in Britse hande.

Toe die Boere hulle egter nie wou oorgee nie en 'n bewegingsoorlog begin het, is plaashuise afgebrand en is die dakloses in kampe gehuisves. Kitchener het die beleid van verskroeide aarde na Roberts se vertrek verder gevoer, waarna die kampe as konsentrasiekampe bekend geword het. Onder die indruk dat die oorlog byna verby was, het Roberts die bevel op 29 November aan Kitchener oorhandig en na Engeland vertrek.

So seker was hy van sy saak dat hy verskeie afdelings Britse soldate huis toe gestuur het, waardeur die Britse mag in Suid-Afrika verswak is. In Engeland het Roberts 'n heldeontvangs gekry. Die graafskap is aan hom toegeken en in Januarie 1901 het hy opperbevelhebber van die Britse leër geword totdat die pos in 1904 afgeskaf is. Tot aan die einde van sy lewe het hy in verskillende militêre rade gedien.

Hy was een van die eerste bevelvoerders wat die gedagte van verpligte militêre opleiding gesteun het. Met die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog in 1914 is hy as opperkolonel van die buitelandse magte aangestel.

In dié hoedanigheid het hy die Indiese soldate wat in Frankryk geveg het, gaan besoek en is hy op 14 November 1914 op St. Omaars oorlede. Sy boek oor sy vroeëre lewe, Forty years in India, het in 1897 verskyn.

Bron

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409656, volume 24, bl. 32
• Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Eric Rosenthal. 1967