Swartoogsterrestelsel
Die Swartoogsterrestelsel (ook bekend as onder meer Messier 64 en NGC 4826) is ’n spiraalsterrestelsel in die sterrebeeld Berenike se Hare. Dit is in Maart 1779 deur Edward Pigott ontdek en in April dieselfde jaar onafhanklik deur Johann Elert Bode asook in 1780 deur Charles Messier, wat dit in sy katalogus van komeetagtige voorwerpe opgeneem het.
| Swartoogsterrestelsel | ||||
| ||||
| Die Swartoogsterrestelsel, of M64, soos gesien deur die Hubble-ruimteteleskoop. | ||||
| Soort stelsel | Spiraalsterrestelsel | |||
| Sterrebeeld | Berenike se Hare | |||
| Messier-naam | Messier 64 | |||
| Tipe | (R)SA(rs)ab, HIISy2 | |||
| Waarnemingsdata (Epog J2000) | ||||
| Regte klimming | 12h 56m 43,7s | |||
| Deklinasie | +21º 40' 58" | |||
| Skynmagnitude | 9,36 | |||
| Besonderhede | ||||
| Afstand (ligjaar) | 24 miljoen | |||
| Skynbare grootte | 10,71' × 5,128' | |||
| Rooiverskuiwing | +0,001361 | |||
| Ander name | NGC 4826, UGC 8062, PGC 44182, Bose Oog | |||
| ||||
Dit het ’n skouspelagtige, donker strook van absorberende lig voor die helder kern, vandaar die naam "Swart Oog" of "Bose Oog". Dit is deur klein teleskope sigbare en dus goed bekend onder amateur-sterrekykers.
Stervorming
wysigBy die eerste aanblik lyk M64 soos ’n redelik gewone sterrestelsel, waarin al die sterre se wentelbane in dieselfde rigting is, kloksgewys soos gesien op die Hubble-foto. Onlangse studies het egter gelei tot die ontdekking dat die interstellêre gas in die buitenste streke van M64 in die teenoorgestelde rigting wentel as die binneste sterre en gas. Die binneste streek het ’n deursnee van net sowat 3 000 ligjare, terwyl die buitenste streek nog 40 000 ligjare verder strek. Hierdie patroon lei waarskynlik tot die vorming van talle nuwe sterre in die gebied tussen dié twee streke.
Botsing met buursterrestelsel
wysigSterrekundiges glo die rede dat die twee streke in teenoorgestelde rigtings draai, is die gevolg daarvan dat M64 ’n satellietstelsel waarmee dit gebots het, opgeneem het – dalk meer as ’n miljard jaar gelede. Stervorming vind plaas waar die twee streke se roterende gas bots, saamgepers word en ineenkrimp.
Warm, blou sterre wat pas gevorm het, kan duidelik op die Hubble-foto gesien word, asook pienk wolke van gloeiende waterstof wat fluoresseer wanneer dit blootgestel word aan die ultravioletlig van nuwe sterre.
Die Swartoogsterrestelsel is sowat 17 miljoen ligjare van die Aarde af[1] en beslaan 10,71 × 5,128 boogminute.[2]
Verwysings
wysig- ↑ http://ned.ipac.caltech.edu/cgi-bin/nph-objsearch?objname=M+64&extend=no NASA/IPAC Extragalactic Database
- ↑ http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=M64 SIMBAD
Eksterne skakels
wysig- SEDS: Messier 64
- Hubble-tuiste Geargiveer 16 Mei 2008 op Wayback Machine
- Swartoogsterrestelsel op WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Artikels en foto's
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Swartoogsterrestelsel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
