Makhonjwaberge
Die Makhonjwaberge, ook bekend as die Barbertonse Groensteengordel of Barbertonse Bergland, is 'n reeks van klein berge en heuwels wat 'n oppervlakte van 120 by 60 km beslaan, waarvan ongeveer 80% in Mpumalanga is, 'n provinsie van Suid-Afrika, en die res in die naburige Eswatini.[1]
| Makhonjwaberge* | |
|---|---|
| Unesco-wêrelderfenisterrein | |
| |
| Nasa-Satellietbeeld van die Makhonjwaberge | |
  Makhonjwaberge |
|
| Koördinate: 25°47′06″S 31°03′07″O / 25.78500°S 31.05194°OKoördinate: 25°47′06″S 31°03′07″O / 25.78500°S 31.05194°O | |
| Lande |  Suid-Afrika
|
| Tipe | Natuur |
| Kriteria | viii |
| Verwysings | 1575 |
| Streek† | Afrika |
| Inskripsiegeskiedenis | |
| Inskripsie | 2018 (42ste Sessie) |
| * Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. | |
Geografie wysig
Die gebied wissel in hoogte van 600 tot 1 800 m bo gemiddelde seevlak. Dit het 'n aantal rotsagtige heuwels, met klam grashooglande en beboste valleie. Die streek lê in die Barbertonse sentrum van endemisme.[2] Die gemiddelde jaarlikse neerslag is 600–1 150 millimeter (24–45 dm), met nat somers en droë winters.
Geologie wysig
Die berge lê op die oostelike rand van die Kaapvaal-kraton. Die reeks is die beste bekend vir die feit dat dit van die oudste blootgestelde rotse op die Aarde bevat, na raming tussen 3,2 en 3,6 miljard jaar oud, wat dateer uit die Paleoarcheïcum. Die bergreeks se uiterste ouderdom en uitsonderlike bewaring het sommige van die oudste onbetwiste tekens van lewe op aarde opgelewer en bied insig in die vyandige aard van die Prekambriese omgewing waaronder lewe ontwikkel het.[3][4] Dit het gelei tot die gebied wat andersins bekend staan as die "Ontstaan van lewe".[5]
Die reeks is ook bekend vir sy goudneerslae en 'n aantal komatiïetes, 'n ongewone tipe ultramafiese vulkaniese rots genoem na die Komatirivier[6] wat deur die gordel vloei.
In April 2014 het wetenskaplikes bewyse berig van die grootste aardse meteoriet impak gebeurtenis tot op hede, naby die gebied. Hulle beraam dat die impak ongeveer 3,26 miljard jaar gelede plaasgevind het en dat die impak ongeveer 37 en 58 km (23 tot 36 km) breed was. Die krater as gevolg van hierdie geleentheid, as dit nog bestaan, is nog nie gevind nie.[7]
Geskiedenis wysig
Swazi's en ander pastorale mense het waarskynlik hul vee daar laat wei, maar nie in groot getalle, tot en met die aankoms van Europese setlaars in die 1860's. Goud was ontdek naby Kaapsehoop in 1875, maar dit was die vonds deur George Barbier en sy neefs Fred en Harry Barbier wat aanleiding tot 'n goudstormloop in 1884 gegee het en gelei het tot die stigting van die dorp Barberton. Dit was later oorskadu deur die Witwatersrand goudstormloop van 1886.
Ekonomies gesproke is mynbou besig om af te neem en die belangrikste aktiwiteite is nou bosbou en weiding. Kommersiële plantasies groei denne en bloekombome.
In 2009 is 'n voorlegging gedoen vir die streek se klassifikasie as 'n wêrelderfenisgebied. In 2018 is dit deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.
Verwysings wysig
- ↑ "The Barberton Mountain Land, Barberton Greenstone Belt or Makhonjwa Mountains" (in Engels). UNESCO. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2020. Besoek op 10 Desember 2014.
- ↑ Williamson, S. D.; Balkwill, K. (Maart 2015). "Plant census and floristic analysis of selected serpentine outcrops of the Barberton Greenstone Belt, Mpumalanga, South Africa". South African Journal of Botany.
- ↑ de Wit, Maarten (2010). "The deep-time treasure chest of the Makhonjwa Mountains" (PDF). South African journal of Science. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Maart 2016. Besoek op 10 Desember 2014.
- ↑ "A Short History Of The Barberton Makhonjwa Geotrail" (in Engels). Barbeton Geo Trail. 10 Mei 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Oktober 2016. Besoek op 10 Desember 2014.
- ↑ "Makhonjwa Mountains at Barberton". Mpumalanga Tourism. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Oktober 2016. Besoek op 10 Desember 2014.
- ↑ Gill, Robin (15 Februarie 2010). Igneous Rocks and Processes: A Practical Guide. John Wiley & Sons. p. 150. ISBN 978-1-4443-3065-6.
- ↑ "Scientists reconstruct ancient impact that dwarfs dinosaur-extinction blast". American Geophysical Union. 9 April 2014.