Mikael Sehoel
Mikael Sehoel (Tigrinya vir "Mikael die Slimme" – sy geboortenaam was Blatta Mikael; omstreeks 1692-1784), was ’n adellike wat 25 jaar lank as regent oor Ethiopië regeer het tydens die bewind van ’n paar swak keisers. Hy het vir 'n ruk ’n einde gemaak aan die antieke Salomoniese Dinastie. Hy was ook ’n Ras (goewerneur) van Tigray van 1748 tot '71 en weer 1772 tot met sy dood. Hy was ’n belangrike politieke figuur tydens die bewind van keiser Josua II en sy opvolgers.
Biografie
wysig
Mikael is gebore as seun van Abeto Hezekejas Wolde Hawariot en Woizero Isjate Mariam. Albei sy ouers het beweer hulle stam van die Salomoniese Dinastie af deur sy voorouer Ras Faris die Grote. Sy pa het die titel Abeto, ’n prins van ’n keiserlike kadettak, gebruik. Mikael se eerste vrou was Woizero Walatta Gabr'el (wat ná 1766 in Adwa dood is); sy tweede vrou was Woizero Aster, die dogter van keiserin Mentewab.
Mikael word die eerste keer in geskiedenisgeskrifte genoem in verband met ’n mislukte veldtog in 1745 na Kaïro om ’n nuwe biskop vir die Keiserryk Ethiopië te verkry. Bevelvoerder Mikael was eers die onderwerp van ’n strafveldtog deur keiser Josua II. Hy was egter te magtig en is gou vergewe.[1]
Tydens die bewind van Josua II se opvolger, Joas I, het keiserin Mentewab Mikael in 1769 laat trou met haar dogter Aster, en Mikael se seun, Wolde Haiawrat, het getrou met ’n ander dogter van die keiserin, Altasj. In dié tyd het Mikael die titel Ras gekry.[2]
Met Josua II se dood het sy seun, Joas I, die troon bestyg en ’n burgeroorlog het uitgebreek tussen die teenstanders van keiserin Mentewab, die keiser se ouma, en dié van die keiser se ma, Woebit (Welete Bersabe). Mentewab was medeheerser tydens die bewind van haar seun en het gevoel sy moes ook vir haar kleinseun ’n regent wees. Woebit het weer geglo dis haar beurt in die kollig en om toesig oor haar seun se hof te hou. Die jong keiser het sy ma se kant bo dié van sy ouma gekies. Keiserin Mentewab het haar familie van Qwara laat kom vir ondersteuning en Woebit het haar familie van Yejju laat kom. Die hoofstad, Gondar, is oorval deur die twee kante se leërs en ’n bloedbad het onafwendbaar gelyk.
Om dit te voorkom het keiserin Mentewab haar skoonseun gevra om as bemiddelaar op te tree. Mikael Sehoel het met ’n leër van 26 000 soldate in die hoofstad aangekom en belowe om die saak op te los. Hy het egter beheer oor Gondar oorgeneem en ’n oorheersende rol aanvaar.
Ná onenigheid met Joas het Mikael in Januarie 1769 opdrag gegee dat die keiser vermoor word. Keiserin Mentewab het haar teruggetrek na haar paleis in Qusquam en nooit weer aan staatsake deelgeneem nie. Woebit het na Yejju teruggekeer.
Ras Mikael het hierna die volgende twee keisers aangestel: Johannes II, wat nutteloos was en van wie hy gou ontslae geraak het, en Tekle Haimanot II. Ondanks Mikael se mag oor die troon het die bevolking in opstand gekom; Mikael het gereageer met ’n bewind van terreur oor Gondar (1770), maar kon nie die platteland beheer nie. ’n Paar partye het teen hom verenig; Mikael is verslaan en het op 4 Junie 1771 oorgegee.
Verwysings
wysig- ↑ Die mislukte veldtog word beskryf in die Koninklike Kroniek van Josua II se bewind, vertaal in Richard K.P. Pankhurst se The Ethiopian Royal Chronicles (Oxford: Addis Ababa, 1967), pp. 125-9.
- ↑ Pankhurst, Royal Chronicles pp. 133f, and Paul B. Henze, Layers of Time: A History of Ethiopia (New York: Palgrave, 2000), p. 121
Skakels
wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
